Fassarar Ma'anonin Alqura'ni - Fassarar Taƙaitaccen Tafsirin AlƘur'ani mai girma da harshen Uyguranci.
Lambar shafi:
95
:
4
لَّا يَسۡتَوِي ٱلۡقَٰعِدُونَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ غَيۡرُ أُوْلِي ٱلضَّرَرِ وَٱلۡمُجَٰهِدُونَ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ بِأَمۡوَٰلِهِمۡ وَأَنفُسِهِمۡۚ فَضَّلَ ٱللَّهُ ٱلۡمُجَٰهِدِينَ بِأَمۡوَٰلِهِمۡ وَأَنفُسِهِمۡ عَلَى ٱلۡقَٰعِدِينَ دَرَجَةٗۚ وَكُلّٗا وَعَدَ ٱللَّهُ ٱلۡحُسۡنَىٰۚ وَفَضَّلَ ٱللَّهُ ٱلۡمُجَٰهِدِينَ عَلَى ٱلۡقَٰعِدِينَ أَجۡرًا عَظِيمٗا
كېسەل ۋە ئەمالارغا ئوخشاش ئۆزرىسى يوق تۇرۇپ ئاللاھ يولىدا جىھاد قىلىشتىن يالتىيىۋالغان مۇئمىنلەر، ماللىرىنى ۋە جانلىرىنى قۇربان قىلىپ تۇرۇپ ئاللاھ يولىدا جىھاد قىلغان مۇجاھىدلار بىلەن باراۋەر بولمايدۇ. ئاللاھ تائالا ماللىرى ۋە جانلىرى بىلەن جىھاد قىلغانلارنىڭ دەرىجىسىنى جىھادتىن يالتىيىۋالغانلاردىن ئارتۇق قىلدى.
التفاسير:
96
:
4
دَرَجَٰتٖ مِّنۡهُ وَمَغۡفِرَةٗ وَرَحۡمَةٗۚ وَكَانَ ٱللَّهُ غَفُورٗا رَّحِيمًا
ئۇلارغا گۇناھلىرى مەغپىرەت قىلىنىش ۋە ئاللاھنىڭ رەھمىتى بىلەن بىرگە، بىر-بىرىدىن مەرتىۋىسى ئۈستۈن بولغان مۇشۇنداق ساۋاب-مۇكاپاتلار بېرىلىدۇ. ئاللاھ تائالا بەندىلىرىنىڭ گۇناھلىرىنى مەغپىرەت قىلغۇچىدۇر ۋە تولىمۇ شەپقەتلىكتۇر.
التفاسير:
97
:
4
إِنَّ ٱلَّذِينَ تَوَفَّىٰهُمُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ ظَالِمِيٓ أَنفُسِهِمۡ قَالُواْ فِيمَ كُنتُمۡۖ قَالُواْ كُنَّا مُسۡتَضۡعَفِينَ فِي ٱلۡأَرۡضِۚ قَالُوٓاْ أَلَمۡ تَكُنۡ أَرۡضُ ٱللَّهِ وَٰسِعَةٗ فَتُهَاجِرُواْ فِيهَاۚ فَأُوْلَٰٓئِكَ مَأۡوَىٰهُمۡ جَهَنَّمُۖ وَسَآءَتۡ مَصِيرًا
شەكسىزكى پەرىشتىلەر كۇپرى يۇرتىدىن ئىسلام دىيارىغا ھىجرەت قىلماي ئۆزلىرىگە زۇلۇم قىلغانلارنىڭ جېنىنى ئالىدىغان چاغدا ئۇلارنىڭ جېنىنى ئېلىۋېتىپ كايىغان ھالدا: سىلەر قانداق ھالدا ئىدىڭلار؟ مۇشرىكلاردىن قايسى جەھەتتە پەرقلىنەتتىڭلار؟ دەيدۇ. ئاندىن ئۇلار باھانە-سەۋەب كۆرسىتىپ: بىز ئاجىز ئىدۇق، ئۆزىمىزنى قوغدىغۇدەك كۈچ-مادارىمىز يوق ئىدى، دەپ جاۋاب بېرىدۇ. پەرىشتىلەر ئۇلارغا يەنە: ئاللاھنىڭ زېمىنى كەڭرى تۇرسا، دىنىڭلار ۋە جېنىڭلارنى خورلۇق ۋە زورلۇقتىن قۇتۇلدۇرۇش ئۈچۈن شۇ يەرلەرگە چىقىپ كەتسەڭلار بولمامتتى؟ دەپ كايىيدۇ. ئەنە شۇ ھىجرەت قىلمىغانلارنىڭ ئورۇنلىشىدىغان جايى دوزاختۇر. ئۇلارنىڭ قايتىدىغان جايى نېمىدېگەن يامان!؟.
التفاسير:
98
:
4
إِلَّا ٱلۡمُسۡتَضۡعَفِينَ مِنَ ٱلرِّجَالِ وَٱلنِّسَآءِ وَٱلۡوِلۡدَٰنِ لَا يَسۡتَطِيعُونَ حِيلَةٗ وَلَا يَهۡتَدُونَ سَبِيلٗا
مەيلى ئەر ياكى ئايال ياكى بالىلار بولسۇن، ئۆزلىرىنى زۇلۇم ۋە خورلۇقتىن قوغدىغۇدەك كۈچى يوق، ئۇ خورلۇقتىن قۇتۇلۇشقا ئامالىمۇ يوق كىشىلەردىن ئىبارەت ھەقىقىي ئۆزرىلىك، ئاجىز كىشىلەر بۇ تەھدىتنىڭ سىرتىدىدۇر. ئاللاھ ئۆز رەھمىتى ۋە مەرھەمىتى بىلەن بۇنداق كىشىلەرنى ئەپۇ قىلغاي! ئاللاھ تائالا بەندىلىرىنى تولىمۇ ئەپۇ قىلغۇچى، تەۋبە قىلغانلارنى مەغپىرەت قىلغۇچىدۇر.
التفاسير:
99
:
4
فَأُوْلَٰٓئِكَ عَسَى ٱللَّهُ أَن يَعۡفُوَ عَنۡهُمۡۚ وَكَانَ ٱللَّهُ عَفُوًّا غَفُورٗا
مەيلى ئەر ياكى ئايال ياكى بالىلار بولسۇن، ئۆزلىرىنى زۇلۇم ۋە خورلۇقتىن قوغدىغۇدەك كۈچى يوق، ئۇ خورلۇقتىن قۇتۇلۇشقا ئامالىمۇ يوق كىشىلەردىن ئىبارەت ھەقىقىي ئۆزرىلىك، ئاجىز كىشىلەر بۇ تەھدىتنىڭ سىرتىدىدۇر. ئاللاھ ئۆز رەھمىتى ۋە مەرھەمىتى بىلەن بۇنداق كىشىلەرنى ئەپۇ قىلغاي! ئاللاھ تائالا بەندىلىرىنى تولىمۇ ئەپۇ قىلغۇچى، تەۋبە قىلغانلارنى مەغپىرەت قىلغۇچىدۇر.
التفاسير:
100
:
4
۞ وَمَن يُهَاجِرۡ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ يَجِدۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ مُرَٰغَمٗا كَثِيرٗا وَسَعَةٗۚ وَمَن يَخۡرُجۡ مِنۢ بَيۡتِهِۦ مُهَاجِرًا إِلَى ٱللَّهِ وَرَسُولِهِۦ ثُمَّ يُدۡرِكۡهُ ٱلۡمَوۡتُ فَقَدۡ وَقَعَ أَجۡرُهُۥ عَلَى ٱللَّهِۗ وَكَانَ ٱللَّهُ غَفُورٗا رَّحِيمٗا
كىمكى ئاللاھنىڭ رازىلىقىنى كۆزلەپ كۇپرى يۇرتىدىن ئىسلام دىيارىغا ھىجرەت قىلىدىكەن، ھىجرەت قىلىپ بارغان يەردە باشقىچە بىر ئەھۋالنى ۋە ئۇ جاينىڭ ئۆزى تاشلاپ چىققان زېمىندىن باشقىچە بىر جاي ئىكەنلىكىنى بىلىپ قالىدۇ. ئۇ، بۇ جايدا ئىززەت-شەرەپ ۋە مول رىزىققا ئېرىشىدۇ. كىمكى ئۆيىدىن ئاللاھ ۋە ئۇنىڭ پەيغەمبىرى تەرەپكە ھىجرەت قىلىپ چىقىپ، ئاندىن ھىجرەت ماكانىغا يېتىپ بېرىشتىن بۇرۇن ئۆلۈپ كەتكەن بولسا، ئۇنىڭ ئەجرىنى چوقۇم ئاللاھ بېرىدۇ. ئۇنىڭ كۆزلىگەن جايغا يېتىپ بارالمىغانلىقىنىڭ ئۇنىڭغا ھېچقانداق زىيىنى بولمايدۇ. ئاللاھ تائالا بەندىلىرى ئىچىدىن تەۋبە قىلغانلارنىڭ گۇناھىنى مەغپىرەت قىلغۇچىدۇر، ئۇلارغا تولىمۇ شەپقەتلىكتۇر.
التفاسير:
101
:
4
وَإِذَا ضَرَبۡتُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَلَيۡسَ عَلَيۡكُمۡ جُنَاحٌ أَن تَقۡصُرُواْ مِنَ ٱلصَّلَوٰةِ إِنۡ خِفۡتُمۡ أَن يَفۡتِنَكُمُ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْۚ إِنَّ ٱلۡكَٰفِرِينَ كَانُواْ لَكُمۡ عَدُوّٗا مُّبِينٗا
سىلەر زېمىندا سەپەر قىلغاندا كاپىرلاردىن ئەزىيەت يېتىپ قىلىشتىن ئەنسىرىسەڭلار، تۆت رەكئەتلىك نامازنى ئىككى رەكئەتكە قەسىر قىلىپ ئوقۇساڭلار گۇناھ بولمايدۇ، چۈنكى كاپىرلارنىڭ سىلەرگە بولغان دۈشمەنلىكى ئاشكارىدۇر، سەپەردە تىنچ-خاتىرجەم بولغاندىمۇ نامازنى قەسىر قىلىش سەھىھ ھەدىسلەر بىلەن ئىسپاتلانغاندۇر.
التفاسير:
daga cikin fa'idodin Ayoyin wannan shafi:
• فضل الجهاد في سبيل الله وعظم أجر المجاهدين، وأن الله وعدهم منازل عالية في الجنة لا يبلغها غيرهم.
ئاللاھ يولىدا جىھاد قىلىش پەزىلەتلىك ئەمەل ۋە مۇجاھىدلارنىڭ ئەجرىمۇ كاتتىدۇر. شەكسىزكى ئاللاھ تائالا جەننەتتە مۇجاھىدلارغا شۇنداق ئالىي مەرتىۋىلەرنى تەييارلىدىكى، بۇ مەرتىۋىلەرگە ئۇلاردىن باشقىلار يېتەلمەيدۇ.
• أصحاب الأعذار يسقط عنهم فرض الجهاد مع ما لهم من أجر إن حسنت نيتهم.
ئۆزرىلىك كىشىلەردىن جىھادنىڭ پەرزلىكى ساقىت بولسىمۇ، ئۇلارنىڭ نىيىتى ياخشى بولسىلا ئۇلارغىمۇ مەلۇم ئەجىر بار.
• فضل الهجرة إلى بلاد الإسلام، ووجوبها على القادر إن كان يخشى على دينه في بلده.
ئىسلام دىيارىغا ھىجرەت قىلىش پەزىلەتلىك ئەمەل. ھىجرەت قىلالايدىغان ئادەم ئەگەر ئۆز يۇرتىدا دىنىدىن ئەنسىرەپ قالسا، ئۇنىڭ ھىجرەت قىلىشى ۋاجىبتۇر.
• مشروعية قصر الصلاة في حال السفر.
سەپەردىكى ھالەتتە نامازنى قىسقارتىپ ئوقۇش يولغا قويۇلغاندۇر.
