وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - وەرگێڕاوی ئیگۆری - محمد صالح
نازىئات
1
:
79
وَٱلنَّٰزِعَٰتِ غَرۡقٗا
(كۇففارلارنىڭ جانلىرىنى) قاتتىق تارتىپ ئالغۇچى پەرىشتىلەر بىلەن قەسەمكى[1]،
التفاسير:
2
:
79
وَٱلنَّٰشِطَٰتِ نَشۡطٗا
(مۆمىنلەرنىڭ جانلىرىنى) سىلىق ئالغۇچى پەرىشتىلەر بىلەن قەسەمكى[2]،
التفاسير:
3
:
79
وَٱلسَّٰبِحَٰتِ سَبۡحٗا
(ئاللاھنىڭ ئەمرىنى ئاسماندىن) تېز ئېلىپ چۈشكۈچى پەرىشتىلەر بىلەن قەسەمكى[3]،
التفاسير:
4
:
79
فَٱلسَّٰبِقَٰتِ سَبۡقٗا
(مۆمىنلەرنىڭ جانلىرىنى ئېلىپ جەننەتكە) ئىلگىرلىگۈچى پەرىشتىلەر بىلەن قەسەمكى[4]،
التفاسير:
5
:
79
فَٱلۡمُدَبِّرَٰتِ أَمۡرٗا
(ئاللاھنىڭ ئەمرى بىلەن) كائىناتنىڭ ئىشلىرىنى باشقۇرغۇچى پەرىشتىلەر بىلەن قەسەمكى، (سىلەر چوقۇم تىرىلدۈرۈلىسىلەر، سىلەردىن چوقۇم ھېساب ئېلىنىدۇ)[5].
التفاسير:
6
:
79
يَوۡمَ تَرۡجُفُ ٱلرَّاجِفَةُ
بۇ كۈن (يەنى قىيامەت كۈنى) دە زېمىن (ۋە ئۇنىڭدىكى شەيئىلەر قوشۇلۇپ) تەۋرەيدۇ[6].
التفاسير:
7
:
79
تَتۡبَعُهَا ٱلرَّادِفَةُ
ئۇنىڭ ئارقىسىدىنلا ئاسمان (ۋە ئۇنىڭدىكى شەيئىلەر قوشۇلۇپ) تەۋرەيدۇ[7].
التفاسير:
8
:
79
قُلُوبٞ يَوۡمَئِذٖ وَاجِفَةٌ
بۇ كۈندە دىللارنى (يەنى كۇففارلارنىڭ دىللىرىنى) قورقۇنچ باسىدۇ[8].
التفاسير:
9
:
79
أَبۡصَٰرُهَا خَٰشِعَةٞ
شۇ (دىللارنىڭ ئىگىلىرىنىڭ) كۆزلىرى (قورقۇنچتىن) تىكىلىپ قارىيالمايدۇ[9].
التفاسير:
10
:
79
يَقُولُونَ أَءِنَّا لَمَرۡدُودُونَ فِي ٱلۡحَافِرَةِ
ئۇلار ئېيتىدۇ: «راستلا بىز ئاۋۋالقى ھالىمىزغا قايتۇرۇلامدۇق؟ (يەنى ئۆلگەندىن كېيىن تىرىلەمدۇق؟)[10]
التفاسير:
11
:
79
أَءِذَا كُنَّا عِظَٰمٗا نَّخِرَةٗ
ئۇ بىزنىڭ چىرىگەن سۆڭەك بولۇپ قالغان ۋاقتىمىز ئەمەسمۇ؟»[11]
التفاسير:
12
:
79
قَالُواْ تِلۡكَ إِذٗا كَرَّةٌ خَاسِرَةٞ
ئۇلار ئېيتتى: «ئۇنداق بولىدىغان بولسا، بۇ (يەنى ئۆلگەندىن كېيىن تىرىلىش) زىيانلىق قايتىشتۇر (يەنى بىز ئۆلگەندىن كېيىن تىرىلىدىغان بولساق، دوزاخ ئەھلى بولغانلىقىمىز ئۈچۈن زىيان تارتقۇچىلارمىز)»[12].
التفاسير:
13
:
79
فَإِنَّمَا هِيَ زَجۡرَةٞ وَٰحِدَةٞ
بىر سەيھە (يەنى ئىسراپىلنىڭ سۇر چېلىشى) بىلەنلا ئۇلار (يەنى جىمى خالايىق) (يەر ئاستىدىن) زېمىننىڭ ئۈستىگە چىقىپ قالىدۇ[13ـ14].
التفاسير:
14
:
79
فَإِذَا هُم بِٱلسَّاهِرَةِ
بىر سەيھە (يەنى ئىسراپىلنىڭ سۇر چېلىشى) بىلەنلا ئۇلار (يەنى جىمى خالايىق) (يەر ئاستىدىن) زېمىننىڭ ئۈستىگە چىقىپ قالىدۇ[13ـ14].
التفاسير:
15
:
79
هَلۡ أَتَىٰكَ حَدِيثُ مُوسَىٰٓ
ساڭا مۇسانىڭ خەۋىرى كەلدىمۇ؟[15]
التفاسير:
16
:
79
إِذۡ نَادَىٰهُ رَبُّهُۥ بِٱلۡوَادِ ٱلۡمُقَدَّسِ طُوًى
ئۆز ۋاقتىدا ئۇنى پەرۋەردىگارى تۇۋا ناملىق مۇقەددەس ۋادىدا (مۇنداق دەپ) چاقىردى:[16]
التفاسير:
17
:
79
ٱذۡهَبۡ إِلَىٰ فِرۡعَوۡنَ إِنَّهُۥ طَغَىٰ
«سەن پىرئەۋننىڭ قېشىغا بارغىن، ئۇ ھەقىقەتەن ھەددىدىن ئاشتى[17].
التفاسير:
18
:
79
فَقُلۡ هَل لَّكَ إِلَىٰٓ أَن تَزَكَّىٰ
ئۇنىڭغا :<كۇفرىدىن ۋە گۇناھلاردىن>پاك بولۇشنى خالامسەن.18
التفاسير:
19
:
79
وَأَهۡدِيَكَ إِلَىٰ رَبِّكَ فَتَخۡشَىٰ
سېنى پەرۋەردىگارىمنى تونۇشقا يېتەكلىشىمنى خالامسەن؟ (ئۇنى تونۇساڭ پەرۋەردىگارىڭدىن) قورقىسەن ـ دە، (ياخشى ئەمەللەرنى قىلىسەن)، دېگىن»[19].
التفاسير:
20
:
79
فَأَرَىٰهُ ٱلۡأٓيَةَ ٱلۡكُبۡرَىٰ
مۇسا پىرئەۋنگە چوڭ مۆجىزىنى كۆرسەتتى[20].
التفاسير:
21
:
79
فَكَذَّبَ وَعَصَىٰ
پىرئەۋن (ئاللاھنىڭ پەيغەمبىرى مۇسانى) ئىنكار قىلدى ۋە (ئاللاھنىڭ ئەمرىگە) ئاسىيلىق قىلدى[21].
التفاسير:
22
:
79
ثُمَّ أَدۡبَرَ يَسۡعَىٰ
ئاندىن پىرئەۋن (مۇسادىن) يۈز ئۆرۈپ (ھىيلە ـ مىكىر ئىشلىتىشكە) كىرىشتى[22].
التفاسير:
23
:
79
فَحَشَرَ فَنَادَىٰ
(ئۇ سېھرىگەرلەرنى، ئەسكەرلىرىنى، تەۋەلىرىنى) توپلىدى ھەم نىدا قىلىپ[23]
التفاسير:
24
:
79
فَقَالَ أَنَا۠ رَبُّكُمُ ٱلۡأَعۡلَىٰ
دېدى: «مەن سىلەرنىڭ بۈيۈك پەرۋەردىگارىڭلار بولىمەن»[24].
التفاسير:
25
:
79
فَأَخَذَهُ ٱللَّهُ نَكَالَ ٱلۡأٓخِرَةِ وَٱلۡأُولَىٰٓ
ئاللاھ ئۇنى دۇنيا ۋە ئاخىرەتنىڭ ئازابى بىلەن جازالىدى[25].
التفاسير:
26
:
79
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَعِبۡرَةٗ لِّمَن يَخۡشَىٰٓ
شەك ـ شۈبھىسىزكى، ئاللاھتىن قورقىدىغانلار بۇنىڭدىن ئىبرەت ئالىدۇ[26].
التفاسير:
27
:
79
ءَأَنتُمۡ أَشَدُّ خَلۡقًا أَمِ ٱلسَّمَآءُۚ بَنَىٰهَا
سىلەرنى يارىتىش مۈشكۈلمۇ ياكى ئاسماننى يارىتىش مۈشكۈلمۇ؟ ئاللاھ ئاسماننى ياراتتى[27].
التفاسير:
28
:
79
رَفَعَ سَمۡكَهَا فَسَوَّىٰهَا
ئۇنىڭ ئېگىزلىكىنى يۈكسەك قىلدى ۋە كەم ـ كۈتىسىز قىلدى[28].
التفاسير:
29
:
79
وَأَغۡطَشَ لَيۡلَهَا وَأَخۡرَجَ ضُحَىٰهَا
ئۇنىڭ كېچىسىنى قاپقاراڭغۇ، كۈندۈزىنى يوپيورۇق قىلدى[29].
التفاسير:
30
:
79
وَٱلۡأَرۡضَ بَعۡدَ ذَٰلِكَ دَحَىٰهَآ
شۇنىڭدىن كېيىن زېمىننى (ئەھلى زېمىننىڭ تۇرۇشىغا لايىق قىلىپ) يايدى[30].
التفاسير:
31
:
79
أَخۡرَجَ مِنۡهَا مَآءَهَا وَمَرۡعَىٰهَا
زېمىندىن بۇلاقلارنى ئاقتۇردى، ئۆسۈملۈكلەرنى ئۆستۈردى[31].
التفاسير:
32
:
79
وَٱلۡجِبَالَ أَرۡسَىٰهَا
تاغلارنى (زېمىندا) مۇقىم قىلدى[32].
التفاسير:
33
:
79
مَتَٰعٗا لَّكُمۡ وَلِأَنۡعَٰمِكُمۡ
ئاللاھتائالا ئۇلارنىڭ ھەممىسىنى سىلەرنىڭ ۋە ھايۋانلىرىڭلارنىڭ پايدىلىنىشى ئۈچۈن (ياراتتى)[33].
التفاسير:
34
:
79
فَإِذَا جَآءَتِ ٱلطَّآمَّةُ ٱلۡكُبۡرَىٰ
قىيامەت كەلگەندە[34]،
التفاسير:
35
:
79
يَوۡمَ يَتَذَكَّرُ ٱلۡإِنسَٰنُ مَا سَعَىٰ
(شۇ) كۈندە ئىنسان (ياخشى ـ يامان) قىلمىشلىرىنى ئەسلەيدۇ[35].
التفاسير:
36
:
79
وَبُرِّزَتِ ٱلۡجَحِيمُ لِمَن يَرَىٰ
قارىغۇچىلارغا جەھەننەم ئوچۇق كۆرسىتىلىدۇ[36].
التفاسير:
37
:
79
فَأَمَّا مَن طَغَىٰ
كىمكى (كۇفرىدا، گۇناھتا) چېكىدىن ئاشىدىكەن[37]،
التفاسير:
38
:
79
وَءَاثَرَ ٱلۡحَيَوٰةَ ٱلدُّنۡيَا
دۇنيا تىرىكچىلىكىنى (ئاخىرەتتىن) ئارتۇق كۆرىدىكەن[38]،
التفاسير:
39
:
79
فَإِنَّ ٱلۡجَحِيمَ هِيَ ٱلۡمَأۡوَىٰ
ئۇنىڭ جايى ھەقىقەتەن جەھەننەم بولىدۇ[39].
التفاسير:
40
:
79
وَأَمَّا مَنۡ خَافَ مَقَامَ رَبِّهِۦ وَنَهَى ٱلنَّفۡسَ عَنِ ٱلۡهَوَىٰ
پەرۋەردىگارىنىڭ ئالدىدا (سوراققا تارتىلىشتىن) قورقىدىغان، ئۆزىنى نەپسى خاھىشىغا بېرىلىشتىن (يەنى ھارام قىلىنغان نەرسىلەردىن) چەكلىگەن ئادەمگە كەلسەك[40]،
التفاسير:
41
:
79
فَإِنَّ ٱلۡجَنَّةَ هِيَ ٱلۡمَأۡوَىٰ
ھەقىقەتەن ئۇنىڭ جايى جەننەت بولىدۇ[41].
التفاسير:
42
:
79
يَسۡـَٔلُونَكَ عَنِ ٱلسَّاعَةِ أَيَّانَ مُرۡسَىٰهَا
ئۇلار سەندىن قىيامەتنىڭ قاچان بولىدىغانلىقىنى سورايدۇ[42].
التفاسير:
43
:
79
فِيمَ أَنتَ مِن ذِكۡرَىٰهَآ
سەن ئۇنى قانداقمۇ بايان قىلىپ بېرەلەيسەن؟[43]
التفاسير:
44
:
79
إِلَىٰ رَبِّكَ مُنتَهَىٰهَآ
ئۇنى بىلىش پەرۋەردىگارىڭغا خاستۇر[44].
التفاسير:
45
:
79
إِنَّمَآ أَنتَ مُنذِرُ مَن يَخۡشَىٰهَا
سېنىڭ ۋەزىپەڭ پەقەت قىيامەتتىن قورقىدىغان ئادەمنى ئاگاھلاندۇرۇشتۇر[45].
التفاسير:
46
:
79
كَأَنَّهُمۡ يَوۡمَ يَرَوۡنَهَا لَمۡ يَلۡبَثُوٓاْ إِلَّا عَشِيَّةً أَوۡ ضُحَىٰهَا
ئۇلار قىيامەتنى كۆرگەن كۈندە، گويا ئۆزلىرىنى (دۇنيادا) پەقەت بىر كەچقۇرۇن ياكى بىر ئەتىگەن تۇرغاندەك (گۇمان قىلىدۇ)[46].
التفاسير:
