ترجمة معاني القرآن الكريم - الترجمة الكردية - صلاح الدين
رقم الصفحة:
92
:
4
وَمَا كَانَ لِمُؤۡمِنٍ أَن يَقۡتُلَ مُؤۡمِنًا إِلَّا خَطَـٔٗاۚ وَمَن قَتَلَ مُؤۡمِنًا خَطَـٔٗا فَتَحۡرِيرُ رَقَبَةٖ مُّؤۡمِنَةٖ وَدِيَةٞ مُّسَلَّمَةٌ إِلَىٰٓ أَهۡلِهِۦٓ إِلَّآ أَن يَصَّدَّقُواْۚ فَإِن كَانَ مِن قَوۡمٍ عَدُوّٖ لَّكُمۡ وَهُوَ مُؤۡمِنٞ فَتَحۡرِيرُ رَقَبَةٖ مُّؤۡمِنَةٖۖ وَإِن كَانَ مِن قَوۡمِۭ بَيۡنَكُمۡ وَبَيۡنَهُم مِّيثَٰقٞ فَدِيَةٞ مُّسَلَّمَةٌ إِلَىٰٓ أَهۡلِهِۦ وَتَحۡرِيرُ رَقَبَةٖ مُّؤۡمِنَةٖۖ فَمَن لَّمۡ يَجِدۡ فَصِيَامُ شَهۡرَيۡنِ مُتَتَابِعَيۡنِ تَوۡبَةٗ مِّنَ ٱللَّهِۗ وَكَانَ ٱللَّهُ عَلِيمًا حَكِيمٗا
{كەفارەتی كوشتنی هەڵە} [ وَمَا كَانَ لِمُؤْمِنٍ أَنْ يَقْتُلَ مُؤْمِنًا إِلَّا خَطَأً ] وه بۆ هیچ باوهڕدارێك نیه باوهڕدارێك بكوژێ تهنها مهگهر بهههڵهو بهنهزانین ئهگهرنا بهمهبهست حهرامهو تاوانی گهورهیه [ وَمَنْ قَتَلَ مُؤْمِنًا خَطَأً ] وه ئهگهر باوهڕدارێك باوهڕدارێكی كوشت بهههڵه [ فَتَحْرِيرُ رَقَبَةٍ مُؤْمِنَةٍ ] ئهوه ئهبێ كۆیلهیهكی باوهڕدار ئازاد بكات چ پیاو بێ یان ئافرهت [ وَدِيَةٌ مُسَلَّمَةٌ إِلَى أَهْلِهِ ] وه ئهبێ كهسوكارى بكوژهكه (دیه) و خوێنی كوژراوهكه بدهن به وهرهسهو میراتگرى كوژراوهكه (مُسَلَّمَةٌ) واته: تهسلیمی بكات و بیدات [ إِلَّا أَنْ يَصَّدَّقُوا ] ئیلا ئهگهر هاتوو كهسوكاری كوژراوهكه خۆش بوون و كردیان بهصهدهقه، خوای گهوره بهصهدهقه ناوی بردووه ئهمهیش هاندانه بۆ لێ بووردن [ فَإِنْ كَانَ مِنْ قَوْمٍ عَدُوٍّ لَكُمْ وَهُوَ مُؤْمِنٌ فَتَحْرِيرُ رَقَبَةٍ مُؤْمِنَةٍ ] وه ئهگهر موسڵمانێك بهههڵه موسڵمانێكی كوشت له وڵاتی كافراندا لهناو ئهو كافرانهی كه كوشتاری موسڵمان ئهكهن ئهو موسڵمانه كۆچی نهكردبوو لهوێ كوژرا ئهوه خوێنی نیه بهڵكو تهنها ئهم كهسهی كه كووشتوویهتی كۆیلهیهكی باوهڕدار ئازاد دهكات پیاو بێ یان ئافرهت [ وَإِنْ كَانَ مِنْ قَوْمٍ بَيْنَكُمْ وَبَيْنَهُمْ مِيثَاقٌ ] وه ئهگهر هاتوو باوهڕدارێك كوژرا بهههڵه لهناو كافرانێكدا كه ئێوه عههدو بهڵێنتان ههیه لهگهڵیاندا [ فَدِيَةٌ مُسَلَّمَةٌ إِلَى أَهْلِهِ ] ئهوه ئهبێ خوێنهكهی بدات به كهسوكاری كوژراوهكه [ وَتَحْرِيرُ رَقَبَةٍ مُؤْمِنَةٍ ] وه ئهبێ كۆیلهیهكی باوهڕداریش ئازاد بكات [ فَمَنْ لَمْ يَجِدْ ] وه ئهگهر كۆیله نهبوو وهكو ئێستا لهم سهردهمهدا [ فَصِيَامُ شَهْرَيْنِ مُتَتَابِعَيْنِ تَوْبَةً مِنَ اللَّهِ ] ئهبێ دوو مانگی لهسهر یهك بهڕۆژوو بێ ئهو كاته خوای گهوره تهوبهی لێ قبووڵ ئهكات، واته: یهكهم ئهبێ خوێنهكهی بدات به كهسوكاری كوژراوهكهو میراتگرانی، وه ئهبێ دوو مانگیش لهسهر یهك بهڕۆژوو بێ ئهو كاته خوای گهوره تهوبهی لێ قبووڵ دهكات، دوو مانگ لهسهر یهك ئهگهر هاتوو مانگێك یان زیاتر بهڕۆژوو بوو پاشان ڕۆژێك بهڕۆژوو نهبوو بهبێ عوزر ئهبێ له یهكهوه دهست پێ بكاتهوه ئیلا ئهگهر عوزری ههبوو وهكو ئافرهت ئهكهوێته سووڕی مانگانهوه، پیاوه لهسهفهردایه یان نهخۆش ئهكهوێ ئهوانهی كه له ڕهمهزاندا عوزره لێرهشدا عوزره [ وَكَانَ اللَّهُ عَلِيمًا حَكِيمًا (٩٢) ] وه خوای گهوره زۆر زاناو كاربهجێیه.
التفاسير:
93
:
4
وَمَن يَقۡتُلۡ مُؤۡمِنٗا مُّتَعَمِّدٗا فَجَزَآؤُهُۥ جَهَنَّمُ خَٰلِدٗا فِيهَا وَغَضِبَ ٱللَّهُ عَلَيۡهِ وَلَعَنَهُۥ وَأَعَدَّ لَهُۥ عَذَابًا عَظِيمٗا
{سزای كوشتنی باوەڕدار بە عەمدی} [ وَمَنْ يَقْتُلْ مُؤْمِنًا مُتَعَمِّدًا ] وه ههر كهسێك باوهڕدارێك بكوژێ بهعهمدی و مهبهستی كوشتنی بێ بهشتێك كه پێى بكوژێت وهكو ئهوهى تهقهی لێ بكات یان به شمشێرو چهقۆ لێیبدات [ فَجَزَاؤُهُ جَهَنَّمُ خَالِدًا فِيهَا ] ئهوه سزای ئهو كهسه ئاگری دۆزهخه وه بهنهمری تیایدا ئهمێنێتهوه [ وَغَضِبَ اللَّهُ عَلَيْهِ وَلَعَنَهُ وَأَعَدَّ لَهُ عَذَابًا عَظِيمًا (٩٣) ] وه خوای گهوره غهزهبی لێ ئهگرێ وه نهفرهتی لێ دهكات و له ڕهحمهتی خۆی دهری دهكات وه سزایهكی زۆر گهورهی بۆ ئهو كهسه ئاماده كردووه، بهڵام بهههمیشهیی له ئاگری دۆزهخدا نامێنێتهوه بچێته دۆزهخیش دواتر دهرئهچێت ئهوه عهقیدهی ئههلی سوننهو جهماعهیه، بهڵام له دونیادا كهسوكارى كوژراوهكه سهرپشكن له نێوان كوشتنهوهى لهلایهن حاكمهوه یان وهرگرتنى خوێنهكهى یان لێخۆشبوونى.
التفاسير:
94
:
4
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِذَا ضَرَبۡتُمۡ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ فَتَبَيَّنُواْ وَلَا تَقُولُواْ لِمَنۡ أَلۡقَىٰٓ إِلَيۡكُمُ ٱلسَّلَٰمَ لَسۡتَ مُؤۡمِنٗا تَبۡتَغُونَ عَرَضَ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا فَعِندَ ٱللَّهِ مَغَانِمُ كَثِيرَةٞۚ كَذَٰلِكَ كُنتُم مِّن قَبۡلُ فَمَنَّ ٱللَّهُ عَلَيۡكُمۡ فَتَبَيَّنُوٓاْۚ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ بِمَا تَعۡمَلُونَ خَبِيرٗا
{دڵنیابوون پێش كوشتن لە كاتی غەزادا} [ يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذَا ضَرَبْتُمْ فِي سَبِيلِ اللَّهِ فَتَبَيَّنُوا ] ئهی باوهڕداران ئهگهر ئێوه دهرچوون بۆ جیهاد كردن لهپێناو خوای گهورهدا ئهوه ئێوه تهئكیدو دڵنیایی بكهن لهو كهسانهی كه ئهیانكوژن بزانن ئایا باوهڕدارن یان نا [ وَلَا تَقُولُوا لِمَنْ أَلْقَى إِلَيْكُمُ السَّلَامَ لَسْتَ مُؤْمِنًا ] ئهگهر هاتوو كهسێك (السَّلَامَ) واته: ووشهی ئیسلام و شههادهو (لا إله إلا الله) ی وت ئیتر ئێوه پێی مهڵێن تۆ موسڵمان نیت مادام شایهتمانی هێنا ئهوه به موسڵمان حیسابه، یاخود ههر كهسێك كه سهلامی لێتان كرد ئهوه نیشانهی ئهوهیه كه ئهو كهسه باوهڕداره (ابن عباس) ئهفهرمووێ: پیاوێك له (بهنی سولهیم) به تهنیشت ههندێ له صهحابهی پێغهمبهر- صلى الله عليه وسلم - ڕهت بوو ئهم شوانی مهڕ بوو سهلامی لێیان كرد ئهوانیش وتیان: ئهوه بۆیه سهلامی كرد بۆ ئهوهی كه خۆی بپارێزێ كوشتیان وه غهنیمهكهیان هێنا بۆ لای پێغهمبهرو- صلى الله عليه وسلم - ئهم ئایهته دابهزی و خوای گهوره نههی كرد ههر كهسێك سهلامی كرد ئێوه مهڵێن: تۆ باوهڕدار نیت ئهوهی سهلامی كرد دیاره موسڵمانه بۆیه سهلام دهكات [ تَبْتَغُونَ عَرَضَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا ] ئایا ئێوه مهبهستتان ئهوهیه كه دونیا بهدهست بێنن بۆ ئهوهی غهنیمهكهی بهرن [ فَعِنْدَ اللَّهِ مَغَانِمُ كَثِيرَةٌ ] غهنیمهت و پاداشتی زۆر گهوره لای خوای گهورهیه [ كَذَلِكَ كُنْتُمْ مِنْ قَبْلُ ] ئێوهش پێشتر خۆتان كافر بوون وه دوای ئهوهی كه موسڵمان بوون خوێنتان پارێزرا [ فَمَنَّ اللَّهُ عَلَيْكُمْ ] وه خوای گهوره نیعمهتی خۆی ڕژاند بهسهرتانداو هیدایهتی دان [ فَتَبَيَّنُوا ] دیسان خوای گهوره جهخت دهكاتهوه كه دڵنیایى بكهن له كاتی غهزاو جهنگدا پێش ئهوهی كهسێك بكوژن بزانن موسڵمانه یان نا [ إِنَّ اللَّهَ كَانَ بِمَا تَعْمَلُونَ خَبِيرًا (٩٤) ] به دڵنیایى خوای گهوره زۆر زانایه، وه زانیاریهكی ووردهكاری ههیه به كردهوهكانی ئێوه.
التفاسير:
