قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - تەپسىر سەئدىينىڭ پارىسچە تەرجىمىسى.
بەت نومۇرى:
62
:
24
اِنَّمَا الْمُؤْمِنُوْنَ الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا بِاللّٰهِ وَرَسُوْلِهٖ وَاِذَا كَانُوْا مَعَهٗ عَلٰۤی اَمْرٍ جَامِعٍ لَّمْ یَذْهَبُوْا حَتّٰی یَسْتَاْذِنُوْهُ ؕ— اِنَّ الَّذِیْنَ یَسْتَاْذِنُوْنَكَ اُولٰٓىِٕكَ الَّذِیْنَ یُؤْمِنُوْنَ بِاللّٰهِ وَرَسُوْلِهٖ ۚ— فَاِذَا اسْتَاْذَنُوْكَ لِبَعْضِ شَاْنِهِمْ فَاْذَنْ لِّمَنْ شِئْتَ مِنْهُمْ وَاسْتَغْفِرْ لَهُمُ اللّٰهَ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ غَفُوْرٌ رَّحِیْمٌ ۟
در اینجا خداوند بندگان مؤمن خویش را راهنمایی میکند که هرگاه در کار مهمی همراه پیامبر باشند؛ یعنی کاری که نیاز به همدستی و همکاری داشته باشد، مانند جهاد و مشاوره و امثال آن، از کارهایی که مؤمنان در آن مشارکت میجویند، باید همه جمع شده و متفرق نشوند. پس کسی که واقعاً به خدا و پیامبرش ایمان دارد، در چنین مواقعی، برای انجام کاری معمولی به جایی نمیرود، و به نزد خانوادهاش برنمیگردد، و از جمع جدا نمیشود، مگر اینکه از پیامبر، و بعد از پیامبر از جانشین وی اجازه بگیرد. پس خداوند متعال فرموده است، بدون اجازه از نزد پیامبر نباید رفت. و آنها را براین کارشان و رعایت ادب در محضر پیامبر صلی الله علیه وسلم و ولی امر ستوده است: ﴿إِنَّ ٱلَّذِينَ يَسۡتَٔۡذِنُونَكَ أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ يُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَرَسُولِهِۦ﴾ بیگمان آنانکه از تو اجازه میگیرند، اینان کسانیاند که به خدا و پیامبرش ایمان دارند. ولی چنانچه اجازه گرفتند، آیا به آنان اجازه میدهد یا نه؟ خداوند متعال برای اجازه دادن به آنان، دو شرط را بیان کرده است: یکی اینکه بیرون رفتنِ آنها برای انجام کاری از کارهایشان باشد. اما کسی که بدون عذر اجازه میگیرد، به او اجازه داده نمیشود.
دوم اینکه: مصلحتی ایجاب نماید که به وی اجازه داده شود. بدون اینکه اجازه دادن به او، زیانی را متوجه اجازه دهنده بکند. بنابراین فرمود: ﴿فَإِذَا ٱسۡتَٔۡذَنُوكَ لِبَعۡضِ شَأۡنِهِمۡ فَأۡذَن لِّمَن شِئۡتَ مِنۡهُمۡ﴾ پس هر گاه از تو برای انجام بعضی از کارهای خود اجازه خواستند، به هر کس از آنان که میخواهی اجازه بده.
پس هرگاه یکی از آنان اجازه خواست، و با توجه به این دو شرط به او اجازه داد، خداوند پیامبرش را دستور میدهد تا برای او آمرزش بخواهد، چون ممکن است او در اجازه خواستن مقصر باشد. بنابراین فرمود: ﴿وَٱسۡتَغۡفِرۡ لَهُمُ ٱللَّهَۚ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ﴾ و از خداوند برایشان آمرزش بخواه، بیگمان خداوند آمرزگار مهربان است؛ گناهان آنها را میآمرزد، و بر آنان رحم میکند، چرا که اجازه خواستن را ـ در صورت داشتن عذر ـ برای آنان جایز قرار داده است.
التفاسير:
63
:
24
لَا تَجْعَلُوْا دُعَآءَ الرَّسُوْلِ بَیْنَكُمْ كَدُعَآءِ بَعْضِكُمْ بَعْضًا ؕ— قَدْ یَعْلَمُ اللّٰهُ الَّذِیْنَ یَتَسَلَّلُوْنَ مِنْكُمْ لِوَاذًا ۚ— فَلْیَحْذَرِ الَّذِیْنَ یُخَالِفُوْنَ عَنْ اَمْرِهٖۤ اَنْ تُصِیْبَهُمْ فِتْنَةٌ اَوْ یُصِیْبَهُمْ عَذَابٌ اَلِیْمٌ ۟
﴿لَّا تَجۡعَلُواْ دُعَآءَ ٱلرَّسُولِ بَيۡنَكُمۡ كَدُعَآءِ بَعۡضِكُم بَعۡضٗا﴾ فراخوانده شدنِ شما از سوی پیامبر، و فرا خواندن پیامبر را در میان خویش، همچون فراخواندنِ همدیگر به شمار نیاورید. پس هر گاه شما را فراخواند، باید او را اجابت نمایید، حتی اجابت پیامبر صلی الله علیه وسلم در حالتِ نماز نیز واجب است. پذیرفتن سخن، و عمل کردن بهحرف هیچ کسی جز پیامبر صلی الله علیه وسلم واجب نیست، چون او معصوم است، و به ما امر شده است از وی اطاعت کنیم: ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱسۡتَجِيبُواْ لِلَّهِ وَلِلرَّسُولِ إِذَا دَعَاكُمۡ لِمَا يُحۡيِيكُمۡ﴾ ای کسانی که ایمان آوردهاید! اجابت کنید [دعوت] خدا و رسول خدا را، هر گاه شما را فرا خواند به سوی آنچه که شما را زنده میدارد.
همچنین صدا زدن پیامبر صلی الله علیه وسلم را، همچون صدا زدن افراد معمولی بهشمار نیاورید، پس وقتی که او را صدا میزنید، نگویید: «ای محمد»، و نگویید: «ای محمد پسر عبد الله»، آن گونه که همدیگر را این طور فرا میخوانید، بلکه به خاطر احترام و شرافت و فضیلت او و تفاوتی که با دیگران دارد، باید گفت: «ای پیامبر خدا!»
﴿قَدۡ يَعۡلَمُ ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ يَتَسَلَّلُونَ مِنكُمۡ لِوَاذٗا﴾ خداوند کسانی را ستود که به او و پیامبرش ایمان آوردهاند، همانهایی که هر گاه در کار مهمی با ایشان باشند، [به جایی] نمیروند، مگر اینکه از ایشان اجازه بگیرند. سپس به تهدید کسی پرداخت که اینگونه عمل نکرده و بدون اجازه رفته است. پس چنین کسی گرچه به شیوهای مخفیانه، رفتنش را از شما پنهان داشته باشد. و مراد خدا نیز در این آیه ﴿يَتَسَلَّلُونَ مِنكُمۡ لِوَاذٗا﴾ همین است، که در آن بیان میدارد آنان به هنگام در رفتنِ خود، طوری عمل میکنند که خویشتن را از چشمانِ شما پنهان دارند، اما خداوند میفرماید که ما به حالِ آنان آگاهیم؛ و آنان را بر این کارشان بهطور کامل مجازات خواهیم کرد. بنابراین به آنها هشدار داد و فرمود:
﴿فَلۡيَحۡذَرِ ٱلَّذِينَ يُخَالِفُونَ عَنۡ أَمۡرِهِۦٓ﴾ پس آنان که با فرمان او مخالفت میکنند، و دستور خدا و پیامبر را ترک کرده، و به انجام کارهایشان میپردازند، و به خاطر کارهایشان، فرمان خدا و رسول را ترک میکنند، باید بر حذر باشند. پس اگر کسی بدون اینکه کاری داشته باشد، فرمان خدا و پیامبر را ترک گوید، حالش چطور خواهد بود؟! چنین افرادی باید بترسند، ﴿أَن تُصِيبَهُمۡ فِتۡنَةٌ﴾ از اینکه گرفتار شرک و شری شوند، ﴿أَوۡ يُصِيبَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٌ﴾ یا اینکه به عذابی دردناک دچار گردند.
التفاسير:
64
:
24
اَلَاۤ اِنَّ لِلّٰهِ مَا فِی السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ ؕ— قَدْ یَعْلَمُ مَاۤ اَنْتُمْ عَلَیْهِ ؕ— وَیَوْمَ یُرْجَعُوْنَ اِلَیْهِ فَیُنَبِّئُهُمْ بِمَا عَمِلُوْا ؕ— وَاللّٰهُ بِكُلِّ شَیْءٍ عَلِیْمٌ ۟۠
﴿أَلَآ إِنَّ لِلَّهِ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ﴾ هان! بیشک آنچه در آسمانها و زمین است، از آنِ خداوند است؛ ملک او بوده، و بندۀ اویند، و با فرمان تقدیری و شرعی خودش در آنها تصرف مینماید. ﴿قَدۡ يَعۡلَمُ مَآ أَنتُمۡ عَلَيۡهِ﴾ او آگاه است از آنچه شما بر آن هستید؛ یعنی علم و آگاهی خداوند، بر خیر و شری که شما بر آن هستید، احاطه دارد، و همۀ کارهایتان را میداند، و قلم الهی بر آن رفته است، ونگهبانانی از فرشتگان که پیش خداوند مقرّب و محترم هستند، کارهایتان را مینویسند.
﴿وَيَوۡمَ يُرۡجَعُونَ إِلَيۡهِ فَيُنَبِّئُهُم بِمَا عَمِلُواْ﴾ و روزی که به سوی او بازگردانده میشوند، آنان را به آنچه کردهاند، آگاه میسازد؛ یعنی آنها را، از همۀ کارهای کوچک و بزرگی که ازآنان سر زده است، آگاه میسـازد، و اعضای بدنشان را بر آنان گواه میگیرد، و کوچکترین ستمی بر آنها نمیشود، و کاملاً تحت فضل و عدل الهی قرار دارند. و هنگامی که خداوند علم خود را به اعمال آنان مقید گرداند، عام را بعد از خاص ذکر کرد و فرمود: ﴿وَٱللَّهُ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمُ﴾ و خداوند به همه چیز داناست.
التفاسير:
