Ey İsrail oğulları! Siz bu şiddətli intiqamdan sonra tövbə edib, yaxşı əməllər etsəniz, ola bilsin ki, Rəbbiniz sizə rəhm etsin. Əgər təkrarən üçünci dəfə və ya bundan daha çox fəsad törətməyə qayıtsanız, Biz də təkrarən sizdən intiqam almağa və sizi cəzalandırmağa qayıdarıq. Biz Cəhənnəmi kafirlər üçün heç vaxt çıxa bilməyəcəkləri və orada əbədi olaraq qalacaqları bir yer etdik.
Həqiqətən, Muhəmmədə (sallallahu aleyhi və səlləm) nazil edilən bu Quran insanları ən doğru yola, İslam yoluna yönəldir və Allaha iman edərək yaxşı işlər görən möminlərə, Allah yanında onlar üçün onları sevindirəcək böyük bir mükafatın olacağı ilə müjdə verir.
İnsan xeyirli bir şeyi istəyərək dua etdiyi kimi, cahilliyindən dolayı qəzəbləndikdə, özünə, övladına və mal-dövlətinə müsibət gəlməsi üçün bəd dua edər. Əgər Biz həmin şəxsin bəd duasını qəbul etsək, dərhal onun özü, övladı və mal-dövləti məhv olar. İnsan tələskən xasiyyətli yaradıldığı kimi, özünə zərər verən şeylərdə də tələsəndir.
Gecə və gündüz arasında uzunluq, qısalıq, istilik və soyuqluq baxımından fərqlər olduğu üçün, Biz gecə və gündüzü Allahın vəhdaniyyətinə və qüdrətinə dəlalət edən iki əlamət olaraq yaratdıq. Gecəni yatıb istirahət etməniz üçün zülmət qaranlıq etdik. İnsanların görməsi və yer üzündə gəzib dolaşaraq ruzi qazanmaları üçün gündüzü də işıqlı, nurlu etdik. Siz illərin, ayların, günlərin və saatların sayını və hesabı biləsiniz deyə, gecə və gündüzü bir-birini təqib edən bir şəkildə yaratdıq. Əşyaların bir-birindən və həmçinin haqqı batildən ayırd edilməsi üçün Biz hər bir şeyi açıq-aydın təfsilatı ilə izah etdik.
Biz hər bir insanın etdiyi əməlini boyunbağı kimi onun boynundan asar və əmələrinə görə haqq-hesab olunana qədər ondan ayrılmaz. Qiyamət günü isə içərisində etdiyi bütün xeyir və şər əməllər olan kitabını açıq vəziyyətdə qarşısına qoyular.
O gün Biz ona belə deyərik: "Ey İnsan! Kitabını oxu! Etdiyin əməllərə görə özün-özünü hesaba çək. Qiyamət günü özün öz nəfsini hesaba çəkməyə yetər!"
Kim iman edərək hidayət yoluna yönəlsə, bunun savabı yalnız onun özünə olar, kim azğınlığa düşsə, bunun ziyanı da yalnız onun öz əleyhinə olar. Heç bir kəs başqasının günahını daşımaz. Biz heç bir qövmə elçi göndərərək hüccət qaldırmadıqca əzab vermərik!
Biz bir məmləkəti, etdikləri günahlardan dolayı məhv etmək istədiyimiz zaman, nemətin azdırdığı kimsələrə Allaha itaət etmələrini əmr edərik. Onlar isə Allahın əmrinə tabe olmayıb, Allaha qarşı üsyan edərək Ona itaət etməkdən uzaq durarlar. Buna görə də onlar özlərini tamamən yox edəcək bir əzabın öz üzərlərində gəlməsinə layiq olarlar və beləcə Biz onları yerlə yeksan edən bir əzabla məhv edərik.
Biz Nuhdan sonra Ad və Səmud qövmləri kimi, peyğəmbərləri yalan sayan neçə-neçə ümmətlər məhv etdik. Ey Peyğəmbər! Rəbbinin, qullarının günahlarını bilməsi və görməsi bəs edər. Allaha heç bir şey gizli qalmaz. Allah onların dünyada ikən etdikləri əməllərin qarşılığını verəcəkdir.
التفاسير:
من فوائد الآيات في هذه الصفحة:
• من اهتدى بهدي القرآن كان أكمل الناس وأقومهم وأهداهم في جميع أموره.
• Kim Quranın göstərdiyi doğru yola tabe olarsa, bütün işlərində insanların ən kamili, ən güclüsü və ən doğru yolda olanı olar.
• التحذير من الدعوة على النفس والأولاد بالشر.
• İnsanı özünə və övladlarına qarşı bəd dua etməkdən çəkindirmək.
• اختلاف الليل والنهار بالزيادة والنقص وتعاقبهما، وضوء النهار وظلمة الليل، كل ذلك دليل على وحدانية الله ووجوده وكمال علمه وقدرته.
• Gecə və gündüzün uzunluq və qısalıq baxımından bir-birindən fərqli olması və bir-birini təqib etməsi, gündüzün aydın nurlu, gecənin isə zülmət qaranlıq olması, bütün bunların hamısı Uca Allahın vəhdaniyyətinə, Onun mövcudluğuna, elminin və güdrətinin kamilliyinə dəlalət edir.
• تقرر الآيات مبدأ المسؤولية الشخصية، عدلًا من الله ورحمة بعباده.
• Yuxarıda qeyd edilən ayələr insanın onun üzərində olan məsuliyyəti hiss etməsini bir daha ortaya qoymaqdadır. Bu, Uca Allahın Öz qullarına qarış olan bir ədaləti və rəhmətidir.