Përkthimi i kuptimeve të Kuranit Fisnik - Përkthimi uzbekisht - Alaudin Mensur
Ғошия
هَلۡ أَتَىٰكَ حَدِيثُ ٱلۡغَٰشِيَةِ
وُجُوهٞ يَوۡمَئِذٍ خَٰشِعَةٌ
عَامِلَةٞ نَّاصِبَةٞ
تَصۡلَىٰ نَارًا حَامِيَةٗ
تُسۡقَىٰ مِنۡ عَيۡنٍ ءَانِيَةٖ
لَّيۡسَ لَهُمۡ طَعَامٌ إِلَّا مِن ضَرِيعٖ
لَّا يُسۡمِنُ وَلَا يُغۡنِي مِن جُوعٖ
وُجُوهٞ يَوۡمَئِذٖ نَّاعِمَةٞ
لِّسَعۡيِهَا رَاضِيَةٞ
فِي جَنَّةٍ عَالِيَةٖ
لَّا تَسۡمَعُ فِيهَا لَٰغِيَةٗ
فِيهَا عَيۡنٞ جَارِيَةٞ
فِيهَا سُرُرٞ مَّرۡفُوعَةٞ
وَأَكۡوَابٞ مَّوۡضُوعَةٞ
وَنَمَارِقُ مَصۡفُوفَةٞ
وَزَرَابِيُّ مَبۡثُوثَةٌ
И з о ҳ. Юқоридаги оятларда кофирлар тушадиган дўзах азоби ва мўминлар етадиган жаннат неъматлари тасвирланди. Охират ҳаётидан келтирилган бу жонли лавҳалар кишилар ибрат олишлари учун эди. Энди инсонлар кўриб ибрат олишлари ва Яратганнинг борлигини, бирлигини билиб иймон келтиришлари учун улар ҳар кун, ҳар соатда рўбарў келадиган тўрт нарса мисол тариқасида келтирилди.
أَفَلَا يَنظُرُونَ إِلَى ٱلۡإِبِلِ كَيۡفَ خُلِقَتۡ
وَإِلَى ٱلسَّمَآءِ كَيۡفَ رُفِعَتۡ
وَإِلَى ٱلۡجِبَالِ كَيۡفَ نُصِبَتۡ
وَإِلَى ٱلۡأَرۡضِ كَيۡفَ سُطِحَتۡ
И з о ҳ. Ушбу оятларда кишиларнинг назари аввало ҳайвонот оламидан «Саҳро кемаси» деб ном олган туяга қаратилмоқда. Дарҳақиқат, саҳро аҳли учун туя ҳам алоқа воситаси, ҳам оғир юкларни ташувчи ва оғир вазифаларни бажарувчи хизматкор, унинг юнги кийим бўлса, сути тўйимли ва суюмли таом. У ўзи баҳайбат ва ниҳоят даражада баққувват бўлишига қарамасдан ёш гўдак етакласа ҳам бўйсуниб кетаверади. Унга миниш ёки вазмин юкларни ортиш ўта қулай: бир ишора билан олдингизга чўкиб, гўё бир харсанг тошдек қилт этмасдан туради, миниб олгач эса яна бир ишора билан у «харсанг тош» ўрнидан кўчиб, исталган тарафга равона бўлади. Булар туянинг ташқаридан кузатилган пайтда кўзга ташланадиган жиҳатларидир. Энди унинг вужудига ибрат назари билан қаралса у ойлаб овқатсиз, сувсиз юра олишидан тортиб, унинг баданидаги ҳар бир аъзо нақадар саҳрога мослаб яратилганини кўриб Яратганнинг қудратига тан бермай илож йўқ. Энди яна кўриб, ибрат олишимиз лозим бўлган мавжудотлардан бири устимизда «том» бўлиб, бизларни бошқа сайёралар ва бошқа оламлардан етиши мумкин бўлган зиён заҳматдан сақлаб тургувчи осмон бўлса, яна бири «ернинг қозиқлари» бўлган тоғлардирки, улар ўзларининг атрофидаги иқлимни мудом мўътадиллаштириб туришларидан ташқари ичларида инсонлар учун зарур бўлган хазиналарни ҳам асраб берадилар. Энди тоғлардан ерга тушадиган бўлсак, у ҳам бизлар яшашимиз, уй-жойлар бино қилишимиз ва экинзорлар, боғ-роғлар барпо этишимиз учун қулай-текис қилиб қўйилибди. Хўш, буларнинг барчаси ўз-ўзидан пайдо бўлиб, шундай аниқ ва ҳикматли тартиб-интизомга келиб қолдиларми? Ёки бу мавжудотларнинг ҳар бирини одамлар ўз қўллари билан яратиб, мана шундай жойлаштириб қўйдилармикин? Бу икки тахминнинг ҳам тўғри эмаслигини билиш учун катта илмнинг ҳожати йўқ, фақат тоза, заҳарланмаган фикр ва озгина инсоф бўлса бас, мазкур мавжудотларни яратиш фақат барча оламлар Парвардигори бўлмиш Аллоҳ таолонинг қудрат қўлидан келиши маълум бўлади-қолади. Шунинг учун ҳам юқоридаги оятларда барча инсонлар Еру осмондаги нарсаларга холис кўз билан, ибрат олиш учун назар солишга даъват қилиндилар. Қуйидаги оятларда Пайғамбар алайҳис-салоту вас-саломга кишиларни Исломга даъват этишда мана шундай ибратли мисоллар билан панд-насиҳат қилиш йўлини тутмоқ амр этилди.
فَذَكِّرۡ إِنَّمَآ أَنتَ مُذَكِّرٞ
لَّسۡتَ عَلَيۡهِم بِمُصَيۡطِرٍ
إِلَّا مَن تَوَلَّىٰ وَكَفَرَ
فَيُعَذِّبُهُ ٱللَّهُ ٱلۡعَذَابَ ٱلۡأَكۡبَرَ
إِنَّ إِلَيۡنَآ إِيَابَهُمۡ
ثُمَّ إِنَّ عَلَيۡنَا حِسَابَهُم
