د قرآن کریم د معناګانو ژباړه - پښتو ژبې ته د المختصر في تفسیر القرآن الکریم ژباړه
د مخ نمبر:
12
:
49
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوا اجْتَنِبُوْا كَثِیْرًا مِّنَ الظَّنِّ ؗ— اِنَّ بَعْضَ الظَّنِّ اِثْمٌ وَّلَا تَجَسَّسُوْا وَلَا یَغْتَبْ بَّعْضُكُمْ بَعْضًا ؕ— اَیُحِبُّ اَحَدُكُمْ اَنْ یَّاْكُلَ لَحْمَ اَخِیْهِ مَیْتًا فَكَرِهْتُمُوْهُ ؕ— وَاتَّقُوا اللّٰهَ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ تَوَّابٌ رَّحِیْمٌ ۟
ای هغو کسانو چې پر الله مو ايمان راوړئ او پر هغه څه مو عمل کړئ چې روا کړي يې دي، له ډېرو داسې تورونو ځانونه وساتئ چې د هيڅ اسبابو او نښانو پر بنسټ نه وي ولاړ، بېشکه ځينې بد ګماني ګناه ده، لکه پر داسې چا بد ګماني کول چې ظاهري حالت يې سم وي، او د مؤمنانو تر شا د هغوی پر رازونو پسې مه کېږئ، او نه دې يو له تاسو خپل ورور په داسې څه يادوي چې هغه يې نه خوښوي، ځکه په داسې څه يې يادول چې هغه يې بد ګڼي د هغه د مرګ په حالت کې د هغه د غوښې خوړلو غوندې دي، آيا يو له تاسې دا خوښوي چې د خپل مړه ورور غوښه دې وخوري؟! نو غيبت کول يې بد وګڼئ ځکه هغه د دې غوندې دي، او له الله څخه د هغه د امرونو په منلو او له نواهيوو يې په ډډه کولو ووېرېږئ، بېشکه الله له بندګانو يې د هغه لپاره ډېر توبه منونکی دی چې توبه وباسي، پر هغوی مهربان دی.
التفاسير:
13
:
49
یٰۤاَیُّهَا النَّاسُ اِنَّا خَلَقْنٰكُمْ مِّنْ ذَكَرٍ وَّاُ وَجَعَلْنٰكُمْ شُعُوْبًا وَّقَبَآىِٕلَ لِتَعَارَفُوْا ؕ— اِنَّ اَكْرَمَكُمْ عِنْدَ اللّٰهِ اَتْقٰىكُمْ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ عَلِیْمٌ خَبِیْرٌ ۟
ای خلکو! پرته له شکه تاسو مو له يو نارينه چې هغه ستاسو پلار آدم او يوې ښځينه چې هغه ستاسو مور حواء ده پيداکړي ياست، نسب مو يو دی، نو له تاسو دې يو پر بل په نسب کې نه وياړي، او له دغه وروسته مو تاسې ډېر خېلونه او خورې ورې قبيلې وګرځولئ، تر څو ځينې ستاسې ځينې نور وپېژني، نه د دې لپاره چې پرې ووياړي، ځکه توپير يوازې د ځان ساتنې پر بنسټ وي، له همدې امله يې ويلي: له تاسې تر ټولو غوره ستاسو تقوا لرونکی دی، بېشکه الله ستاسو پر حالاتو ښه پوه دی، پر هغه څه ښه خبر دی چې په تاسو کې کوم کمال او عيب دی، له دغه څخه هيڅ هم نه ترې پټيږي.
التفاسير:
14
:
49
قَالَتِ الْاَعْرَابُ اٰمَنَّا ؕ— قُلْ لَّمْ تُؤْمِنُوْا وَلٰكِنْ قُوْلُوْۤا اَسْلَمْنَا وَلَمَّا یَدْخُلِ الْاِیْمَانُ فِیْ قُلُوْبِكُمْ ؕ— وَاِنْ تُطِیْعُوا اللّٰهَ وَرَسُوْلَهٗ لَا یَلِتْكُمْ مِّنْ اَعْمَالِكُمْ شَیْـًٔا ؕ— اِنَّ اللّٰهَ غَفُوْرٌ رَّحِیْمٌ ۟
ځينو هغو بانډه چيانو چې نبي صلی الله عليه وسلم ته راغلل وويل: موږ پر الله او د هغه پر رسول ايمان راوړی، ای رسوله! هغوی ته ووايه: تاسو ايمان نه دی راوړی، بلکې تاسو ووايئ: موږ پيروي کړې او غاړه مو اېښې ده، تر اوسه مو ايمان زړونو ته نه دی ننوتی، او هيله دا ده چې ور ننه به وځي، او ای بانډه چيانو که تاسو په ايمان، نېک عمل او له نارواوو څخه په ډډه کولو کې د الله او د هغه د رسول خبره ومنئ، الله به ستاسو د کړنو له بدلې هيڅ هم درڅخه کم نه کړي، بېشکه الله له بندګانو يې د هغه چا بښونکی دی چې توبه وباسي، پر هغوی مهربان دی.
التفاسير:
15
:
49
اِنَّمَا الْمُؤْمِنُوْنَ الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا بِاللّٰهِ وَرَسُوْلِهٖ ثُمَّ لَمْ یَرْتَابُوْا وَجٰهَدُوْا بِاَمْوَالِهِمْ وَاَنْفُسِهِمْ فِیْ سَبِیْلِ اللّٰهِ ؕ— اُولٰٓىِٕكَ هُمُ الصّٰدِقُوْنَ ۟
پرته له شکه مؤمنان هغه خلک دي چې پر الله او د هغه پر رسول يې ايمان راوړی، بيا يې له ايمان سره شک نه دی ګډ کړی، او پر خپلو مالونو او ځانونو يې د الله په لار کې جهاد کړی، له هغو يې په هيڅ بخيلي نه ده کړې، پر دغو صفتونو متصف خلک همدوی په خپل ايمان کې رېښتيني دي.
التفاسير:
16
:
49
قُلْ اَتُعَلِّمُوْنَ اللّٰهَ بِدِیْنِكُمْ ؕ— وَاللّٰهُ یَعْلَمُ مَا فِی السَّمٰوٰتِ وَمَا فِی الْاَرْضِ ؕ— وَاللّٰهُ بِكُلِّ شَیْءٍ عَلِیْمٌ ۟
ای رسوله! دغو بانډه چيانوته ووايه: آيا تاسو الله ته ښوونه کوئ او پر خپل دين يې خبروئ؟! حال دا چې الله پر هغه څه پوهيږي چې په آسمانونو کې دي او پر هغه څه پوهيږي چې په ځمکه کې دي، او الله پر هرڅه ښه پوه دی، له هغه هيڅ نه پټيږي، نو د خپل دين په اړه ستاسو خبر ورکولو ته اړتيا نه لري.
التفاسير:
17
:
49
یَمُنُّوْنَ عَلَیْكَ اَنْ اَسْلَمُوْا ؕ— قُلْ لَّا تَمُنُّوْا عَلَیَّ اِسْلَامَكُمْ ۚ— بَلِ اللّٰهُ یَمُنُّ عَلَیْكُمْ اَنْ هَدٰىكُمْ لِلْاِیْمَانِ اِنْ كُنْتُمْ صٰدِقِیْنَ ۟
ای رسوله! دغه بانډه چيان د خپل اسلام له امله پر تا احسان اچوي، هغوی ته ووايه: د الله په دين کې د داخلېدو له امله پر ما احسان مه اچوئ، د دغه ګټه که چېرې حاصله وي پر تاسو در ګرځېدونکې ده، بلکې الله هغه ذات دی چې پر تاسو يې احسان کړی داسې چې پر هغه د ايمان راوړلو توفيق يې درکړی که چېرې تاسو مو په خپله دعوی کې رېښتيني واست چې تاسو پکې داخل شوي ياست.
التفاسير:
18
:
49
اِنَّ اللّٰهَ یَعْلَمُ غَیْبَ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ ؕ— وَاللّٰهُ بَصِیْرٌ بِمَا تَعْمَلُوْنَ ۟۠
پرته له شکه الله د آسمانونو په پټو پوهيږي او د ځمکې په پټو پوهيږي، له هغه هيڅ هم نه شي پټېدلای، او الله د هغه څه ليدونکی دی چې تاسې يې کوئ، له هغه ستاسو له کړنو هيڅ هم نه شي پټېدلای، او ژر به تاسو ته پر ښو کړنو او بدو کړنو بدله درکړي.
التفاسير:
په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:
• سوء الظن بأهل الخير معصية، ويجوز الحذر من أهل الشر بسوء الظن بهم.
د ښېګڼې پر څښتنانو بدګوماني بده کړنه ده، او د شر له څښتنانو پر هغوی د بدګومانۍ له امله ځان ساتل روا دي.
• وحدة أصل بني البشر تقتضي نبذ التفاخر بالأنساب.
د انسانانو د اصل يووالی د دې خبرې غوښتنه کوي چې پر نسبونو وياړ دې مردود وي.
• الإيمان ليس مجرد نطق لا يوافقه اعتقاد، بل هو اعتقاد بالجَنان، وقول باللسان، وعمل بالأركان.
ايمان يوازې داسې وينا نه ده چې له عقيدې سره سمون ونه لري، هغه له زړه څخه باور کولو، پر ژبه وينا او پر اندامنو عمل دی.
• هداية التوفيق بيد الله وحده وهي فضل منه سبحانه ليست حقًّا لأحد.
توفيق ته لارښوونه يوازې د الله په لاس کې ده او هغه د الله پاک له لوري يوه پېرزوینه ده دا د چا حق نه دی.
