Përkthimi i kuptimeve të Kuranit Fisnik - Përkthimi kurdisht - Salahudin
الجن
1
:
72
قُلۡ أُوحِيَ إِلَيَّ أَنَّهُ ٱسۡتَمَعَ نَفَرٞ مِّنَ ٱلۡجِنِّ فَقَالُوٓاْ إِنَّا سَمِعۡنَا قُرۡءَانًا عَجَبٗا
سوورەتی (جن) پێناسەیەكى سورەتە: ١- سورەتى (جن) سورەتێكى مەككى یە. ٢- ژمارەى ئایەتەكانى سورەتى (جن) (٢٨) ئایەتە. ٣- سورەتى (جن) زنجیرەى حەفتاو سێیەمە لە ریزبەندى لەناو سورەتەكانى قورئانى پیرۆزدا. ٤- سورەتى (جن) لە دواى سورەتى (ئەعراف) دابەزیوە. تەوەرەكانى ئەم سورەتە: سورەتى (جن) زۆرترین تەوەرەكانى بریتییە لە باسكردنى بابەتەكانى عەقیدەو بیروباوەڕ بەگشتى، وە بە تایبەتتریش باسكردنى لایەنى تاك و تەنهایی خواى گەورەو ناردنى پەیامەكەى و زیندوو بوونەوەو وەرگرتنەوەى پاداشت و سزا. بەڵام تەوەرى سەرەكى سورەتەكە بریتییە لە باسكردنى جنۆكەو تایبەتمەندییەكانیان و ئەوەى كەوا پەیوەندى بەوانەوە هەیە، لە هاتنیان بۆ گوێگرتن لە قورئانى پیرۆزو باوەڕهێنانیان. بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ موسڵمان بوونى جنى [ قُلْ أُوحِيَ إِلَيَّ أَنَّهُ اسْتَمَعَ نَفَرٌ مِنَ الْجِنِّ ] ئەی محمد صلى الله علیه وسلم هەواڵ بدە بە ئوممەتەكەت وە بڵێ خوای گەورە وەحی بۆ من ناردووە لە ڕێی جبریلەوە (عَلَيْهِ الصَّلَاةُ وَالسَّلَامُ) كە كۆمەڵێك لە جنییەكان كە جنی (نوصێبین) بوون گوێیان لە قورئان خوێندنی پێغەمبەری خوا بوو صلى الله علیه وسلم ، وە باوەڕیان پێ هێناو موسڵمان بوون خواى گەورە ئەم ئایەتەى دابەزاند (الصحيح المُسنَد)، (هیچ پێغەمبەرێك صلى الله علیه وسلم لە جنی نەبووە بەڵكو پێغەمبەران هەموویان مرۆڤ بوونە، وە هەموویان پیاو بوونە) [ فَقَالُوا إِنَّا سَمِعْنَا قُرْآنًا عَجَبًا (١) ] پاشان جنییەكان گەڕانەوە بۆ لای قەومەكەیان وتیان: بەڕاستی ئێمە گوێبیستی قورئانێك بووین زۆر سەرمان سوڕماو سەرسام بووین پێی لە ڕەوانبێژی و پەندو ئامۆژگاری و بەرەكەتیدا .
التفاسير:
2
:
72
يَهۡدِيٓ إِلَى ٱلرُّشۡدِ فَـَٔامَنَّا بِهِۦۖ وَلَن نُّشۡرِكَ بِرَبِّنَآ أَحَدٗا
[ يَهْدِي إِلَى الرُّشْدِ فَآمَنَّا بِهِ ] هیدایەتی خەڵكی ئەدات بۆ ڕێگای ڕاست و حەق و یەكخواپەرستی و سەرفرازى ئێمەیش ئیمانمان پێی هێنا، شانازی ئەكەن بە ئیمان هێنانیان، (وە حەقی خۆیشیانە كە شانازی بكەن كە گوێیان لە قورئان بوو یەكسەر ئیمانیان هێنا بە پێچەوانەی مرۆڤە كافرەكانی قوڕەیشەوە) [ وَلَنْ نُشْرِكَ بِرَبِّنَا أَحَدًا (٢) ] وە لە دواى شارەزا بوون و تێگەیشتنمان ئێمە لەمەودوا هەرگیز شەریك بۆ خوای گەورە بڕیار نادەین, وە هیچ كەسێك ناكەینە شەریك بۆ خوای گەورەو بەتاك و تەنها خوای گەورە ئەپەرستین .
التفاسير:
3
:
72
وَأَنَّهُۥ تَعَٰلَىٰ جَدُّ رَبِّنَا مَا ٱتَّخَذَ صَٰحِبَةٗ وَلَا وَلَدٗا
[ وَأَنَّهُ تَعَالَى جَدُّ رَبِّنَا مَا اتَّخَذَ صَاحِبَةً وَلَا وَلَدًا (٣) ] (جَدُّ) واتە: هێزو تواناو فەرمان و كارو نیعمەت و گەورەیی خوای گەورە بەرزو بڵندو گەورەیە، بە دڵنیایى پەروەردگاری ئێمە زۆر لەوە گەورەترو بێ پێویستترە كە خێزان و منداڵ بۆ خۆی بڕیار بدات, هەروەكو چۆن كافران خێزان و مناڵیان ئەدایە پاڵ خوای گەورە .
التفاسير:
4
:
72
وَأَنَّهُۥ كَانَ يَقُولُ سَفِيهُنَا عَلَى ٱللَّهِ شَطَطٗا
[ وَأَنَّهُ كَانَ يَقُولُ سَفِيهُنَا عَلَى اللَّهِ شَطَطًا (٤) ] ئەمە هەر قسەی جنییەكانە ئەڵێن: گێل و خراپەكارانی ئێمە (مەبەستیان پێی ئیبلیس و هەموو خراپەكارانی جنییەكانە) قسەیەكی بەتاڵ و پووچەڵیان ئەدایە پاڵ خوای گەورەو سنووریان ئەبەزاند كە شەریكیان بۆ خوای گەورە بڕیار ئەدا (شَطَط) واتە: بەتاڵ و ناحەق و پووچەڵ .
التفاسير:
5
:
72
وَأَنَّا ظَنَنَّآ أَن لَّن تَقُولَ ٱلۡإِنسُ وَٱلۡجِنُّ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبٗا
[ وَأَنَّا ظَنَنَّا أَنْ لَنْ تَقُولَ الْإِنْسُ وَالْجِنُّ عَلَى اللَّهِ كَذِبًا (٥) ] وە ئێمە وا حسابمان نەئەكردو وا گومانمان نەئەبرد كە مرۆڤ و جنییەكانیش درۆ بۆ خوای گەورە هەڵبەستن كە بڵێن خوای گەورە شەریكی هەیە یان خێزانی هەیە یان مناڵی هەیە, گومانمان نەئەبرد كە ئەم درۆیە بۆ خوای گەورە هەڵبەستن بەڵام كاتێك گوێمان لە قورئان بوو ئیمانمان پێ هێنا زانیمان كە ئەمانە لەم شتانەدا درۆ ئەكەن وە درۆ بۆ خوای گەورە هەڵئەبەستن, وە خوای گەورە پاك و بێ پێویستە لەم شتانە .
التفاسير:
6
:
72
وَأَنَّهُۥ كَانَ رِجَالٞ مِّنَ ٱلۡإِنسِ يَعُوذُونَ بِرِجَالٖ مِّنَ ٱلۡجِنِّ فَزَادُوهُمۡ رَهَقٗا
[ وَأَنَّهُ كَانَ رِجَالٌ مِنَ الْإِنْسِ يَعُوذُونَ بِرِجَالٍ مِنَ الْجِنِّ فَزَادُوهُمْ رَهَقًا (٦) ] وە پیاوانێك لە مرۆڤەكان پەنایان ئەگرت بە پیاوانێك لە جنییەكان ئەوانیش زیاتر دەیانترساندن, عەرەب كاتی خۆی بچوونایەتە دۆڵێكەوەو بترسانایە ئەیانووت: پەنا ئەگرین بە گەورەی جنییەكانی ئەم دۆڵە لە خراپەكاری قەومەكەی, ئەوانیش كە زانییان مرۆڤەكان لێیان ئەترسێن زیاتر ترساندیانیان (فَزَادُوهُمْ رَهَقًا) واتە: زیاتر ترساندیانن، یان زیاتر تووشی تاوانباری و كوفرو توغیانیان كردن، چونكە پەناگرتن بە جگە لە خواى گەورە هاوبەشبڕیاردانە بۆ خوا، یان زیاتر جورئەتیان پەیدا كرد بۆ گیان مرۆڤەكان, سەرەتا جنییەكان لە مرۆڤەكان دەترسان بەڵام كە بینیان مرۆڤەكان لەمان ئەترسێن زیاتر ترساندیانیان.
التفاسير:
7
:
72
وَأَنَّهُمۡ ظَنُّواْ كَمَا ظَنَنتُمۡ أَن لَّن يَبۡعَثَ ٱللَّهُ أَحَدٗا
[ وَأَنَّهُمْ ظَنُّوا كَمَا ظَنَنْتُمْ أَنْ لَنْ يَبْعَثَ اللَّهُ أَحَدًا (٧) ] مرۆڤە كافرەكانیش وەكو ئێوەی جنییەكان گومانی ئەوەیان برد كە خوای گەورە كەس زیندوو ناكاتەوەو لێپرسینەوە لەگەڵ كەسدا ناكات لە ڕۆژی قیامەت، یاخود (أَنْ لَنْ يَبْعَثَ اللَّهُ أَحَدًا) خوای گەورە هیچ پێغەمبەرێك نانێرێت.
التفاسير:
8
:
72
وَأَنَّا لَمَسۡنَا ٱلسَّمَآءَ فَوَجَدۡنَٰهَا مُلِئَتۡ حَرَسٗا شَدِيدٗا وَشُهُبٗا
پاسەوانى ئاسمان گیراوە [ وَأَنَّا لَمَسْنَا السَّمَاءَ فَوَجَدْنَاهَا مُلِئَتْ حَرَسًا شَدِيدًا وَشُهُبًا (٨) ] وە ئێمە وەكو عادەت و داب و نەریتی خۆمان گەڕاین بەدوای هەواڵی ئاسماندا بینیمان ئاسمان پڕ بووە لە پاسەوانی فریشتەو پاسەوانییەكی زۆر بەهێزو سەختى ئاسمانیان گرتووە، وە بە نەیزەك و پارچە ئەستێرەو ئاگر لە جنی و شەیتانەكان ئەدات و ئەیانسووتێنێ .
التفاسير:
9
:
72
وَأَنَّا كُنَّا نَقۡعُدُ مِنۡهَا مَقَٰعِدَ لِلسَّمۡعِۖ فَمَن يَسۡتَمِعِ ٱلۡأٓنَ يَجِدۡ لَهُۥ شِهَابٗا رَّصَدٗا
[ وَأَنَّا كُنَّا نَقْعُدُ مِنْهَا مَقَاعِدَ لِلسَّمْعِ ] پێش ئەوەی خوای گەورە پێغەمبەر صلى الله علیه وسلم بنێرێ جنی و شەیتانەكان شوێنیان هەبوو لە ئاسماندا لەوێ هەواڵی ئاسمانیان ئەدزی و ئەیانهێنا بۆ فاڵچییەكان [ فَمَنْ يَسْتَمِعِ الْآنَ ] بەڵام ئێستا لە دوای ناردنی پێغەمبەر صلى الله علیه وسلم هەر كەسێك لە جنی و شەیتانەكان بەرز بێتەوە بۆ ئاسمان و گوێ لە هەواڵى ئاسمان بگرێت [ يَجِدْ لَهُ شِهَابًا رَصَدًا (٩) ] ئەبینێ نەیزەكێك لەو ئاگرانە لە كەمین و بۆسەدایە بۆی وە خوای گەورە تێی ئەگرێ و ئەیسووتێنێ و نایەڵێ بەرز ببنەوە, كە پێشتریش ئەم شتە هەر هەبووە بەڵام كەمتر, بەڵام لە دوای ناردنی پێغەمبەر صلى الله علیه وسلم ئیتر ناتوانن بەرز ببنەوە بۆ ئاسمان.
التفاسير:
10
:
72
وَأَنَّا لَا نَدۡرِيٓ أَشَرٌّ أُرِيدَ بِمَن فِي ٱلۡأَرۡضِ أَمۡ أَرَادَ بِهِمۡ رَبُّهُمۡ رَشَدٗا
ئەدەبى جنییە موسڵمانەكان [ وَأَنَّا لَا نَدْرِي أَشَرٌّ أُرِيدَ بِمَنْ فِي الْأَرْضِ ] جنی و شەیتانەكان كە بەرز بوونەوە بۆ ئاسمان لە ئاسمانەوە نەیزەكی زۆریان تێگیراو سووتێنران، لە ئاسمانى (تائیف) ئاگرێكى زۆر بینرا، وە خەڵكى ترسان وایانزانی ئەهلی ئاسمان تیاچوونە, دەستیان كرد بە خێر كردن و ئازاد كردنى كۆیلەكانیان، بەڵام دواتر (عەبد یالێل بن عومەیر) وتی: هیچ شتێك نییە ئەمە لەبەر ئەوەیە كە لە مەككەدا محمد صلى الله علیه وسلم بووە بە پێغەمبەرو ئیتر جن و شەیتان بۆیان نییە بەرز ببنەوە بۆ ئاسمان، وە شەیتانەكانیش زۆر ترسان و هاتنە لای ئیبلیس و بۆیان باس كرد، ئەویش وتی: بڕۆن لە هەموو زەویەك مشتێك خۆڵم بۆ بێنن تا بۆنی بكەم, بۆیان هێناو ئەویش بۆنی كردو وتی: ئەمە لە مەككەدا پێغەمبەری ئاخر زەمان نێردراوە، وە ئیتر بۆتان نیە بەرز ببنەوە بۆ ئاسمان, وە حەوت جنى (نوسێبین)ى نارد بۆ مەككە بینیان پێغەمبەرى خوا صلى الله علیه وسلم نوێژ دەكات و لێى نزیك بوونەوەو موسڵمان بوون و وتیان: بەهۆی ئەم پاسەوانیە سەختەی ئاسمان كە پاسەوانی گیراوە نازانین ئایا شەڕ ویستراوە بۆ خەڵكی سەر ڕووی زەوی [ أَمْ أَرَادَ بِهِمْ رَبُّهُمْ رَشَدًا (١٠) ] یاخود خوای گەورە خێرو چاكەی بۆیان ئەوێت, (ئەمەیش ئەدەبی ئەو جنییە موسڵمانانەیە كە شەڕەكەیان نەدایە پاڵ خوای گەورەو وتیان: نازانین شەڕ ویستراوە بۆ خەڵكی سەر ڕووی زەوی یان خوای گەورە خێرو چاكەی بۆیان ئەوێ, خێرو چاكەیان دایە پاڵ خوای گەورە بەڵام شەڕەكەیان نەدایە پاڵ خوای گەورە).
التفاسير:
11
:
72
وَأَنَّا مِنَّا ٱلصَّٰلِحُونَ وَمِنَّا دُونَ ذَٰلِكَۖ كُنَّا طَرَآئِقَ قِدَدٗا
جنییش هەموو دین و ئاینزایەكیان تێدایە [ وَأَنَّا مِنَّا الصَّالِحُونَ وَمِنَّا دُونَ ذَلِكَ ] وتیان: وە ئێمەش پیاوچاكمان تیادا هەیە ئەوانەی كە ئیمانیان هێناوە بە پێغەمبەری خوا صلى الله علیه وسلم ، وە هەیشمانە لە خوار ئەوەوە، واتە: كافرو بێباوەڕیشمان هەیە [ كُنَّا طَرَائِقَ قِدَدًا (١١) ] ئێمە چەند كۆمەڵێكی پارچە پارچەو بەش بەشین, موسڵمان و جوولەكەو گاورو ئاگرپەرستیان هەیە وەكو مرۆڤەكان .
التفاسير:
12
:
72
وَأَنَّا ظَنَنَّآ أَن لَّن نُّعۡجِزَ ٱللَّهَ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَن نُّعۡجِزَهُۥ هَرَبٗا
[ وَأَنَّا ظَنَنَّا أَنْ لَنْ نُعْجِزَ اللَّهَ فِي الْأَرْضِ وَلَنْ نُعْجِزَهُ هَرَبًا (١٢) ] وە ئێمە زانیمان كە ئەگەر خوای گەورە بیەوێ سزامان بدات ئەوە لە دەست خوای گەورە ڕزگارمان نابێ وە ناتوانین لە سزای خوای گەورە ڕابكەین، وە ناتوانین خوای گەورە بێ دەسەڵات بكەین ئەزانین كە خوای گەورە چەندێك تواناو دەسەڵاتی بەسەر ئێمەدا هەیە .
التفاسير:
13
:
72
وَأَنَّا لَمَّا سَمِعۡنَا ٱلۡهُدَىٰٓ ءَامَنَّا بِهِۦۖ فَمَن يُؤۡمِنۢ بِرَبِّهِۦ فَلَا يَخَافُ بَخۡسٗا وَلَا رَهَقٗا
[ وَأَنَّا لَمَّا سَمِعْنَا الْهُدَى آمَنَّا بِهِ ] كاتێك ئێمە گوێمان لەو هیدایەتە بوو كە قورئانی پیرۆز بوو ڕاستەوخۆ ئیمانمان پێی هێنا، (فەخرو شانازی ئەكەن بە ئیمان هێنانیان وە جێی خۆیەتی كە فەخرو شانازی بكەن لەبەر ئەوەی یەكسەر ئیمانیان هێنا) [ فَمَنْ يُؤْمِنْ بِرَبِّهِ فَلَا يَخَافُ بَخْسًا وَلَا رَهَقًا (١٣) ] وە هەر كەسێك ئیمان بەخوای گەورە بێنێ ئەوە ترسی ئەوەی نییە كە لە ئەجرو پاداشتی كەم بكات، یاخود تاوانی كەسى تر بهێنرێتە سەرشانی, یاخود (رَهَقًا) واتە: دژایەتی بكرێ، یاخود سنوور ببەزێنێ .
التفاسير:
