Ibisobanuro bya qoran ntagatifu - Ibisobanuro bya Qur'an Ntagatifu mu rurimi rw'igiperesi, bikaba ari incamacye y'ibisobanuro bya Qur'an Ntagatifu.
numero y'urupapuro:
28
:
17
وَاِمَّا تُعْرِضَنَّ عَنْهُمُ ابْتِغَآءَ رَحْمَةٍ مِّنْ رَّبِّكَ تَرْجُوْهَا فَقُلْ لَّهُمْ قَوْلًا مَّیْسُوْرًا ۟
و اگر به دلیل فقر و تنگدستی از عطا کردن به آنهای [که به پرداخت حقشان سفارت شدی] خودداری کنی و در انتظار رزق و روزی بودی که الله بر تو بگشاید، سخنی نرم و ملایم به آنها بگو، مثلا روزیِ گسترده را برایشان دعا کن، یا به آنها وعده بده که اگر الله مالی به تو روزی داد به آنها عطا کنی.
التفاسير:
29
:
17
وَلَا تَجْعَلْ یَدَكَ مَغْلُوْلَةً اِلٰی عُنُقِكَ وَلَا تَبْسُطْهَا كُلَّ الْبَسْطِ فَتَقْعُدَ مَلُوْمًا مَّحْسُوْرًا ۟
و دستت را از انفاق بازندار، و در انفاق زیادهروی نکن، که اگر دستت را از انفاق بازداری مورد سرزنش قرار میگیری و مردم تو را به خاطر بخلی که داری سرزنش میکنند، و اگر زیادهروی کنی از انفاق بازمیمانی، آنگاه چیزی برای انفاق نمییابی.
التفاسير:
30
:
17
اِنَّ رَبَّكَ یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ یَّشَآءُ وَیَقْدِرُ ؕ— اِنَّهٗ كَانَ بِعِبَادِهٖ خَبِیْرًا بَصِیْرًا ۟۠
به تحقیق پروردگارت از روی حکمتی برتر، روزی را بر هرکس بخواهد میگشاید، و آن را برای هرکس بخواهد تنگ میگرداند، زیرا او تعالی نسبت به بندگانش دانا و بیناست، و چیزی از آنها بر او پوشیده نمیماند، پس امرش را در میان آنها به گونهای که بخواهد به انجام میرساند.
التفاسير:
31
:
17
وَلَا تَقْتُلُوْۤا اَوْلَادَكُمْ خَشْیَةَ اِمْلَاقٍ ؕ— نَحْنُ نَرْزُقُهُمْ وَاِیَّاكُمْ ؕ— اِنَّ قَتْلَهُمْ كَانَ خِطْاً كَبِیْرًا ۟
و فرزندانتان را از ترس فقر در آینده که بر آنها انفاق کنید نکشید، ما هستیم که روزیِ آنها، و روزیِ خود شما را برعهده میگیریم، بهراستیکه قتل آنها گناهی بزرگ است؛ چون نه گناهی دارند و نه سببی وجود داد که موجب قتلشان شود.
التفاسير:
32
:
17
وَلَا تَقْرَبُوا الزِّنٰۤی اِنَّهٗ كَانَ فَاحِشَةً ؕ— وَسَآءَ سَبِیْلًا ۟
و از زنا بپرهیزید، و از اسباب و مقدمات آن دوری کنید؛ زیرا بینهایت زشت است، و به دلیل اینکه به در هم آمیخته شدن نَسَبها و عذاب الله منجر میشود راه بسیار بدی است.
التفاسير:
33
:
17
وَلَا تَقْتُلُوا النَّفْسَ الَّتِیْ حَرَّمَ اللّٰهُ اِلَّا بِالْحَقِّ ؕ— وَمَنْ قُتِلَ مَظْلُوْمًا فَقَدْ جَعَلْنَا لِوَلِیِّهٖ سُلْطٰنًا فَلَا یُسْرِفْ فِّی الْقَتْلِ ؕ— اِنَّهٗ كَانَ مَنْصُوْرًا ۟
و نفسی را که الله خونش را با ایمان یا امان محفوظ داشته است نکشید مگر اینکه بهسبب ارتداد، یا زنا به شرط تأهُّل، یا قصاص سزاوار کشته شدن باشد. و هرکس مظلومی را بدون سببی که قتلش را اجازه دهد بکشد کسی از وارثانش را که سرپرست امورش است بر قاتلش مسلط گردانیدهایم، یعنی میتواند از طریق قصاص، کشتن قاتل را بخواهد، و میتواند بدون عوض عفو کند، و میتواند در برابر دریافت دیه عفو کند، پس نباید با مُثله کردن قاتل، یا کشتن او به غیر آنچه که با آن مرتکب قتل شده است، یا قتل غیر قاتل، از حدی که الله برایش اجازه داده است بگذرد؛ بیتردید، او [ولیّ دَم] تحت حمایت الله و شرع مقدس قرار دارد.
التفاسير:
34
:
17
وَلَا تَقْرَبُوْا مَالَ الْیَتِیْمِ اِلَّا بِالَّتِیْ هِیَ اَحْسَنُ حَتّٰی یَبْلُغَ اَشُدَّهٗ ۪— وَاَوْفُوْا بِالْعَهْدِ ۚ— اِنَّ الْعَهْدَ كَانَ مَسْـُٔوْلًا ۟
و در مال طفلی که پدرش مرده است تصرف نکنید مگر آنگونه که برای رشد و نگهداری مالش بهتر باشد تا اینکه به عقل و رشد کامل خویش برسد، و به پیمانهایی که میان شما و پروردگارتان، و پیمانهایی که میان شما و بندگانش وجود دارد، به صورت کامل وفا کنید، زیرا الله در روز قیامت از پیمان دهنده میپرسد: آیا به عهدش وفا کرده است تا به او پاداش دهد یا وفا نکرده است تا او را مجازات کند.
التفاسير:
35
:
17
وَاَوْفُوا الْكَیْلَ اِذَا كِلْتُمْ وَزِنُوْا بِالْقِسْطَاسِ الْمُسْتَقِیْمِ ؕ— ذٰلِكَ خَیْرٌ وَّاَحْسَنُ تَاْوِیْلًا ۟
و وقتی برای دیگران پیمانه میکنید پیمانه را کامل کنید و زیان نرسانید، و با ترازوی درستی که ذرهای نمیکاهد وزن کنید، این پیمانه و وزن کردن برایتان در دنیا و آخرت بهتر است، و سرانجام بهتری از کمفروشی و کاستن از پیمانه و ترازو دارد.
التفاسير:
36
:
17
وَلَا تَقْفُ مَا لَیْسَ لَكَ بِهٖ عِلْمٌ ؕ— اِنَّ السَّمْعَ وَالْبَصَرَ وَالْفُؤَادَ كُلُّ اُولٰٓىِٕكَ كَانَ عَنْهُ مَسْـُٔوْلًا ۟
و - ای فرزند آدم- از آنچه به آن علم نداری پیروی نکن، تا گمانها و حدس را پیروی کنی، زیرا انسان در هر خیر یا شری که گوش و چشم و دلش را بهکار میگیرد مورد سوال قرار میگیرد، پس در برابر خیر پاداش میگیرد، و در برابر شر کیفر میشود.
التفاسير:
37
:
17
وَلَا تَمْشِ فِی الْاَرْضِ مَرَحًا ۚ— اِنَّكَ لَنْ تَخْرِقَ الْاَرْضَ وَلَنْ تَبْلُغَ الْجِبَالَ طُوْلًا ۟
و در روی زمین با غرور و تکبر راه نرو، زیرا اگر با تکبر راه روی هرگز نخواهی توانست با راهرفتن زمین را بپیمایی، و هرگز قامتت به طول و ارتفاعی که کوهها رسیدهاند نخواهد رسید، پس در این صورت چرا تکبر؟!
التفاسير:
38
:
17
كُلُّ ذٰلِكَ كَانَ سَیِّئُهٗ عِنْدَ رَبِّكَ مَكْرُوْهًا ۟
- ای انسان- تمام موارد بدی که بیان شد نزد پروردگارت ممنوع است، و الله از مرتکب آنها راضی نمیشود، بلکه بر او خشم میگیرد.
التفاسير:
Inyungu dukura muri ayat kuri Uru rupapuro:
• الأدب الرفيع هو رد ذوي القربى بلطف، ووعدهم وعدًا جميلًا بالصلة عند اليسر، والاعتذار إليهم بما هو مقبول.
ادب والا عبارت است از: انفاق به خویشاوندان با مهربانی، و وعده نیکو به بخشش و انفاق هنگام گشایش، و پوزشخواهی از آنها آنگونه که مورد پذیرش واقع شود.
• الله أرحم بالأولاد من والديهم؛ فنهى الوالدين أن يقتلوا أولادهم خوفًا من الفقر والإملاق وتكفل برزق الجميع.
الله از پدر و مادر فرزندان هم به آنها مهربانتر است؛ زیرا پدر و مادر را نهی کرده است از اینکه فرزندانشان را از ترس فقر و تهیدستی بکشند، و روزیِ همگی را برعهده گرفته است.
• في الآيات دليل على أن الحق في القتل للولي، فلا يُقْتَص إلا بإذنه، وإن عفا سقط القصاص.
آیات فوق دلالت دارد بر اینکه حق در قتل برای ولی است، یعنی قصاص صورت نمیگیرد مگر به اذن او، و با عفو او نیز قصاص ساقط میشود.
• من لطف الله ورحمته باليتيم أن أمر أولياءه بحفظه وحفظ ماله وإصلاحه وتنميته حتى يبلغ أشده.
الله از روی لطف و مهربانی به یتیم به اولیایش فرمان داده از او و مالش نگهداری کنند و ثروتش را رشد و گسترش دهند تا به سن بلوغ برسد.
