ការបកប្រែអត្ថន័យគួរអាន - ការបកប្រែជាភាសាអ៊ូយហ្គួរលើការអធិប្បាយសង្ខេបអំពីគម្ពីគួរអាន
លេខទំព័រ:
75
:
18
۞ قَالَ أَلَمۡ أَقُل لَّكَ إِنَّكَ لَن تَسۡتَطِيعَ مَعِيَ صَبۡرٗا
خىزىر مۇسا ئەلەيھىسسالامغا: مەن ساڭا ئېيتقانتىم ئى مۇسا! ھەقىقەتەن .سەن مېنىڭ قېلىۋاتقان ئىشلىرىمغا سەۋىر قىلىپ تۇرالمايسەن
التفاسير:
76
:
18
قَالَ إِن سَأَلۡتُكَ عَن شَيۡءِۭ بَعۡدَهَا فَلَا تُصَٰحِبۡنِيۖ قَدۡ بَلَغۡتَ مِن لَّدُنِّي عُذۡرٗا
مۇسا ئەلەيھىسسالام: مۇشۇ قېتىمدىن كېيىن سەندىن بىر نەرسە سورىسام مەندىن ئايرىلغىن، ھەقىقەتەن مەن سېنىڭ ماڭا ھەمراھ بولۇشنى تەرك قىلىشىڭدا ئۈزۈر ئېيتىشنىڭ ئەڭ چېكىگە يەتتىم، مەن ئۈچ قېتىم ساڭا بەرگەن ۋەدەمگە خىلاپلىق قىلدىم، دېدى.
التفاسير:
77
:
18
فَٱنطَلَقَا حَتَّىٰٓ إِذَآ أَتَيَآ أَهۡلَ قَرۡيَةٍ ٱسۡتَطۡعَمَآ أَهۡلَهَا فَأَبَوۡاْ أَن يُضَيِّفُوهُمَا فَوَجَدَا فِيهَا جِدَارٗا يُرِيدُ أَن يَنقَضَّ فَأَقَامَهُۥۖ قَالَ لَوۡ شِئۡتَ لَتَّخَذۡتَ عَلَيۡهِ أَجۡرٗا
ئىككەيلەن بىرگە مېڭىپ بىر يۇرتقا يېتىپ كەلدى، يۇرت ئەھلىدىن يېمەكلىك سورىدى، ئۇلار بۇ ئىككەيلەنگە يېمەك بېرىشكە ئۇنىمىدى، مېھمان قىلىش ھەققىنى ئادا قىلمىدى. بۇ ئىككەيلەن بۇ يۇرتتا ئۆرۈلۈپ چۈشەي دەپلا قالغان بىر تامنى ئۇچۇراتتى، خىزىر بۇ تامنى راۋرۇس قىلىپ قويدى، مۇسا ئەلەيھىسسالام خىزىرغا:ئەگەر خالىساڭ تامنى تۈزەپ قويغانغا ئىش ھەققى ئالغان بولساڭ، ئۇلار بىزنى مېھمان قىلمىغاندىكىن ھاجىتىمىزنى قامدايتتۇق دېدى.
التفاسير:
78
:
18
قَالَ هَٰذَا فِرَاقُ بَيۡنِي وَبَيۡنِكَۚ سَأُنَبِّئُكَ بِتَأۡوِيلِ مَا لَمۡ تَسۡتَطِع عَّلَيۡهِ صَبۡرًا
خىزىر مۇسا ئەلەيھىسسالامغا: تامنى ئوڭشاپ قويغانغا ئىش ھەققى ئالمىغانلىقىمغا ئىتىراز بىلدۈرۈشۈڭنىڭ ئۆزى سەن بىلەن مېنىڭ ئايرىلىدىغان ۋاقتىمىزدۇر. مەن ساڭا مېنىڭ قىلغان ئىشلىرىمنى كۆرۈپ سەۋىر قىلىشقا قادىر بولالمىغان ئىشلارنى چۈشەندۈرۈپ قويىمەن دېدى.
التفاسير:
79
:
18
أَمَّا ٱلسَّفِينَةُ فَكَانَتۡ لِمَسَٰكِينَ يَعۡمَلُونَ فِي ٱلۡبَحۡرِ فَأَرَدتُّ أَنۡ أَعِيبَهَا وَكَانَ وَرَآءَهُم مَّلِكٞ يَأۡخُذُ كُلَّ سَفِينَةٍ غَصۡبٗا
سەن مېنىڭ تېشىۋەتكەنلىكىمنى ئىنكار قىلغان كېمىگە كەلسەك، بۇ كېمە دېڭىزدا ئىشلەيدىغان كەمبەغەل ئىشلەمچىلەرنىڭ كېمىسى بولۇپ، ئۇلار كېمىسىنى قوغدىيالمايتتى، ئۇلار ماڭىدىغان يولدا بىر زالىم پادىشاھ بولۇپ، بۇ يەردىن ئۆتكەن ھەرقانداق ساق كېمىنى زورلۇق بىلەن تارتىۋالاتتى، ئەيىپلىك كېمە بولسا تارتىۋالمايتتى، پادىشاھنىڭ ئېلىۋالماسلىقى ئۈچۈن مەن ئۇلارنىڭ كېمىسىنى تېشىپ ئەيىپلىك قىلىپ قويدۇم.
التفاسير:
80
:
18
وَأَمَّا ٱلۡغُلَٰمُ فَكَانَ أَبَوَاهُ مُؤۡمِنَيۡنِ فَخَشِينَآ أَن يُرۡهِقَهُمَا طُغۡيَٰنٗا وَكُفۡرٗا
سەن مېنىڭ ئۆلتۈرگەنلىكىمنى ئىنكار قىلغان بالىغا كەلسەك، ئۇنىڭ ئاتا-ئانىسى مۆئمىن بولۇپ، ئۇ بالا ئاللاھنىڭ ئىلمىدە كاپىر ئېدى، ئۇ بالىنىڭ چوڭ بولۇپ ھەددىدىن ئېشىپ ئاتا-ئانىسىنى كۇپىرغا ئېلىپ بېرىشىدىن ئەنسىرىدۇق. ئاتا-ئانىسىنىڭمۇ ئۇ بالىنى بەك ياخشى كۆرگەنلىكىدىن ياكى .ئۇ بالىغا ئېھتىياجلىق بولغانلىقىدىن ئەگىشىپ كېتىشىدىن ئەنسىرىدۇق
التفاسير:
81
:
18
فَأَرَدۡنَآ أَن يُبۡدِلَهُمَا رَبُّهُمَا خَيۡرٗا مِّنۡهُ زَكَوٰةٗ وَأَقۡرَبَ رُحۡمٗا
بىز ئۇ بالىنىڭ ئاتا-ئانىسىغا، ئاللاھنىڭ ئۇ بالىدىنمۇ دىندار، سالىھ، گۇناھدىن پاك ۋە ئاتا-ئانىسىغا كۆيۈمچان بىر بالىنى ئالماشتۇرۇپ .بېرىشىنى خالىدۇق
التفاسير:
82
:
18
وَأَمَّا ٱلۡجِدَارُ فَكَانَ لِغُلَٰمَيۡنِ يَتِيمَيۡنِ فِي ٱلۡمَدِينَةِ وَكَانَ تَحۡتَهُۥ كَنزٞ لَّهُمَا وَكَانَ أَبُوهُمَا صَٰلِحٗا فَأَرَادَ رَبُّكَ أَن يَبۡلُغَآ أَشُدَّهُمَا وَيَسۡتَخۡرِجَا كَنزَهُمَا رَحۡمَةٗ مِّن رَّبِّكَۚ وَمَا فَعَلۡتُهُۥ عَنۡ أَمۡرِيۚ ذَٰلِكَ تَأۡوِيلُ مَا لَمۡ تَسۡطِع عَّلَيۡهِ صَبۡرٗا
مەن ئوڭشاپ قويغان ۋە سەن مېنىڭ ئوڭشىغىنىمنى ئىنكار قىلغان تامغا كەلسەك، بۇ بىز كەلگەن يۇرتتىكى ئاتا-ئانىسى ئۆلۈپ كەتكەن ئىككى كىچىك بالىنىڭ ئېدى، بۇ تامنىڭ ئاستىدا كۆمۈلگەن مال-دۇنيا بار ئېدى. بۇ ئىككى كىچىك بالىنىڭ دادىسى ياخشى كىشى ئېدى. ئى مۇسا! سېنىڭ پەرۋەردىگارىڭ بۇ بالىلارنىڭ چوڭ بولۇپ توغرا ئىش قىلىدىغان يېشىغا يەتكەندە تامنىڭ ئاستىدىن كۆمۈلگەن مالنى چېقىرىپ بېرىشنى خالىدى. ئەگەر تام ھازىر چۈشۈپ كەتكەن بولسا، ئىككى بالىنىڭ مېلى باشقىلار تەرىپىدىن زىيانغا ئۇچرايتتى. بۇ تەدبىر سېنىڭ پەرۋەردىگارىڭنىڭ ئىككى بالىغا بولغان رەھمىتىدىن، مەن ئۆز تېرىشچانلىقىم بىلەن ئىش قىلمىدىم، بۇ سەن سەۋىر قىلىشقا قادىر بولالمىغان ئىشنىڭ ماھىيىتىدۇر.
التفاسير:
83
:
18
وَيَسۡـَٔلُونَكَ عَن ذِي ٱلۡقَرۡنَيۡنِۖ قُلۡ سَأَتۡلُواْ عَلَيۡكُم مِّنۡهُ ذِكۡرًا
ئى ئاللاھنىڭ پەيغەمبىرى! مۇشرىكلار ۋە يەھۇدىيلار زۇلقەرنەيننىڭ ساھىبى توغرىسىدىكى خەۋەرنى چوڭ بېلىپ سەندىن سورايدۇ، ئۇلارغا: مەن سىلەرگە سىلەرنىڭ ئىبرەت ئېلىشىڭلار ۋە ۋەز-نەسىھەت ئېلىشىڭلار ئۈچۈن زۇلقەرنەيننىڭ خەۋىرىنىڭ مەلۇم بىر قىسمىنى سۆزلەپ بېرىمەن، دېگىن.
التفاسير:
ក្នុងចំណោមអត្ថប្រយោជន៍នៃអាយ៉ាត់ទាំងនេះក្នុងទំព័រនេះ:
• وجوب التأني والتثبت وعدم المبادرة إلى الحكم على الشيء.
بىر ئىشنى تولۇق بېكىتىپ بولمىغۇچە ئۇنىڭغا ھۆكۈم قىلىشقا ئالدىرماسلىق لازىم.
• أن الأمور تجري أحكامها على ظاهرها، وتُعَلق بها الأحكام الدنيوية في الأموال والدماء وغيرها.
مال-مۈلۈك ۋە جانغا ئالاقىدار بولغان دۇنيالىق ئىشلاردىكى ھۆكۈملەر، ئىشنىڭ سېرتقى كۆرۈنىشىگە قاراپ ھۆكۈم قىلىنىدۇ.
• يُدْفَع الشر الكبير بارتكاب الشر الصغير، ويُرَاعَى أكبر المصلحتين بتفويت أدناهما.
چوڭ يامان ئىش كىچىك يامان ئىش سادىر قىلىش بىلەن مۇداپىئە قىلىنىدۇ، ئىككى پايدىلىق ئىشنىڭ كىچىكىنى يوق قېلىۋېتىش بىلەن .چوڭراقىغا رىئايە قېلىنىدۇ
• ينبغي للصاحب ألا يفارق صاحبه ويترك صحبته حتى يُعْتِبَه ويُعْذِر منه.
ھەمرا بولغۇچىنىڭ ئۆز ھەمراسىدىن ئايرىلىشنىڭ سەۋەب-مەقسەتلىرىنى بايان قىلماستىن تۇيۇقسىز ئۇنى تاشلاپ كېتىشى توغرا .بولمايدۇ
• استعمال الأدب مع الله تعالى في الألفاظ بنسبة الخير إليه وعدم نسبة الشر إليه .
ئاللاھقا ياخشىلىقنى نىسبەت بېرىش ۋە يامانلىقنى نىسبەت بەرمەسلىكتە، ئاللاھنى شانۇ-شەۋكىتىگە لايىق سۆزلەرنى ئېشلىتىش تەلەپ قىلىنىدۇ.
• أن العبد الصالح يحفظه الله في نفسه وفي ذريته.
ھەقىقەتەن ئاللاھ سالىھ كىشىنىڭ ئۆزىنى ۋە ئەۋلادلىرىنى مۇھاپىزەت .قىلىدۇ
