د قرآن کریم د معناګانو ژباړه - پښتو ژبې ته د المختصر في تفسیر القرآن الکریم ژباړه
د مخ نمبر:
65
:
16
وَاللّٰهُ اَنْزَلَ مِنَ السَّمَآءِ مَآءً فَاَحْیَا بِهِ الْاَرْضَ بَعْدَ مَوْتِهَا ؕ— اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیَةً لِّقَوْمٍ یَّسْمَعُوْنَ ۟۠
او الله تعالی د اسمان له طرفه باران نازل کړی، نو راژوندۍ کړي يې ده په دغه باران سره زمکه په راویستلو د بوټو وروسته له هغې نه چې وچه کلکه وه، یقینا د اسمان له طرفه د دې باران په راوریدلو کې، او په دې باران سره د بوټو په راویستلو کې خامخا ښکاره دلیل دی د الله تعالی په قدرت باندې د هغه قوم لپاره چې د الله تعالی خبري اوري او سوچ او فکر پکې کوي.
التفاسير:
66
:
16
وَاِنَّ لَكُمْ فِی الْاَنْعَامِ لَعِبْرَةً ؕ— نُسْقِیْكُمْ مِّمَّا فِیْ بُطُوْنِهٖ مِنْ بَیْنِ فَرْثٍ وَّدَمٍ لَّبَنًا خَالِصًا سَآىِٕغًا لِّلشّٰرِبِیْنَ ۟
او تاسې لره -ای خلکو- په اوښانو او غواګانو او مېږو کې خامخا عبرت دی چې تاسې پرې عبرت واخلئ، داسې چې مونږ په تاسې باندې څښوو د هغوی د غولانځو نه شیدې (پۍ) چې راوتونکي دي د مینځ د هغه څه نه چې په خیټه کې دي د خوشایانو نه او هغه چې په جسم کې دي د وینې نه، او سره د دې نه بیا هم خالص صفا خوندور شیده راوځي چې پاک او ښایسته وي څښوونکو لره.
التفاسير:
67
:
16
وَمِنْ ثَمَرٰتِ النَّخِیْلِ وَالْاَعْنَابِ تَتَّخِذُوْنَ مِنْهُ سَكَرًا وَّرِزْقًا حَسَنًا ؕ— اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیَةً لِّقَوْمٍ یَّعْقِلُوْنَ ۟
او ستاسې لپاره پند او عبرت دی په هغه رزق کې چې مونږ يې تاسې ته درکوو د میوو د کجورو نه او د میوو د انګورو نه، نو تاسې جوړوئ د دې نه د نشې شیان چې عقل ختموي، او دا ښه کار نه دی، او تاسې جوړوئ د دې نه ښایسته خوراکونه چې تاسې پرې فایدې اخلئ لکه کجورې (خرما) او وڅکې (ممیز) او سرکه او شربتونه، یقینا په دې ذکر شوو شیانو کې خامخا دلیل دی د الله تعالی په قدرت او د هغه په انعام په خپلو بندګانو باندې د هغه قوم لپاره چې عقل لري، نو خاص هم دوی هغه کسان دي چې عبرت اخلي.
التفاسير:
68
:
16
وَاَوْحٰی رَبُّكَ اِلَی النَّحْلِ اَنِ اتَّخِذِیْ مِنَ الْجِبَالِ بُیُوْتًا وَّمِنَ الشَّجَرِ وَمِمَّا یَعْرِشُوْنَ ۟ۙ
او ستا رب په زړه کې واچوله -ای پیغمبره- مچۍ ته، او هغې ته يې ښودنه کړي چې: ونیسه ځان ته په غرونو کې کورونه، او ونیسه ځان لره کورونه په ونو کې، او په هغو ابادیو کې چې خلک يې جوړوي او په څپرونو کې.
التفاسير:
69
:
16
ثُمَّ كُلِیْ مِنْ كُلِّ الثَّمَرٰتِ فَاسْلُكِیْ سُبُلَ رَبِّكِ ذُلُلًا ؕ— یَخْرُجُ مِنْ بُطُوْنِهَا شَرَابٌ مُّخْتَلِفٌ اَلْوَانُهٗ فِیْهِ شِفَآءٌ لِّلنَّاسِ ؕ— اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیَةً لِّقَوْمٍ یَّتَفَكَّرُوْنَ ۟
بیا خوره د هرې میوې نه چې ستا خوښه وي، او په هغو لارو لاړه شه چې ستا رب يې تا ته د تللو ښودنه کړې پداسې حال کې چې تاته به تابع وي، راوځي د دې مچیو د خیټو نه شات چې مختلف رنګونه لري، په دې کې سپن او زیړ او نور رنګونه دي، په دې کې خلکو لره شفا ده، چې د مرضونو علاج پرې کوي، یقینا خامخا د مچیو په دې الهام کې او په دې شاتو کې چې د دې د خیټو نه راوځي خامخا دلیل دی د الله تعالی په قدرت او د هغه په تدبیر باندې د خپلو مخلوقاتو چارو لره د هغه قوم لپاره چې فکر کوي، نو خاص دوی هغه څوک دي چې عبرت اخلي.
التفاسير:
70
:
16
وَاللّٰهُ خَلَقَكُمْ ثُمَّ یَتَوَفّٰىكُمْ وَمِنْكُمْ مَّنْ یُّرَدُّ اِلٰۤی اَرْذَلِ الْعُمُرِ لِكَیْ لَا یَعْلَمَ بَعْدَ عِلْمٍ شَیْـًٔا ؕ— اِنَّ اللّٰهَ عَلِیْمٌ قَدِیْرٌ ۟۠
او الله تعالی تاسې پیدا کړي یاست پغیر د مخکني مثال نه، بیا به تاسې مړه کوي کله چې ستاسې د ژوند مقرره نیټه پوره شي، او ځنې ستاسې نه هغه دي چې د هغه عمر د ژوند ډیرې بدې مرحلې ته ورسیږي چې هغه بوډاوالی دی، نو هیڅ نه پوهیږي په هغه څه چې دا پرې مخکې پوهیده، بیشکه الله تعالی پوهه دی هیڅ شی پرې د خپلو بندګانو د عملونو څخه پټ نشي پاتي کیدلی، قدرت لرونکی ذات دی هیڅ شي یې نشي عاجز کولی.
التفاسير:
71
:
16
وَاللّٰهُ فَضَّلَ بَعْضَكُمْ عَلٰی بَعْضٍ فِی الرِّزْقِ ۚ— فَمَا الَّذِیْنَ فُضِّلُوْا بِرَآدِّیْ رِزْقِهِمْ عَلٰی مَا مَلَكَتْ اَیْمَانُهُمْ فَهُمْ فِیْهِ سَوَآءٌ ؕ— اَفَبِنِعْمَةِ اللّٰهِ یَجْحَدُوْنَ ۟
او الله پاک بعضې ستاسې نه په بعضو نورو غوره کړي دي د هغه رزق له وجې نه چې تاسې ته يې درکړی، نو په تاسې کې يې غریب او مالدار پیدا کړي، او مشر (واکدار) او کشر يې پیدا کړی، نو ندي هغه کسان چې الله تعالی د رزق په وجه غوره کړي؛ ورګرځوونکي د هغه رزق چې دوی ته الله تعالی ورکړی خپلو غلامانو ته داسې چې دوی پکې یوشان شریک شي د دوی سره په بادشاهۍ کې، نو څرنګه دوی خوښوي الله تعالی لره شریکان د هغه د غلامانو (بندګانو) نه، او دوی د ځان لپاره دا نه خوښوي چې د دوی غلامان دې د دوی سره یو شان شریک شي؟ نو دا څومره ظلم دی، او د دې څخه به کوم لوی انکار وي د الله تعالی د نعمتونو نه؟!.
التفاسير:
72
:
16
وَاللّٰهُ جَعَلَ لَكُمْ مِّنْ اَنْفُسِكُمْ اَزْوَاجًا وَّجَعَلَ لَكُمْ مِّنْ اَزْوَاجِكُمْ بَنِیْنَ وَحَفَدَةً وَّرَزَقَكُمْ مِّنَ الطَّیِّبٰتِ ؕ— اَفَبِالْبَاطِلِ یُؤْمِنُوْنَ وَبِنِعْمَتِ اللّٰهِ هُمْ یَكْفُرُوْنَ ۟ۙ
او الله تعالی پیداکړي تاسې لره -ای خلکو- ستاسو د جنس نه بیبیاني چې تاسې مطمئن کیږئ او خوشحالیږئ په هغوی سره، او ستاسې لپاره يې ستاسې د بیبیانو نه بچي او لمسي پیداکړي، او تاسې لره يې رزق درکړی د خوراکي شیانو نه -لکه غوښه او دانې او میوې- پاکې د هغو نه، نو آیا دا خلک په باطلو شیانو د بوتانو څخه ایمان راوړي، او د الله تعالی په هغو ډیرو نعمتونو چې دوی يې شمیرلی هم نشي ناشکري کوي او د الله تعالی شکر نه ادا کوي داسې چې یوازې په هغه ایمان راوړي؟!.
التفاسير:
په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:
• جعل تعالى لعباده من ثمرات النخيل والأعناب منافع للعباد، ومصالح من أنواع الرزق الحسن الذي يأكله العباد طريًّا ونضيجًا وحاضرًا ومُدَّخَرًا وطعامًا وشرابًا.
الله تعالی خپلو بندګانو لره د کجورو (خرماو) او د انګورو د میوو نه فایدې ګرځولي، او نور مصلحتونه د مختلف قسمونو د ښایسته خوراکونو نه هغه چې بندګان يې تازه خوري او جمع کوي يې هم او خوراک او څښاک ترې هم جوړوي.
• في خلق النحلة الصغيرة وما يخرج من بطونها من عسل لذيذ مختلف الألوان بحسب اختلاف أرضها ومراعيها، دليل على كمال عناية الله تعالى، وتمام لطفه بعباده، وأنه الذي لا ينبغي أن يوحَّد غيره ويُدْعى سواه.
د شاتو کوچنۍ مچۍ او هغو خوندورو، رنګارنګ ګبينو (عسلو) په ييدايښت کې چې له ګېډو يې را وځي، بېل بېل رنګونه لري د هغوی د ځمکې او څړځای د اختلاف له امله د الله تعالی پر بشپړه پاملرنه او پر خپلو بنده ګانو يې د هراړخيزه مهربانۍ دليل دی او دا چې هغه داسې ذات دی چې په کار نه ده له هغه پرته بل څوک یوازې وګڼل شي او له هغه پرته بل څوک را وبلل شي.
• من منن الله العظيمة على عباده أن جعل لهم أزواجًا ليسكنوا إليها، وجعل لهم من أزواجهم أولادًا تقرُّ بهم أعينهم، ويخدمونهم ويقضون حوائجهم، وينتفعون بهم من وجوه كثيرة.
د الله تعالی د لویو احساناتو څخه په خپلو بندګانو دا دي چې هغوی لره یې بیبیانې پیدا کړي چې هغوی ته ارام ویسي او مطمئن شي، او دوی لره يې د دوی د بیبیانو نه بچي پيدا کړي چې د دوی سترګې پرې یخې شي، او د دوی خدمت وکړي او د دوی ضرورتونه پوره کړي، او په ډيرو طریقو سره ترې فایدې واخلي.
