ترجمة معاني سورة الأعراف - الترجمة الأوزبكية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - رقم الصفحة 173 - موسوعة القرآن الكريم

171 : 7

۞ وَإِذۡ نَتَقۡنَا ٱلۡجَبَلَ فَوۡقَهُمۡ كَأَنَّهُۥ ظُلَّةٞ وَظَنُّوٓاْ أَنَّهُۥ وَاقِعُۢ بِهِمۡ خُذُواْ مَآ ءَاتَيۡنَٰكُم بِقُوَّةٖ وَٱذۡكُرُواْ مَا فِيهِ لَعَلَّكُمۡ تَتَّقُونَ

Эй Муҳаммад, эсланг! Бани Исроил Тавротдаги гапларни қабул қилишдан бош тортганларида Биз тоғни кўчириб олиб, устларига олиб келиб қўйгандик. Тоғ уларнинг боши узра худди бир соябондек бўлиб турганди. Ўшанда, энди устимизга тушиб кетади, деб қолишганди. Шунда уларга: "Сизларга берганимиз Тавротни жиддийлик, ғайрат ва қатъият ила ушлангиз, ундаги Аллоҳ шариатлаштирган ҳукмларни ёдда тутингиз, унутмангиз, шояд, шунда тақво қилсангизлар", дейилди.

172 : 7

وَإِذۡ أَخَذَ رَبُّكَ مِنۢ بَنِيٓ ءَادَمَ مِن ظُهُورِهِمۡ ذُرِّيَّتَهُمۡ وَأَشۡهَدَهُمۡ عَلَىٰٓ أَنفُسِهِمۡ أَلَسۡتُ بِرَبِّكُمۡۖ قَالُواْ بَلَىٰ شَهِدۡنَآۚ أَن تَقُولُواْ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ إِنَّا كُنَّا عَنۡ هَٰذَا غَٰفِلِينَ

Эй Муҳаммад, эсланг! Парвардигорингиз Одам болаларининг пушти камарларидан зурриётларини чиқариб, уларнинг табиатларига Ўзининг яратувчи эканига иқрор бўлишни жойлаб: "Мен сизларнинг Парвардигорингиз эмасманми?" деганида, уларнинг ҳаммаси бир овоздан: "Орий, Сен Парвардигоримизсан", деб жавоб бердилар. Биз сизларни мана шундай синадик ва сизлардан гувоҳлик олдик. Токи, Қиёмат кунида: "Биз бундан бехабар эдик", дея Аллоҳнинг сизларга қарши қўйган ҳужжатини инкор қила олмай қолинглар.

173 : 7

أَوۡ تَقُولُوٓاْ إِنَّمَآ أَشۡرَكَ ءَابَآؤُنَا مِن قَبۡلُ وَكُنَّا ذُرِّيَّةٗ مِّنۢ بَعۡدِهِمۡۖ أَفَتُهۡلِكُنَا بِمَا فَعَلَ ٱلۡمُبۡطِلُونَ

Ёки аҳдни бузиб, Аллоҳга ширк келтирганлар биз эмас, ота-боболаримиз эди, деган баҳоналарни рўкач қилиб: "Парвардигоро, ота-боболаримиз қилган гуноҳлар учун бизни жазолайсанми? Ахир ширк келтириш билан амалларини ҳабата қилганлар биз эмас, улар эди-ку. Биз билмасдан қилдик-ку", демасликларингиз учундир.

174 : 7

وَكَذَٰلِكَ نُفَصِّلُ ٱلۡأٓيَٰتِ وَلَعَلَّهُمۡ يَرۡجِعُونَ

Ҳақни тан олмай, ёлғонга чиқарганларнинг оқибати ҳақидаги оятларни уларга мана шундай баён қиламиз. Шоядки, ўша ўзликдан кечиб, Аллоҳ учун иш қиладиган даврларида бўлганидек, ширкни ташлаб, Аллоҳни ягона деб билишга, ёлғиз У Зотгагина ибодат қилишга қайтиб қолсалар.

175 : 7

وَٱتۡلُ عَلَيۡهِمۡ نَبَأَ ٱلَّذِيٓ ءَاتَيۡنَٰهُ ءَايَٰتِنَا فَٱنسَلَخَ مِنۡهَا فَأَتۡبَعَهُ ٱلشَّيۡطَٰنُ فَكَانَ مِنَ ٱلۡغَاوِينَ

Эй Пайғамбар, уларга бир одам ҳақида ўқиб беринг. Биз унга оятларимизни бердик. У оятларимиздаги ҳақни англади, билди. Лекин унга амал қилмади. Аксинча, ундан юз ўгирди ва уни отиб юборди. Шу билан унинг ёнига шайтон келиб, яқин ҳамроҳига айланиб олди. Қарабсизки, туппа тузук ҳидоят-нажот топиб турган одам йўлдан озиб, ўзини ўзи ҳалокат чоҳига отди.

176 : 7

وَلَوۡ شِئۡنَا لَرَفَعۡنَٰهُ بِهَا وَلَٰكِنَّهُۥٓ أَخۡلَدَ إِلَى ٱلۡأَرۡضِ وَٱتَّبَعَ هَوَىٰهُۚ فَمَثَلُهُۥ كَمَثَلِ ٱلۡكَلۡبِ إِن تَحۡمِلۡ عَلَيۡهِ يَلۡهَثۡ أَوۡ تَتۡرُكۡهُ يَلۡهَثۚ ذَّٰلِكَ مَثَلُ ٱلۡقَوۡمِ ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَاۚ فَٱقۡصُصِ ٱلۡقَصَصَ لَعَلَّهُمۡ يَتَفَكَّرُونَ

Унга оятларимиз фойда беришини истаганимизда уни амал қилишга муваффақ айлаб, дунё ва охиратда мартабасини баланд қилган бўлар эдик. Лекин унинг ўзи шармандалик сари элтадиган йўлни тутди, дунёни охиратдан устун қўйиб, шаҳватлар ботқоғига ботди. У дунёга ўчликда, очкўзликда худди итга ўхшайди. Ит ҳар доим тилини осилтириб тураверади. Ётганда ҳам тилини осилтириб тураверади, турганда ҳам тилини осилтириб тураверади. Оятларимизни ёлғонга чиқариб, йўлдан озганларнинг аҳволи - мана шу. Эй Пайғамбар, уларга ҳикоя қилиб беринг. Шоядки, фикр юритиб, ҳақни тан олмаслик ва залолат гирдобидан чиқсалар.

177 : 7

سَآءَ مَثَلًا ٱلۡقَوۡمُ ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَا وَأَنفُسَهُمۡ كَانُواْ يَظۡلِمُونَ

Биз юборган ҳужжатларни, далилларни тан олмай, ёлғонга чиқарган қавмдан кўра ёмон қавм йўқ. Бу ишлари билан улар ўзларига ўзлари жабр қилиб, ўзларини ўзлари ҳалокат чоҳига отадилар.

178 : 7

مَن يَهۡدِ ٱللَّهُ فَهُوَ ٱلۡمُهۡتَدِيۖ وَمَن يُضۡلِلۡ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡخَٰسِرُونَ

Аллоҳ кимни тўғри йўлга бошлаб қўйган бўлса, ана ўша ҳақиқий ҳидоят топган кимсадир. Аллоҳ кимларни тўғри йўлдан адаштириб қўйган бўлса, ана ўшалар насибаси қирқилган бадбахтлардир. Қиёмат куни улар ўзларини ҳам, оилаларини ҳам қўлдан бой берадилар. Огоҳ бўлингизким, ҳақиқий мағлубият мана шудир.

من فوائد الآيات في هذه الصفحة:

• المقصود من إنزال الكتب السماوية العمل بمقتضاها لا تلاوتها باللسان وترتيلها فقط، فإن ذلك نَبْذ لها.

Самовий китобларни нозил қилишдан мақсад уларни тажвид билан ўқишгина эмас, ичидаги гапларга амал қилиш ҳамдир. Зеро, қуруқ ўқиб қўйишнинг ўзи уларни отиб юбориш билан баробар.

• أن الله خلق في الإنسان من وقت تكوينه إدراك أدلة الوحدانية، فإذا كانت فطرته سليمة، ولم يدخل عليها ما يفسدها أدرك هذه الأدلة، وعمل بمقتضاها.

Аллоҳ инсонни пайдо қилган пайтидан бошлаб унга Аллоҳнинг ваҳдониятига далолат қилувчи далилларни идрок қилиш қобилиятини ҳам жойлаб қўйган. Шундай экан, модомики, инсон табиатига уни айнитадиган ахлатлар кириб қолмаган экан, соғлом табиат ҳар доим бу далилларни англаш ва улар тақозо этган талабларни бажаришга тайёр бўлади.

• في الآيات عبرة للموفَّقين للعمل بآيات القرآن؛ ليعلموا فضل الله عليهم في توفيقهم للعمل بها؛ لتزكو نفوسهم.

Мазкур оятларда Қуръон оятларига амал қилишга тавфиқ берилганлар учун бир ибрат бордир. Токи, улар Аллоҳ фазлидан баҳраманд бўлганларини билсинлар ва ўзларини шунга яраша ислоҳ этсинлар.

• في الآيات تلقين للمسلمين للتوجه إلى الله تعالى بطلب الهداية منه والعصمة من مزالق الضلال.

Оятлар мусулмонларни ҳидоят сўрашда, залолат сари тойиб кетишдан паноҳ сўрашда ёлғиз Аллоҳгагина илтижо қилиш лозимлигини уқтиряпти.