د قرآن کریم د معناګانو ژباړه - اذربایجاني ژبې ته د المختصر في تفسیر القرآن الکریم ژباړه
د مخ نمبر:
3
:
25
وَٱتَّخَذُواْ مِن دُونِهِۦٓ ءَالِهَةٗ لَّا يَخۡلُقُونَ شَيۡـٔٗا وَهُمۡ يُخۡلَقُونَ وَلَا يَمۡلِكُونَ لِأَنفُسِهِمۡ ضَرّٗا وَلَا نَفۡعٗا وَلَا يَمۡلِكُونَ مَوۡتٗا وَلَا حَيَوٰةٗ وَلَا نُشُورٗا
Müşriklər, Allahı buraxıb kiçik və ya böyük bir şey yaratmayan, əksinə, yaradılmış olan bütləri özlərinə ilahlar qəbul etdilər. Allah həm onları, həm də onların ibadət etdikləri bütləri yoxdan yaradmışdır. O bütlər, özlərindən hər hansı bir zərəri uzaqlaşdıra bilmədikləri kimi, eyni ilə özlərinə hər hansı bir xeyri cəlb edə bilməzlər. Həmçinin, o bütlərin, dirini öldürməyə, ölünü də diriltməyə və ölüləri də qəbirlərindən dirildib çıxarmağa qüdrəti çatmaz.
التفاسير:
4
:
25
وَقَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّآ إِفۡكٌ ٱفۡتَرَىٰهُ وَأَعَانَهُۥ عَلَيۡهِ قَوۡمٌ ءَاخَرُونَۖ فَقَدۡ جَآءُو ظُلۡمٗا وَزُورٗا
Allah və Onun Rəsuluna iman etməyib kafir olanlar: "Bu Quran, Muhəmmədin bir iftira olaraq uydurub sonra onu Allah nisbət etdiyi yalandan başqa bir şey deyildir. Ona bu işdə başqa insanlar da kömək etmişlər" – dedilər. Bu kafirlər, batil söz söyləməklə haqsızlığa və iftiraya yol verdilər. Bu Qurqan, Allahın kəlamıdır. Hər hansı bir bəşər övladının, yaxud bir cinin Qurana bənzər bir kitab gətirməsi əsla mümkün deyildir.
التفاسير:
5
:
25
وَقَالُوٓاْ أَسَٰطِيرُ ٱلۡأَوَّلِينَ ٱكۡتَتَبَهَا فَهِيَ تُمۡلَىٰ عَلَيۡهِ بُكۡرَةٗ وَأَصِيلٗا
Quranı təkzib edən kimsələr: "Bu, keçmişdəkilərin yalandan uydurduqları nağıllarıdır. Muhəmməd onu başqasından köçürtmüşdür. Bunlar səhər-axşam onun özünə oxunur" – dedilər.
التفاسير:
6
:
25
قُلۡ أَنزَلَهُ ٱلَّذِي يَعۡلَمُ ٱلسِّرَّ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ إِنَّهُۥ كَانَ غَفُورٗا رَّحِيمٗا
Ey Peyğəmbər! Quranı təkzib edənlərə belə de: "Bu Quranı, göylərdə və yerdə hər bir şeyi bilən Allah nazil etmişdir. O heç də sizin idda etdiyiniz kimi uydurulmuş bir kitab deyildir!" Sonra Uca Allah onları tövbəyə dəvət edərək beyə buyurur: "Həqiqətən Allah, Ona tövbə edən qullarını bağışlayandır və onlara qarşı çox mərhəmətlidir!".
التفاسير:
7
:
25
وَقَالُواْ مَالِ هَٰذَا ٱلرَّسُولِ يَأۡكُلُ ٱلطَّعَامَ وَيَمۡشِي فِي ٱلۡأَسۡوَاقِ لَوۡلَآ أُنزِلَ إِلَيۡهِ مَلَكٞ فَيَكُونَ مَعَهُۥ نَذِيرًا
Peyğəmbəri (sallallahu aleyhi və səlləm) təkzib edən müşriklər belə dedilər: "Diğər insanlar kimi yemək yeyən, ehtiyacını təmin etmək üçün bazarları gəzib dolaşan və sonra da özünün Allah tərəfindən göndərilən bir peyğəmbər olduğunu iddia edən bu kimsə axı necə peyğəmbər ola bilər?! Məgər Allah onunla birgə, onun həqiqi peyğəmbər olduğunu təsdiq edən və bu işdə ona yardın edən bir mələk göndərilməli deyildimi?!"
التفاسير:
8
:
25
أَوۡ يُلۡقَىٰٓ إِلَيۡهِ كَنزٌ أَوۡ تَكُونُ لَهُۥ جَنَّةٞ يَأۡكُلُ مِنۡهَاۚ وَقَالَ ٱلظَّٰلِمُونَ إِن تَتَّبِعُونَ إِلَّا رَجُلٗا مَّسۡحُورًا
"Yaxud ona göydən bir xəzinə nazil edilməli və ya meyvəsindən yeyib dolanmasından ötrü bir bağ-bağça verilməli deyildimi?! Əgər belə olsaydı, bu zaman onun ruzi əldə etməsi üçün bazarlarda gəzib dolanmasına heç bir ehtiyacı qalmazdı". Zalımlar, möminlərə dedilər: "Ey Möminlər! Siz sehr səbəbindən ağlını itirmiş bir adamın ardınca gedirsiniz."
التفاسير:
9
:
25
ٱنظُرۡ كَيۡفَ ضَرَبُواْ لَكَ ٱلۡأَمۡثَٰلَ فَضَلُّواْ فَلَا يَسۡتَطِيعُونَ سَبِيلٗا
Ey Peyğəmbər! Onların səni əsasız və batil vəsflərlə vəsf etmələrinə bir bax. Onlar sənin haqqında: "Sehribaz, ovsunlanmış və məcnun" – dedilər və bu səbəbdən də zəlalətə düşdülər. Onlar bir daha doğru yolu tapa bilməzlər və sənin sadiqliyinə və əmin bir kimsə olduğuna əsla xələl gətirə bilməzlər!
التفاسير:
10
:
25
تَبَارَكَ ٱلَّذِيٓ إِن شَآءَ جَعَلَ لَكَ خَيۡرٗا مِّن ذَٰلِكَ جَنَّٰتٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ وَيَجۡعَل لَّكَ قُصُورَۢا
(Ya Rəsulum!) Sənə, müşriklərin sənə dediklərindən daha xeyirlisini verməyə qadir olan Allah, necə də Əzəmətlidir. Əgər Allah istəsəydi sənə elə dünyada ikən ağacları və qəsirləri altından çaylar axan, meyvəsindən bol-bol yeyəcəyin bağ-bağçalar və içərisində nemətlər içində yaşayacağın qəsrlər bəxş edərdi.
التفاسير:
11
:
25
بَلۡ كَذَّبُواْ بِٱلسَّاعَةِۖ وَأَعۡتَدۡنَا لِمَن كَذَّبَ بِٱلسَّاعَةِ سَعِيرًا
Onlardan nə haqqı tələb etdiklərinə nə də ki, dəlili araşdırmalarına dair bir söz çıxmadı. Onlar, hələ bu azmış kimi üstəlik Qiyamət gününü də yalan saydılar. Biz də Qiyamət gününü yalan sayanlardan ötrü atəşi yandırıb-yaxan əzəmətli bir od hazırladıq.
التفاسير:
په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:
• اتصاف الإله الحق بالخلق والنفع والإماتة والإحياء، وعجز الأصنام عن كل ذلك.
• Ayələrdə haqq ilah olan Uca Allah: yaratma, fayda vermə, öldürmə və diriltmə sifətləri ilə vəsf edilmiş, bütlərin isə bütün bunları etməkdən aciz olduqları bəyan edilmişdir.
• إثبات صفتي المغفرة والرحمة لله.
• Yuxarıda keçən ayədə Uca Allahın iki sifəti: məğfirət və rəhmət sifətləri isbat edilmişdir.
• الرسالة لا تستلزم انتفاء البشرية عن الرسول.
• Uca Allah bir kimsəni peyğəmbər göndərməsi, heç də onun bəşər övladı olmamasına dəlalət etməz.
• تواضع النبي صلى الله عليه وسلم حيث يعيش كما يعيش الناس.
• Yuxarıda qeyd edilən ayələrdə Peyğəmbərin (sallallahu aleyhi və səlləm) təvazökarlığı bəya edilmişdir. Belə ki, o, adi insanların həyat çürdüyü kimi sadə bir həyat tərzi sürmüşdür.
