وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - وەرگێڕاوی پەشتۆیی بۆ پوختەی تەفسیری قورئانی پیرۆز
ژمارەی پەڕە:
102
:
6
ذٰلِكُمُ اللّٰهُ رَبُّكُمْ ۚ— لَاۤ اِلٰهَ اِلَّا هُوَ ۚ— خَالِقُ كُلِّ شَیْءٍ فَاعْبُدُوْهُ ۚ— وَهُوَ عَلٰی كُلِّ شَیْءٍ وَّكِیْلٌ ۟
همدغه -ای خلکو- چې دا صفات یې دي ستاسو رب (پالونکی) دی، نو ستاسو بل څوک رب (پالونکی) نشته پغیر له هغه نه، او نشته څوک په ریښتیا سره حقدار د بندګۍ پغیر له هغه نه، او هغه پیداکوونکی د هر شي دی، نو خاص د هغه بندګي وکړئ، نو یوازې هماغه مستحق د بندګۍ دی، او هغه په هر شي باندې ساتونکی دی.
التفاسير:
103
:
6
لَا تُدْرِكُهُ الْاَبْصَارُ ؗ— وَهُوَ یُدْرِكُ الْاَبْصَارَ ۚ— وَهُوَ اللَّطِیْفُ الْخَبِیْرُ ۟
نشي راګیرولی هغه لره (سترګې) نظرونه، او هغه پاک ذات راګیروي (سترګې) نظرونو لره، او هغه نرمي کوونکی دی خپلو نیکانو بندګانو سره، خبردار دی په هغوی.
التفاسير:
104
:
6
قَدْ جَآءَكُمْ بَصَآىِٕرُ مِنْ رَّبِّكُمْ ۚ— فَمَنْ اَبْصَرَ فَلِنَفْسِهٖ ۚ— وَمَنْ عَمِیَ فَعَلَیْهَا ؕ— وَمَاۤ اَنَا عَلَیْكُمْ بِحَفِیْظٍ ۟
بیشکه راغلي تاسو ته -ای خلکو- دلیلونه ښکاره او قاطع دلیلونه د طرفه د رب ستاسو نه، نو چا چې پرې ځان پوه کړ او غاړه یې ورته کیښوده نو د هغه دغه فایده د ده د ځان لپاره ده، او چا چې دهغه نه ځان ړوند کړ، او ځان یې پرې پوه نه کړ، او غاړه یې ورته کې نه ښوده، نو د دغه ضرر خاص ده ته رسیږي، او زه په تاسو باندې څوکۍ کوونکی نه یم، چې ستاسو اعمال حسابوم، بلکې زه د خپل رب له طرف نه پیغمبر یم، او هغه په تاسو څوکۍ کوونکی دی.
التفاسير:
105
:
6
وَكَذٰلِكَ نُصَرِّفُ الْاٰیٰتِ وَلِیَقُوْلُوْا دَرَسْتَ وَلِنُبَیِّنَهٗ لِقَوْمٍ یَّعْلَمُوْنَ ۟
او لکه څرنګه چې مونږ بدل کړل دلیلونه او معجزې د الله تعالی په قدرت باندې همدارنګه مونږ بدلوو خپل ایتونه په وعدو، ویره ورکولو او نصیحت کولو کې، او خامخا وبه وایې مشرکان: دا وحی نده، بلکې تا خو دا د اهل کتابو نه لوستلی کوم چې مخکې ستا نه وو. او د دې لپاره چې مونږ بیان کړو حق خلکو ته په بیلا بیل ډول وړاندې کولو سره دې ایتونو لره مومنانو ته د محمد -صلی الله علیه وسلم- د امت نه، نو ځکه چې هغوی هغه خلک دي چې حق قبلوي، او د حق تابعداري کوي.
التفاسير:
106
:
6
اِتَّبِعْ مَاۤ اُوْحِیَ اِلَیْكَ مِنْ رَّبِّكَ ۚ— لَاۤ اِلٰهَ اِلَّا هُوَ ۚ— وَاَعْرِضْ عَنِ الْمُشْرِكِیْنَ ۟
تابعداري وکړه -ای پیغمبره- د هغه څه چې تا ته یې ستا رب وحی کوي د حق نه، نو هغه پاک ذات دی نشته څوک لایق د عبادت په حقه سره پغیر له هغه نه، او ته خپل زړه په کافرانو او د هغوی په حسد او ضد باندې مه مشغولوه، ځکه چې د هغوی کار د الله تعالی سره دی.
التفاسير:
107
:
6
وَلَوْ شَآءَ اللّٰهُ مَاۤ اَشْرَكُوْا ؕ— وَمَا جَعَلْنٰكَ عَلَیْهِمْ حَفِیْظًا ۚ— وَمَاۤ اَنْتَ عَلَیْهِمْ بِوَكِیْلٍ ۟
او که چیرته الله تعالی غوښتلي و چې هیڅ څوک دي د هغه سره شرک ونه کړي نو هیچا به ورسره هم شرک نه و کړی، او -ای پیغمبره- مونږ ته په هغوی باندې څوکۍ کوونکی (ذمه وار) نه یې ګرځولی چې د هغوی عملونه حسابوې، او د هغوی کار ساز هم نه یې، بلکې ته یو پیغمبر یې، او په تاباندې نشته مګر رسول (د حق).
التفاسير:
108
:
6
وَلَا تَسُبُّوا الَّذِیْنَ یَدْعُوْنَ مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ فَیَسُبُّوا اللّٰهَ عَدْوًا بِغَیْرِ عِلْمٍ ؕ— كَذٰلِكَ زَیَّنَّا لِكُلِّ اُمَّةٍ عَمَلَهُمْ ۪— ثُمَّ اِلٰی رَبِّهِمْ مَّرْجِعُهُمْ فَیُنَبِّئُهُمْ بِمَا كَانُوْا یَعْمَلُوْنَ ۟
او تاسو کنځل مه کوئ -ای مومنانو- هغو بتانو ته چې مشرکان یې له الله تعالی سره بندګي کوي، او اګر که دا ډیر سپک او د کنځلو مستحق دي؛ هسې نه چې مشرکان الله تعالی ته کنځل ونه کړي او د هغه سپکاوی ونه کړي، د ناپوهۍ له وجې نه د هغه په شان باندې، او لکه څرنګه چې ښایسته شوی دوی لره هغه ګمراهي چې دوی پکې دي همدغه شان مونږ ښایسته کړي هر امت ته د هغوی عملونه، که خیر وي او که شر وي، نو هغوی راتګ کړی هغه ته چې مونږ ورته ښایسته کړی د دې نه، بیا د دوی رب ته د دوی ورګرځیدل دي د قیامت په ورځ، نو خبر به ورکړي دوی ته په هغو عملونو چې دوی په دنیا کې کول، او په هغه به ورته بدلې هم ورکړي.
التفاسير:
109
:
6
وَاَقْسَمُوْا بِاللّٰهِ جَهْدَ اَیْمَانِهِمْ لَىِٕنْ جَآءَتْهُمْ اٰیَةٌ لَّیُؤْمِنُنَّ بِهَا ؕ— قُلْ اِنَّمَا الْاٰیٰتُ عِنْدَ اللّٰهِ وَمَا یُشْعِرُكُمْ ۙ— اَنَّهَاۤ اِذَا جَآءَتْ لَا یُؤْمِنُوْنَ ۟
او قسم کړی مشرکانو په الله تعالی باندې مضبوط قسمونه د دوی چې دوی یې کولی شي: که چیرته دوی ته محمد - صلی الله علیه وسلم - یوه د هغو نښو (معجزاتو) رواړي چې دوی یې غوښتنه کړې نو خامخا به پرې ایمان رواړي، ته ورته ووایه -ای پیغمبره-: د معجزو واک زما سره نشته چې زه یې په تاسو نازلې کړم، بلکې د هغو واک د الله تعالی سره دی رالیږی یې کله چې یې وغواړي، او څه شي خبر درکړی تاسو ته -ای مومنانو- دا معجزې چې کله راشي برابر د دوی دغوښتنو سره نو دوی پرې ایمان نه راوړي؟ بلکې دوی په خپل حسد او انکار کلک پاتي کیږي؛ ځکه چې دوی هدایت نه غواړي.
التفاسير:
110
:
6
وَنُقَلِّبُ اَفْـِٕدَتَهُمْ وَاَبْصَارَهُمْ كَمَا لَمْ یُؤْمِنُوْا بِهٖۤ اَوَّلَ مَرَّةٍ وَّنَذَرُهُمْ فِیْ طُغْیَانِهِمْ یَعْمَهُوْنَ ۟۠
او مونږ اړوو راړوو زړونه د دوی او نظرونه د دوی په حایل واقع کیدلو سره د دوی او د هدایت موندلو ترمنځ د حق لارې ته، لکه څرنګه چې مونږ حایل واقع شوي وو د دوی او د ایمان راوړلو ترمنځ په قران کریم باندې اول ځل د دوی د عناد او ضد د وجې نه، او مونږ پریږدو دوی لره د دوی په ګمراهۍ او سرکشۍ کې د خپل رب مقابل کې حیران (سرګردان) او ګډوډ به وي.
التفاسير:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• تنزيه الله تعالى عن الظلم الذي ترسِّخُه عقيدة (الجَبْر)، وبيان أن كفر العباد وشركهم أمر يحدث باختيارهم.
پاکي ده الله تعالی لره د ظلم نه هغه چې د (جبر) والا یې عقیده لري، او د دې خبرې وضاحت او بیان چې د بندګانو شرک او کفر داسې یو کار دی چې د هغوی په اختیار باندې کیږي.
• ليس بمقدور نبي من الأنبياء أن يأتي بآية من عند نفسه، أو متى شاء، بل ذلك أمر مردود لله تعالى، فهو القادر وحده على ذلك، وهو الحكيم الذي يُقَدِّر نوع الآية ووقت إظهارها.
هیڅ یو پیغمبر دا وسه او طاقت نه لري چې یوه معجزه د خپل ځان نه راوړي، او یا یې کله راوړي، بلکې دا کار خاص د الله تعالی په واک کې دی، نو هغه یوازې په دې باندې قدرت لرونکی دی، او هغه حکیم ذات دی هغه چې اندازه کوي نوع (ډول، قسم) د معجزې او وخت د ښکاره کولو د هغې.
• النهي عن سب آلهة المشركين حذرًا من مفسدة أكبر وهي التعدي بالسب على جناب رب العالمين.
د مشرکانو د معبودانو د کنځلو نه منعه، لپاره د بچ کیدلو د غټ فساد نه چې هغه تیری کول دي په کنځلو سره د الله رب العالمین ذات ته.
• قد يحول الله سبحانه وتعالى بين العبد والهداية، ويُصرِّف بصره وقلبه على غير الطاعة؛ عقوبة له على اختياره الكفر.
کیدای شي الله تعالی د بنده او هدایت تر منځ حایل شي، او د هغه سترګې (نظر) او زړه د هغه د تابعدارۍ نه واړوي؛ د سزا په ډول هغه لره د هغه د کفر د غوره کولو د وجې نه.
