وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - وەرگێڕاوی ئۆیغوری بۆ پوختەی تەفسیری قورئانی پیرۆز
ژمارەی پەڕە:
11
:
21
وَكَمۡ قَصَمۡنَا مِن قَرۡيَةٖ كَانَتۡ ظَالِمَةٗ وَأَنشَأۡنَا بَعۡدَهَا قَوۡمًا ءَاخَرِينَ
بىز ئاھالىسى كۇپۇرلۇق بىلەن ئۆزلىرىگە زۇلۇم قىلغان نۇرغۇن شەھەرلەرنى ھالاك قىلدۇق ۋە ئۇلاردىن كېيىن باشقا بىر قەۋمنى پەيدا قىلدۇق.
التفاسير:
12
:
21
فَلَمَّآ أَحَسُّواْ بَأۡسَنَآ إِذَا هُم مِّنۡهَا يَرۡكُضُونَ
ھالاك قىلىنغۇچىلار بىزنىڭ تەلتۆكۈس يوق قىلىۋېتىدىغان ئازابىمىزنى كۆرگەندە ھالاكەتتىن قورقۇپ كەنتلىرىدىن ئالدىراپ - تېنەپ قاچىدۇ.
التفاسير:
13
:
21
لَا تَرۡكُضُواْ وَٱرۡجِعُوٓاْ إِلَىٰ مَآ أُتۡرِفۡتُمۡ فِيهِ وَمَسَٰكِنِكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تُسۡـَٔلُونَ
(پەرىشتىلەر) ئۇلارنى مەسخىرە قىلىپ: قاچماڭلار، باياشات تۇرمۇشۇڭلارغا ۋە ئېسىل تۇرالغۇلىرىڭلارغا قايتىڭلار، بەلكى سىلەر دۇنيايىڭلاردىن مەلۇم نەرسىدىن سورىلىشىڭلار مۇمكىن، دەيدۇ.
التفاسير:
14
:
21
قَالُواْ يَٰوَيۡلَنَآ إِنَّا كُنَّا ظَٰلِمِينَ
ئۇ زالىملار ئۆزلىرىنىڭ گۇناھلىرىنى ئېتىراپ قىلىپ: ۋاي ئېسىت! بىز تۈگىشىپتۇق، ئاللاھقا كاپىر بولۇش بىلەن زالىملاردىن بوپتۇق، دېيىشتى.
التفاسير:
15
:
21
فَمَا زَالَت تِّلۡكَ دَعۡوَىٰهُمۡ حَتَّىٰ جَعَلۡنَٰهُمۡ حَصِيدًا خَٰمِدِينَ
ئۇلار ئۆزلىرىنىڭ گۇناھلىرىنى ئېتىراپ قىلىشىپ، ئۆزلىرىگە ھالاكەت تىلەپ دۇئا قىلىشنى تەكرارلىغىنىچە تۇرۇشتى. نىھايەت بىز ئۇلارنى ئورالغان زىرائەتكە ئوخشاش ھەرىكەتسىز ئۆلۈكلەرگە ئايلاندۇرۇۋەتتۇق.
التفاسير:
16
:
21
وَمَا خَلَقۡنَا ٱلسَّمَآءَ وَٱلۡأَرۡضَ وَمَا بَيۡنَهُمَا لَٰعِبِينَ
بىز ئاسماننى، زېمىننى ۋە ئۇلارنىڭ ئارىسىدىكى نەرسىلەرنى ئويۇنچۇق قىلىپ، بىكار ياراتمىدۇق، بەلكى ئۇلارنى بىزنىڭ قۇدىرتىمىزنىڭ ئالامىتى قىلىپ ياراتتۇق.
التفاسير:
17
:
21
لَوۡ أَرَدۡنَآ أَن نَّتَّخِذَ لَهۡوٗا لَّٱتَّخَذۡنَٰهُ مِن لَّدُنَّآ إِن كُنَّا فَٰعِلِينَ
ئەگەر بىز ھەمراھ ياكى بالا قىلىۋالماقچى بولساق، ئەلۋەتتە ھۇزۇرىمىزدىكى نەرسىلەردىن قىلاتتۇق. بىز ئۇنىڭدىن پاك بولغانلىقىمىز ئۈچۈن ئۇنداق قىلمىدۇق.
التفاسير:
18
:
21
بَلۡ نَقۡذِفُ بِٱلۡحَقِّ عَلَى ٱلۡبَٰطِلِ فَيَدۡمَغُهُۥ فَإِذَا هُوَ زَاهِقٞۚ وَلَكُمُ ٱلۡوَيۡلُ مِمَّا تَصِفُونَ
بىز پەيغەمبەرلىرىمىزگە ۋەھىي قىلغان ھەق بىلەن كاپىرلارنىڭ سەپسەتىلىرىنى نىشانغا ئالىمىز، نەتىجىدە ھەق سەپسەتىنى بەربات قىلىدۇ، ئۇلارنىڭ سەپسەتلىرى توساتتىن يوقىلىپ كېتىدۇ. ئەي ئاللاھنىڭ خوتۇنى ۋە بالىسى بار دېگۈچىلەر! سىلەر ئاللاھنى نالايىق نەرسىلەر بىلەن سۈپەتلىگەنلىكىڭلار ئۈچۈن ھالاكەتكە مەھكۇم سىلەر.
التفاسير:
19
:
21
وَلَهُۥ مَن فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ وَمَنۡ عِندَهُۥ لَا يَسۡتَكۡبِرُونَ عَنۡ عِبَادَتِهِۦ وَلَا يَسۡتَحۡسِرُونَ
ئاسمانلاردىكى ۋە زېمىندىكى نەرسىلەرنىڭ ھەممىسى يالغۇز ئاللاھنىڭ مۈلكىدۇر، ئاللاھنىڭ دەرگاھىدىكى پەرىشتىلەر ئۇنىڭغا ئىبادەت قىلىشتىن تەكەببۇرلۇق قىلمايدۇ ۋە ئىبادەتتىن چارچاپمۇ قالمايدۇ.
التفاسير:
20
:
21
يُسَبِّحُونَ ٱلَّيۡلَ وَٱلنَّهَارَ لَا يَفۡتُرُونَ
ئۇلار داۋاملىق ئاللاھقا تەسبىھ ئېيتىپ تۇرىدۇ، ھەرگىزمۇ زېرىكىپ قالمايدۇ.
التفاسير:
21
:
21
أَمِ ٱتَّخَذُوٓاْ ءَالِهَةٗ مِّنَ ٱلۡأَرۡضِ هُمۡ يُنشِرُونَ
بەلكى مۇشرىكلار ئاللاھنى قويۇپ ئۆلۈكلەرنى تىرگۈزەلمەيدىغان نەرسىلەرنى ئىلاھ قىلىۋالدى، ئۇلار بۇ ئىشلارنى قىلىشتىن ئاجىز كىلىدىغان نەرسىگە قانداقمۇ چوقۇنىدۇ؟
التفاسير:
22
:
21
لَوۡ كَانَ فِيهِمَآ ءَالِهَةٌ إِلَّا ٱللَّهُ لَفَسَدَتَاۚ فَسُبۡحَٰنَ ٱللَّهِ رَبِّ ٱلۡعَرۡشِ عَمَّا يَصِفُونَ
ئەگەر ئاسمانلاردا ۋە زېمىندا كۆپ ئىلاھلار بولسا ئىدى، ئىلاھلارنىڭ پادىشاھلىق كۈرىشى يۈز بېرىپ، ئەلۋەتتە ئاسمان - زېمىننىڭ تەرتىپى بۇزۇلۇپ كەتكەن بولاتتى. ئەمەلىيەت بۇنىڭ ئەكسىچە بولۇپ، ئەرشنىڭ پەرۋەردىگارى بولغان ئاللاھ مۇشرىكلارنىڭ: ئۇنىڭ شېرىكلىرى بار دېگەن يالغانلىرىدىن پاكتۇر.
التفاسير:
23
:
21
لَا يُسۡـَٔلُ عَمَّا يَفۡعَلُ وَهُمۡ يُسۡـَٔلُونَ
ئاللاھ تائالا پادىشاھلىقى ۋە ھۆكمىدە يەككە - يېگانىدۇر، ئاللاھ بېكىتكەن ۋە ھۆكۈم قىلغان ئىشلارنى ھېچكىم سۈرۈشتە قىلالمايدۇ. ئەكسىچە ئۇ بەندىلىرىنىڭ قىلمىشلىرىنى سۈرۈشتە قىلىدۇ ھەمدە ئۇلارغا شۇ ئەمەللىرىگە يارىشا جازا - مۇكاپات بېرىدۇ.
التفاسير:
24
:
21
أَمِ ٱتَّخَذُواْ مِن دُونِهِۦٓ ءَالِهَةٗۖ قُلۡ هَاتُواْ بُرۡهَٰنَكُمۡۖ هَٰذَا ذِكۡرُ مَن مَّعِيَ وَذِكۡرُ مَن قَبۡلِيۚ بَلۡ أَكۡثَرُهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ ٱلۡحَقَّۖ فَهُم مُّعۡرِضُونَ
بەلكى ئۇلار ئاللاھنى قويۇپ باشقا مەبۇدلارنى ئىلاھ قىلىۋالدى. ئەي پەيغەمبەر! بۇ مۇشرىكلارغا: مەبۇدلىرىڭلارنىڭ ئىبادەتكە لايىق ئىكەنلىكىنى ئىسپاتلايدىغان دەلىل - پاكىتلىرىڭلارنى كەلتۈرۈڭلار. ماڭا نازىل قىلىنغان بۇ كىتاب ۋە باشقا پەيغەمبەرلەرگە نازىل قىلىنغان كىتابلار بۇ ھەقتە سىلەرنىڭ پايداڭلارغا دەلىل بولمايدۇ. بەلكى مۇشرىكلارنىڭ كۆپچىلىكى پەقەت نادانلىق ۋە تەقلىدچىلىككىلا تايىنىدۇ. دېمەك ئۇلار ھەقنى قوبۇل قىلىشتىن يۈز ئۆرۈگۈچىدۇر.
التفاسير:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• الظلم سبب في الهلاك على مستوى الأفراد والجماعات.
زۇلۇم جامائەت ۋە شەخسلەرنىڭ ھالاك بولۇشىدىكى ئوخشاش سەۋەبتۇر.
• ما خلق الله شيئًا عبثًا؛ لأنه سبحانه مُنَزَّه عن العبث.
ئاللاھ تائالا ھېچ نەرسىنى بىكار ياراتقىنى يوق، چۈنكى ئاللاھ تائالا بىكار ئىش قىلىشتىن پاكتۇر.
• غلبة الحق، ودحر الباطل سُنَّة إلهية.
ھەقنىڭ غەلىبە قىلىشى ۋە سەپسەتىنىڭ يوق بولۇشى ئىلاھىي قانۇنىيەتتۇر.
• إبطال عقيدة الشرك بدليل التَّمَانُع.
تاناسىپ قائىدىسى بىلەن شېرىك ئەقىدىنى بەربات قىلىش.
