وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - وەرگێڕاوی فارسی بۆ پوختەی تەفسیری قورئانی پیرۆز
رعد
لە مەبەستەکانی سورەتەکە:
الرد على منكري الوحي والنبوة ببيان مظاهر عظمة الله.
پاسخ به منکران وحی و نبوت با بیان جلوه های عظمت الهی.
1
:
13
الٓمّٓرٰ ۫— تِلْكَ اٰیٰتُ الْكِتٰبِ ؕ— وَالَّذِیْۤ اُنْزِلَ اِلَیْكَ مِنْ رَّبِّكَ الْحَقُّ وَلٰكِنَّ اَكْثَرَ النَّاسِ لَا یُؤْمِنُوْنَ ۟
﴿الٓمٓرۚ﴾ سخن در مورد شبیه این حروف در آغاز سورۀ بقره گذشت. -ای رسول- این آیات والا در این سوره، و قرآن که الله آن را بر تو نازل کرده است، حقیقتی است که هیچ شکی در آن راه ندارد، و بدون تردید از جانب الله آمده است، اما بیشتر مردم از روی سرسختی و تکبر ایمان نمی‌آورند.
التفاسير:
2
:
13
اَللّٰهُ الَّذِیْ رَفَعَ السَّمٰوٰتِ بِغَیْرِ عَمَدٍ تَرَوْنَهَا ثُمَّ اسْتَوٰی عَلَی الْعَرْشِ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ ؕ— كُلٌّ یَّجْرِیْ لِاَجَلٍ مُّسَمًّی ؕ— یُدَبِّرُ الْاَمْرَ یُفَصِّلُ الْاٰیٰتِ لَعَلَّكُمْ بِلِقَآءِ رَبِّكُمْ تُوْقِنُوْنَ ۟
الله همان ذاتی است که آسمان‌ها را بدون ستون‌هایی که آنها را ببینید برافراشته آفرید، سپس آن گونه كه شایسته جلال و عظمت او تعالی است، بر عرش استوا نمود و قرار گرفت، بدون تکییف (بیان چگونگی) و تمثیل (بیان مثال)، و خورشید و ماه را برای منافع مخلوقاتش رام کرد. هر یک از خورشید و ماه برای مدت مشخصی در علم الله در جریان است، و او سبحانه هرگونه که بخواهد در آسمان‌ها و زمین عمل می‌کند، و آیات دلالت کننده بر قدرتش را بیان می‌دارد؛ امید است که به دیدار پروردگارتان در روز قیامت یقین پیدا کنید، آن‌گاه با انجام عمل صالح برای قیامت آماده شوید.
التفاسير:
3
:
13
وَهُوَ الَّذِیْ مَدَّ الْاَرْضَ وَجَعَلَ فِیْهَا رَوَاسِیَ وَاَنْهٰرًا ؕ— وَمِنْ كُلِّ الثَّمَرٰتِ جَعَلَ فِیْهَا زَوْجَیْنِ اثْنَیْنِ یُغْشِی الَّیْلَ النَّهَارَ ؕ— اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیٰتٍ لِّقَوْمٍ یَّتَفَكَّرُوْنَ ۟
و او کسی است که زمین را گسترد، و در آن كوه هاى استوارى را آفرید تا (زمين) مردم را نلرزاند، و در آن رودهایی قرار داد تا مردم، حیوانات و کشتزارهایشان را آب دهد، و از هرگونه ميوه اى همانند حیوانات، جفت نر و ماده اى آفريد. روز را با شب می پوشاند و بعد از آن كه روشن بود تاریک می گرداند. همانا موارد ذکر شده دلایل و برهانی هستند برای کسانی که در آفرینش الله می اندیشند و تأمل می کنند، چرا که تنها آنان از این دلایل و برهان ها بهرمند مى شوند.
التفاسير:
4
:
13
وَفِی الْاَرْضِ قِطَعٌ مُّتَجٰوِرٰتٌ وَّجَنّٰتٌ مِّنْ اَعْنَابٍ وَّزَرْعٌ وَّنَخِیْلٌ صِنْوَانٌ وَّغَیْرُ صِنْوَانٍ یُّسْقٰی بِمَآءٍ وَّاحِدٍ ۫— وَنُفَضِّلُ بَعْضَهَا عَلٰی بَعْضٍ فِی الْاُكُلِ ؕ— اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیٰتٍ لِّقَوْمٍ یَّعْقِلُوْنَ ۟
و در زمین قطعاتی نزدیک به هم، و باغ‌هایی از انگور، و کشتزارها، و درختان خرمایی از یک ریشه، و درختان خرمایی با ریشه‌هایی جدا از یکدیگر وجود دارد، این باغ‌ها و کشتزارها با یک آب سیراب می‌شوند، و با وجود اینکه در کنار یکدیگر قرار دارند و از یک آب سیراب می‌گردند بعضی از آنها را بر بعضی دیگر در طعم و سایر فواید برتری می‌دهیم، به‌راستی‌که در این موارد دلایل و برهان‌هایی است برای مردمی که می‌اندیشند؛ چون آنها هستند که از آن پند می‌گیرند.
التفاسير:
5
:
13
وَاِنْ تَعْجَبْ فَعَجَبٌ قَوْلُهُمْ ءَاِذَا كُنَّا تُرٰبًا ءَاِنَّا لَفِیْ خَلْقٍ جَدِیْدٍ ؕ۬— اُولٰٓىِٕكَ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا بِرَبِّهِمْ ۚ— وَاُولٰٓىِٕكَ الْاَغْلٰلُ فِیْۤ اَعْنَاقِهِمْ ۚ— وَاُولٰٓىِٕكَ اَصْحٰبُ النَّارِ ۚ— هُمْ فِیْهَا خٰلِدُوْنَ ۟
و -ای رسول- اگر از چیزی تعجب می‌کنی، سزاوارترین مورد برای اینکه از آن تعجب کنی تکذیب رستاخیز از سوی آنها، و این سخن‌شان برای استدلال بر انکار رستاخیز است که می‌گویند: آیا وقتی‌که مردیم و خاک و استخوان‌هایی مرده و پوسیده شدیم، دوباره برانگیخته می‌شویم و زنده بازمی‌گردیم؟! اینها که منکر رستاخیزِ پس از مرگ هستند، کسانی هستند که به پروردگارش کفر ورزیده‌اند پس قدرت او تعالی بر برانگیختن مردگان را انکار کرده‌اند، و اینها هستند که در روز قیامت زنجیرهایی از آتش در گردن‌های‌شان قرار می‌گیرد، و اینها ساکنان جهنم هستند، که برای همیشه در آن می‌مانند، به‌گونه‌ای که فنا نمی‌شوند، و عذاب‌شان قطع نمی‌گردد.
التفاسير:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• إثبات قدرة الله سبحانه وتعالى والتعجب من خلقه للسماوات على غير أعمدة تحملها، وهذا مع عظيم خلقتها واتساعها.
اثبات قدرت الله و شگفتی از آفرینش او تعالی که آسمان‌ها را با وجود بزرگی و وسعتش بدون ستون‌هایی که آنها را به دوش بگیرند آفرید.
• إثبات قدرة الله وكمال ربوبيته ببرهان الخلق، إذ ينبت النبات الضخم، ويخرجه من البذرة الصغيرة، ثم يسقيه من ماء واحد، ومع هذا تختلف أحجام وألوان ثمراته وطعمها.
اثبات قدرت و کمال ربوبیت الله با برهان آفرینش، آن‌گاه که گیاه بزرگ و تنومند را می‌رویاند، و دانه‌ای کوچک از آن بیرون می‌آورد، سپس آن را از یک آب سیراب می‌کند، و با این وجود، حجم و رنگ و طعم میوه‌هایش مختلف است.
• أن إخراج الله تعالى للأشجار الضخمة من البذور الصغيرة، بعد أن كانت معدومة، فيه رد على المشركين في إنكارهم للبعث؛ فإن إعادة جمع أجزاء الرفات المتفرقة والمتحللة في الأرض، وبعثها من جديد، بعد أن كانت موجودة، هو بمنزلة أسهل من إخراج المعدوم من البذرة.
بیرون آوردن درختان تنومند از دانه‌های کوچک، پس از اینکه معدوم بودند توسط الله تعالی، ردی است بر انکار رستاخیز از سوی مشرکان؛ زیرا بازگرداندن تمام اجزای پوسیدۀ پراکنده و محلول در زمین، و برانگیختن دوبارۀ آن، پس از اینکه موجود بود، آسان‌تر است از درآوردن معدوم از دانه.
