د قرآن کریم د معناګانو ژباړه - کردي ژبې ته د المختصر في تفسیر القرآن الکریم ژباړه
الرحمن
د سورت د مقصدونو څخه:
تذكير الجن والإنس بنعم الله الباطنة والظاهرة، وآثار رحمته في الدنيا والآخرة.
بیرهێنانەوەى جنۆکە و مرۆڤ بە نیعمەتەکانى خواى گەورە لە نهێنی و ئاشکرادا و شوێنەواری ڕەحمەتی ئەو زاتە لە دونیا و دوارۆژدا.
1
:
55
ٱلرَّحۡمَٰنُ
ئەو پەروەردگارەی ئەم قورئانە پیرۆزەی ناردووە، خاوەنی سۆز و میھرە و کانگای ڕەحمەت و بەزەیی بێ سنورە.
التفاسير:
2
:
55
عَلَّمَ ٱلۡقُرۡءَانَ
ھەر ئەو زاتە کە خەڵكی فێری خوێندنەوە و تێگەیشتنی قورئان کردووە، لەبەرکردن وتێگەیشتنی بۆ ئاسان کردن.
التفاسير:
3
:
55
خَلَقَ ٱلۡإِنسَٰنَ
ھەر ئەو زاتە لەسەرەتاوە مرۆڤی بەدیھێناوە، دواتریش شێوەی بەجوانترین شێواز ڕێكخستووه.
التفاسير:
4
:
55
عَلَّمَهُ ٱلۡبَيَانَ
وە فێریکرد کەچۆن بتوانێ ئەوەی لە دڵیدایە بیڵێ و دەری ببڕێ، بە گوفتار یان بە نووسین.
التفاسير:
5
:
55
ٱلشَّمۡسُ وَٱلۡقَمَرُ بِحُسۡبَانٖ
خۆر و مانگیش بەفەرمانی پەروەردگار لەو خولگەی کە بۆیان دیاریکراوە بەبێ زیاد و کەم دەسوڕێنەوە، بۆ ئەوەی مرۆڤەکان ژمارەی ساڵ و مانگەکان و حسێبی خۆیان بزانن.
التفاسير:
6
:
55
وَٱلنَّجۡمُ وَٱلشَّجَرُ يَسۡجُدَانِ
ڕووەکە بێ قەدەکان و درەختە بەرزەکانیش ھەموویان سوژدە دەبەن بۆ (اللە تعالی) و لەنەخشەی دیاری کراوی بەدیھێنەریان دەرناچن و ناترازێن و ملكەچی فەرمانی ئەون.
التفاسير:
7
:
55
وَٱلسَّمَآءَ رَفَعَهَا وَوَضَعَ ٱلۡمِيزَانَ
پەروەردگار ئاسمانی بەرزی ڕاگرتووە بەسەر زەویدا، تەرازوو پێوەری لەسەر زەوی داناوە - ھەموو شتێک بەئەندازە و یاسایە - وە فەرمانیشی کردووە بە بەندەکانی کە دادپەروەر بن.
التفاسير:
8
:
55
أَلَّا تَطۡغَوۡاْ فِي ٱلۡمِيزَانِ
- ئەی خەڵکینە - ئەو پەروەردگارەی تەرازووی حەق و دادپەروەری ھێناوەتە دی و بەفەرمان و فەرمایشتەکانی خۆی دەریخستووە، تا مرۆڤەکان لەسنووری هەق دەرنەچن و خیانەت نەکەن لە کێشانە و پێوانەدا.
التفاسير:
9
:
55
وَأَقِيمُواْ ٱلۡوَزۡنَ بِٱلۡقِسۡطِ وَلَا تُخۡسِرُواْ ٱلۡمِيزَانَ
هەق و دادپەروەری دابمەزرێنن لەنێو خۆتاندا، پیادەی بکەن لەھەموو کارو بارێکدا، لەکێشانە و پێوانەدا دادپەروەر بن و زیاد و کەمی و ناپاکی تێدا نەکەن هەركاتێك بۆ خۆتان، یان بۆ كەسانی تر كێشاتان.
التفاسير:
10
:
55
وَٱلۡأَرۡضَ وَضَعَهَا لِلۡأَنَامِ
پەروەردگار زەوی داناوە و ملکەچی کردووە بۆ بەدیهێنراوەكانی تا لەسەری نیشتەجێ ببن و ژیان بەرنه سەر.
التفاسير:
11
:
55
فِيهَا فَٰكِهَةٞ وَٱلنَّخۡلُ ذَاتُ ٱلۡأَكۡمَامِ
ھەموو جۆرە درەختێکی بەرداری تێدایە، وە دار خورمای تیادا ھێناوەتە کایە، کە یەکەم جار ھێشووەکەی لەناو کیفدا دروست دەبێت.
التفاسير:
12
:
55
وَٱلۡحَبُّ ذُو ٱلۡعَصۡفِ وَٱلرَّيۡحَانُ
ھەروەھا زەوی بەشێوەیەک فەراھەم ھێناوە کەھەموو جۆرە دانەوێڵەیەکی تیادا بڕوێت، وەک گەنم و جۆ، ھەروەھا گەلێک سەوزایی بۆنداریشی تیا ڕواندووە، وەک ڕێحانە و گوڵ.
التفاسير:
13
:
55
فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ
دەی کەواتە ئەی گرۆی ئادەمیزاد و جنۆکە، بەکام لە ناز و نیعمەتەکانی پەروەردگارتان بڕواناکەن و بەدرۆی دەزانن؟!
التفاسير:
14
:
55
خَلَقَ ٱلۡإِنسَٰنَ مِن صَلۡصَٰلٖ كَٱلۡفَخَّارِ
(اللە تعالی) ئادەمی (سەلامی خوای لێ بێت) لە قوڕی و شکەوەبوو بەدیھێناوە، کە ئەگەر پڵتۆکی لێبدرایە، دەنگی دەدایەوە. وەک قوڕی سورەوەکراو (فەخوری).
التفاسير:
15
:
55
وَخَلَقَ ٱلۡجَآنَّ مِن مَّارِجٖ مِّن نَّارٖ
ھەروەھا باوکی جنۆکەی لە بڵێسەی ئاگرێکی بێ دووکەڵ بەدیھێناوە.
التفاسير:
16
:
55
فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ
دەی کەواتە ئەی گرۆی ئادەمیزاد و جنۆکە، بەکام لە ناز و نیعمەتەکانی پەروەردگارتان بڕواناکەن و بەدرۆی دەزانن؟!
التفاسير:
17
:
55
رَبُّ ٱلۡمَشۡرِقَيۡنِ وَرَبُّ ٱلۡمَغۡرِبَيۡنِ
ھەر (اللە تعالی) خۆی پەروەردگاری ھەردوو ڕۆژھەڵات و ڕۆژئاوایە (کە لە ھەردوو وەرزی ھاوین و زستاندا زۆر ئاشکران).
التفاسير:
18
:
55
فَبِأَيِّ ءَالَآءِ رَبِّكُمَا تُكَذِّبَانِ
دەی کەواتە ئەی گرۆی ئادەمیزاد و جنۆکە، بەکام لە ناز و نیعمەتەکانی پەروەردگارتان بڕواناکەن و بەدرۆی دەزانن؟!
التفاسير:
په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:
• كتابة الأعمال صغيرها وكبيرها في صحائف الأعمال.
تۆمارکردنی ھەرچی کردار ھەیە - گەورە یان بچوک - لە پەڕاوگەی کرداردا.
• ابتداء الرحمن بذكر نعمه بالقرآن دلالة على شرف القرآن وعظم منته على الخلق به.
پەروەردگار لە باسی نیعمەتەکانیدا سەرەتا بە باسی قورئان دەستی پێکردووە، بەڵگەیە لەسەر ڕێز و گەورەیی قورئان، وە گەورەیی چاکە و فەزڵی پەروەردگارە بەسەر بەندەکانییەوە.
• مكانة العدل في الإسلام.
ئەم سورەتە پله و پایە و گرنگی دادپەروەری لە ئیسلامدا دەردەخات.
• نعم الله تقتضي منا العرفان بها وشكرها، لا التكذيب بها وكفرها.
ناز و نیعمەتەکانی پەروەردگار بۆ بەندەکانی، بۆ ئەوەیە زیاتر بیناسین و سوپاسگوزاری ئەو بین، نەک پشتکردنە بەرنامەکەی باوەڕی پێ نەھێنین.
