قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - ئەزەرچە تەرجىمىسى- ئەلىخان مۇسايۇۋ
əl-Qələm
1
:
68
نٓۚ وَٱلۡقَلَمِ وَمَا يَسۡطُرُونَ
Nun. And olsun qələmə və (insanların qələmlə) yazdıqlarına!
التفاسير:
2
:
68
مَآ أَنتَ بِنِعۡمَةِ رَبِّكَ بِمَجۡنُونٖ
(Ey Peyğəmbər!) Sən Rəbbinin neməti sayəsində dəli deyilsən.
التفاسير:
3
:
68
وَإِنَّ لَكَ لَأَجۡرًا غَيۡرَ مَمۡنُونٖ
Şübhəsiz ki, sənin üçün tükənməz bir mükafat vardır.
التفاسير:
4
:
68
وَإِنَّكَ لَعَلَىٰ خُلُقٍ عَظِيمٖ
Həqiqətən də, sən böyük əxlaq sahibisən!
التفاسير:
5
:
68
فَسَتُبۡصِرُ وَيُبۡصِرُونَ
Sən də görəcəksən, onlar da görəcəklər –
التفاسير:
6
:
68
بِأَييِّكُمُ ٱلۡمَفۡتُونُ
hansınızın dəli olduğunu.
التفاسير:
7
:
68
إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعۡلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِيلِهِۦ وَهُوَ أَعۡلَمُ بِٱلۡمُهۡتَدِينَ
Şübhəsiz ki, Rəbbin kimin Onun yolundan azdığını və (kimin də) haqq yolda olduğunu daha yaxşı bilir.
التفاسير:
8
:
68
فَلَا تُطِعِ ٱلۡمُكَذِّبِينَ
(Ey Peyğəmbər! Elə isə haqqı) yalan sayanlara itaət etmə!
التفاسير:
9
:
68
وَدُّواْ لَوۡ تُدۡهِنُ فَيُدۡهِنُونَ
Onlar (Müşriklər) istəyirlər ki, sən (onlara) güzəşt edəsən, onlar da (sənə) güzəşt etsinlər.
التفاسير:
10
:
68
وَلَا تُطِعۡ كُلَّ حَلَّافٖ مَّهِينٍ
(Ey Peyğəmbər!) İtaət etmə hər tez-tez and içənə, alçağa,
التفاسير:
11
:
68
هَمَّازٖ مَّشَّآءِۭ بِنَمِيمٖ
qeybət edənə, (insanlar arasında) söz gəzdirənə,
التفاسير:
12
:
68
مَّنَّاعٖ لِّلۡخَيۡرِ مُعۡتَدٍ أَثِيمٍ
xeyrə mane olana, (zülm etməklə) həddi aşana, günahkara,
التفاسير:
13
:
68
عُتُلِّۭ بَعۡدَ ذَٰلِكَ زَنِيمٍ
daş ürəkliyə, bunlardan sonra da (özünü başqasının nəsəbinə sırıyan) fırıldaqçıya –
التفاسير:
14
:
68
أَن كَانَ ذَا مَالٖ وَبَنِينَ
o, var-dövlət və oğul-uşaq sahibi olsa belə.
التفاسير:
15
:
68
إِذَا تُتۡلَىٰ عَلَيۡهِ ءَايَٰتُنَا قَالَ أَسَٰطِيرُ ٱلۡأَوَّلِينَ
Ayələrimiz ona oxunduğu zaman: “Bu, keçmişdəkilərin əsatirlərindəndir!”– dedi.
التفاسير:
16
:
68
سَنَسِمُهُۥ عَلَى ٱلۡخُرۡطُومِ
Biz onun burnuna damğa vuracağıq.
التفاسير:
17
:
68
إِنَّا بَلَوۡنَٰهُمۡ كَمَا بَلَوۡنَآ أَصۡحَٰبَ ٱلۡجَنَّةِ إِذۡ أَقۡسَمُواْ لَيَصۡرِمُنَّهَا مُصۡبِحِينَ
Həqiqətən, Biz bağ sahiblərini sınağa çəkdiyimiz kimi onları da (Məkkə mürşiklərini də) sınağa çəkdik. O zaman (bağ sahibləri) səhər açılanda (miskinlər gəlməzdən öncə bağda olan meyvələri) mütləq dərəcəklərinə and içmişdilər.
التفاسير:
18
:
68
وَلَا يَسۡتَثۡنُونَ
İstisna da etməmişdilər (“inşallah” deməmişdilər).
التفاسير:
19
:
68
فَطَافَ عَلَيۡهَا طَآئِفٞ مِّن رَّبِّكَ وَهُمۡ نَآئِمُونَ
Onlar yuxuda ikən Rəbbinin əzabı o bağı bürüdü.
التفاسير:
20
:
68
فَأَصۡبَحَتۡ كَٱلصَّرِيمِ
(Bağ yanıb) zülmət gecə kimi (qapqara) oldu.
التفاسير:
21
:
68
فَتَنَادَوۡاْ مُصۡبِحِينَ
Səhər açıldıqda bir-birlərinə səsləndilər:
التفاسير:
22
:
68
أَنِ ٱغۡدُواْ عَلَىٰ حَرۡثِكُمۡ إِن كُنتُمۡ صَٰرِمِينَ
“Əgər (meyvə) dərəcəksinizsə, bağınıza erkən gedin!”
التفاسير:
23
:
68
فَٱنطَلَقُواْ وَهُمۡ يَتَخَٰفَتُونَ
Onlar (bağa) yollandılar, (yol boyu) da bir-birlərinə pıçıldayaraq belə deyirdilər:
التفاسير:
24
:
68
أَن لَّا يَدۡخُلَنَّهَا ٱلۡيَوۡمَ عَلَيۡكُم مِّسۡكِينٞ
“Bu gün orada heç bir miskin yanınıza girməsin!”
التفاسير:
25
:
68
وَغَدَوۡاْ عَلَىٰ حَرۡدٖ قَٰدِرِينَ
Onlar bu məqsədlə (miskinləri bağa buraxmamağa) qadir olacaqlarını zənn edib erkən getdilər.
التفاسير:
26
:
68
فَلَمَّا رَأَوۡهَا قَالُوٓاْ إِنَّا لَضَآلُّونَ
Onlar bağı gördükdə (belə) dedilər: “(Deyəsən) biz səhv gəlmişik!
التفاسير:
27
:
68
بَلۡ نَحۡنُ مَحۡرُومُونَ
Xeyr! Biz (bu bağın xeyrindən) məhrum olmuşuq!”
التفاسير:
28
:
68
قَالَ أَوۡسَطُهُمۡ أَلَمۡ أَقُل لَّكُمۡ لَوۡلَا تُسَبِّحُونَ
Onların ən yaxşısı dedi: “Məgər mən sizə (Allahı) təsbih etməli olduğunuzu demədimmi?”
التفاسير:
29
:
68
قَالُواْ سُبۡحَٰنَ رَبِّنَآ إِنَّا كُنَّا ظَٰلِمِينَ
Onlar: “Rəbbimiz pakdır, müqəddəsdir! Həqiqətən də, biz zalımlardan olmuşuq!”– dedilər.
التفاسير:
30
:
68
فَأَقۡبَلَ بَعۡضُهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖ يَتَلَٰوَمُونَ
Onlar dönüb bir-birlərini qınamağa başladılar
التفاسير:
31
:
68
قَالُواْ يَٰوَيۡلَنَآ إِنَّا كُنَّا طَٰغِينَ
(belə) dedilər: “Vay halımıza! Biz həddi aşanlardan olduq!
التفاسير:
32
:
68
عَسَىٰ رَبُّنَآ أَن يُبۡدِلَنَا خَيۡرٗا مِّنۡهَآ إِنَّآ إِلَىٰ رَبِّنَا رَٰغِبُونَ
Ola bilsin ki, Rəbbimiz bizə onun əvəzinə ondan daha yaxşısını versin. Əlbəttə, biz Rəbbimizə yönəlirik”.
التفاسير:
33
:
68
كَذَٰلِكَ ٱلۡعَذَابُۖ وَلَعَذَابُ ٱلۡأٓخِرَةِ أَكۡبَرُۚ لَوۡ كَانُواْ يَعۡلَمُونَ
(Dünyadakı) əzab da belədir. Axirət əzabı isə daha böyükdür! Kaş ki biləydilər!
التفاسير:
34
:
68
إِنَّ لِلۡمُتَّقِينَ عِندَ رَبِّهِمۡ جَنَّٰتِ ٱلنَّعِيمِ
Şübhəsiz ki, müttəqilər üçün Rəbbi yanında Nəim cənnətləri vardır.
التفاسير:
35
:
68
أَفَنَجۡعَلُ ٱلۡمُسۡلِمِينَ كَٱلۡمُجۡرِمِينَ
Biz heç müsəlmanları günahkarlara tay tutarıqmı?!
التفاسير:
36
:
68
مَا لَكُمۡ كَيۡفَ تَحۡكُمُونَ
Sizə nə olub, necə hökm verirsiniz?!
التفاسير:
37
:
68
أَمۡ لَكُمۡ كِتَٰبٞ فِيهِ تَدۡرُسُونَ
Yoxsa sizin elə bir kitab var ki, (günahkarla itaətkarın eyni olduğunu) oradan oxuyursunuz?!
التفاسير:
38
:
68
إِنَّ لَكُمۡ فِيهِ لَمَا تَخَيَّرُونَ
(Ya da) orada bəyəndiyiniz hər bir şeyin sizin üçün olacağı vardır?!
التفاسير:
39
:
68
أَمۡ لَكُمۡ أَيۡمَٰنٌ عَلَيۡنَا بَٰلِغَةٌ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ إِنَّ لَكُمۡ لَمَا تَحۡكُمُونَ
Yaxud Qiyamət gününədək hökm edib istədiyiniz hər şeyin sizin üçün olacağına dair Bizimlə əhd bağlamısınız?!
التفاسير:
40
:
68
سَلۡهُمۡ أَيُّهُم بِذَٰلِكَ زَعِيمٌ
(Ey Peyğəmbər!) Onlardan soruş ki, kim buna zamindir?
التفاسير:
41
:
68
أَمۡ لَهُمۡ شُرَكَآءُ فَلۡيَأۡتُواْ بِشُرَكَآئِهِمۡ إِن كَانُواْ صَٰدِقِينَ
Yoxsa onların şəriklərimi vardır? Əgər doğru deyirlərsə, qoy şəriklərini gətirsinlər.
التفاسير:
42
:
68
يَوۡمَ يُكۡشَفُ عَن سَاقٖ وَيُدۡعَوۡنَ إِلَى ٱلسُّجُودِ فَلَا يَسۡتَطِيعُونَ
O gün baldır açılacaq və onlar səcdəyə dəvət olunacaqlar, lakin (kafirlər) bunu bacarmayacaqlar.
التفاسير:
43
:
68
خَٰشِعَةً أَبۡصَٰرُهُمۡ تَرۡهَقُهُمۡ ذِلَّةٞۖ وَقَدۡ كَانُواْ يُدۡعَوۡنَ إِلَى ٱلسُّجُودِ وَهُمۡ سَٰلِمُونَ
(O gün onların) gözləri qorxu içində olacaq, özlərini də zillət bürüyəcəkdir. Halbuki onlar (dünyada) sağ-salamat olduqları halda səcdəyə dəvət olunurdular.
التفاسير:
44
:
68
فَذَرۡنِي وَمَن يُكَذِّبُ بِهَٰذَا ٱلۡحَدِيثِۖ سَنَسۡتَدۡرِجُهُم مِّنۡ حَيۡثُ لَا يَعۡلَمُونَ
(Ey Peyğəmbər!) Bu Sözü (Quranı) yalan sayanları Mənə burax. Biz onları özləri də bilmədən tədricən əzaba sürükləyirik.
التفاسير:
45
:
68
وَأُمۡلِي لَهُمۡۚ إِنَّ كَيۡدِي مَتِينٌ
Mən onlara möhlət verirəm. Şübhəsiz ki, Mənim (kafirlər üçün qurduğum) hiyləm çox şiddətlidir.
التفاسير:
46
:
68
أَمۡ تَسۡـَٔلُهُمۡ أَجۡرٗا فَهُم مِّن مَّغۡرَمٖ مُّثۡقَلُونَ
(Ey Peyğəmbər!) Yoxsa sən (risaləti təbliğ etdiyinə görə) onlardan bir ücrət istəyirsən və (buna görə də) onlar ağır bir borca düşüblər?!
التفاسير:
47
:
68
أَمۡ عِندَهُمُ ٱلۡغَيۡبُ فَهُمۡ يَكۡتُبُونَ
Yoxsa qeyb (elmi) onların yanındadır onlar da (ona baxıb istədiklərini) yazırlar?!
التفاسير:
48
:
68
فَٱصۡبِرۡ لِحُكۡمِ رَبِّكَ وَلَا تَكُن كَصَاحِبِ ٱلۡحُوتِ إِذۡ نَادَىٰ وَهُوَ مَكۡظُومٞ
Rəbbinin hökmünə səbir et və balıq sahibi (Yunus peyğəmbər) kimi olma! Bir zaman o, (balığın qarnında) qəm-qüssə içində (Rəbbinə) dua etmişdi.
التفاسير:
49
:
68
لَّوۡلَآ أَن تَدَٰرَكَهُۥ نِعۡمَةٞ مِّن رَّبِّهِۦ لَنُبِذَ بِٱلۡعَرَآءِ وَهُوَ مَذۡمُومٞ
Əgər Rəbbinin mərhəməti ona yetişməsəydi, o, qınanmış halda (balığın qarnından heç bir bitki bitməyən) boş yerə atılacaqdı.
التفاسير:
50
:
68
فَٱجۡتَبَٰهُ رَبُّهُۥ فَجَعَلَهُۥ مِنَ ٱلصَّٰلِحِينَ
(Lakin) Rəbbi onu seçib salehlərdən etdi.
التفاسير:
51
:
68
وَإِن يَكَادُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لَيُزۡلِقُونَكَ بِأَبۡصَٰرِهِمۡ لَمَّا سَمِعُواْ ٱلذِّكۡرَ وَيَقُولُونَ إِنَّهُۥ لَمَجۡنُونٞ
Həqiqətən, kafirlər Zikri (Quranı) eşitdikləri zaman öz baxışları ilə az qala səni gözə gətirsinlər. Onlar (çarəsizlikdən): “O, dəlidir!”– deyirlər.
التفاسير:
52
:
68
وَمَا هُوَ إِلَّا ذِكۡرٞ لِّلۡعَٰلَمِينَ
Halbuki o (Quran) aləmlər üçün ancaq bir öyüd-nəsihətdir!
التفاسير:
