قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - قۇرئان كەرىم قىسقىچە تەپسىرىنىڭ كۇردچە تەرجىمىسى
77
:
18
فَٱنطَلَقَا حَتَّىٰٓ إِذَآ أَتَيَآ أَهۡلَ قَرۡيَةٍ ٱسۡتَطۡعَمَآ أَهۡلَهَا فَأَبَوۡاْ أَن يُضَيِّفُوهُمَا فَوَجَدَا فِيهَا جِدَارٗا يُرِيدُ أَن يَنقَضَّ فَأَقَامَهُۥۖ قَالَ لَوۡ شِئۡتَ لَتَّخَذۡتَ عَلَيۡهِ أَجۡرٗا
ھەردووکیان ڕۆیشتن تا گەیشتنە خەڵکی گوندێک و داوای خواردنیان لێکردن (چونکە ماندوو بووبون و ھیچیشیان پێ نەبوو بیخۆن) ئەوە بوو خەڵکی گوندەکە خواردنیان نەدانێ و ئامادەش نەبوون میوانداریان بکەن، موسا و خضر (سەلامی خوایان لێ بێت) لێیاندا و ڕۆیشتن ھەر لەو گوندە دیوارێکیان بەدی کرد خەریک بوو بکەوێت و بڕوخێت، خضریش ھەستا بەڕاستکردنەوەی دیوارەکە و نەیھێشت بڕوخێت، لەم کاتەدا موسا (سەلامی خوای لێ بێت) بەخضری وت: ئەگەر بتویستایە لەبەرامبەر ڕاستکردنەوەی ئەو دیوارە کرێیەکت وەردەگرت بۆ ئەوەی ئێمەیش پێویستی خۆمان پێ دەرکردایە دوای ئەوەی ئەوان ئامادە نەبوون خواردنمان پێبدەن و میوانداریمان بکەن .
التفاسير:
بۇ بەتتىكى ئايەتلەردىن ئېلىنغان مەزمۇنلار:
• وجوب التأني والتثبت وعدم المبادرة إلى الحكم على الشيء.
پێویستە مرۆڤ لەسەرخۆ بێت، وە بچێتە بنج و بنەوانی ڕووداوەکان، وە پەلە نەکات لە حوکمدان بەسەر شتەکاندا.
• أن الأمور تجري أحكامها على ظاهرها، وتُعَلق بها الأحكام الدنيوية في الأموال والدماء وغيرها.
بێگومان ھەموو کارێک بڕیارەکانی بە پێی ڕواڵەت و دیوی دەرەوەیانە، وە ھەموو ئەحکامەکانی دونیایشیان پێوە پەیوەستە، لە ماڵ و خوێن و ھی تریش.
• يُدْفَع الشر الكبير بارتكاب الشر الصغير، ويُرَاعَى أكبر المصلحتين بتفويت أدناهما.
خراپەی گەورە بە ئەنجامدانی خراپەیەکی بچوکتر لەخۆی لادەدرێت، وە ڕەچاوی بەدەستھێنانی بەرژەوەندیەکی گەورەتر دەکرێت بەلەدەستدانی بەرژەوەندیەکی بچوکتر.
• ينبغي للصاحب ألا يفارق صاحبه ويترك صحبته حتى يُعْتِبَه ويُعْذِر منه.
پێویستە لەسەر ھاوڕێ لە ھاوڕێکەی جیا نەبێتەوە و وازی لێ نەھێنێت تاوەکو گفتوگۆی لەگەڵ دەکات و بیانوی بۆ دەھێنێتەوە.
• استعمال الأدب مع الله تعالى في الألفاظ بنسبة الخير إليه وعدم نسبة الشر إليه .
ڕەچاوکردنی ئەدەبی ئاخاوتن لەگەڵ خوای گەورەدا، لەکاتی بەکارھێنانی دەستەواژەکاندا، بەوەی ھەرچی خێر و چاکەیە بیداتە پاڵ خوای گەورە، وە ھەرچی خراپە و شەڕیش ھەیە بەدووری بگرێت لە زاتی ھەق تەعالا.
• أن العبد الصالح يحفظه الله في نفسه وفي ذريته.
بێگومان بەندەی چاك و بۆ خوا سوڵحاو، خوای گەورە خۆی و مناڵ و نەوەکانیشی دەپارێزێت.
