ការបកប្រែអត្ថន័យគួរអាន - ការអធិប្បាយសង្ខេបអំពីគម្ពីគួរអានជាភាសាអ៊ូបេគីស្ថាន
លេខទំព័រ:
5
:
18
مَّا لَهُم بِهِۦ مِنۡ عِلۡمٖ وَلَا لِأٓبَآئِهِمۡۚ كَبُرَتۡ كَلِمَةٗ تَخۡرُجُ مِنۡ أَفۡوَٰهِهِمۡۚ إِن يَقُولُونَ إِلَّا كَذِبٗا
Анави "Аллоҳнинг боласи бор", деб туҳмат қилаётганларнинг ҳеч қандай илми ҳам, далили ҳам йўқ. Улар ота-боболарига тақлид қиладилар. Ота-боболарида ҳам илм бўлмаган. Ақлини ишлатмасдан оғизларидан чиқаётган гап нақадар қабиҳ. Улар айтаётган гап ҳеч бир асоси, манбаси йўқ ғирт ёлғон.
التفاسير:
6
:
18
فَلَعَلَّكَ بَٰخِعٞ نَّفۡسَكَ عَلَىٰٓ ءَاثَٰرِهِمۡ إِن لَّمۡ يُؤۡمِنُواْ بِهَٰذَا ٱلۡحَدِيثِ أَسَفًا
Эй Пайғамбар, улар Қуръонга ишонмасалар, афсус-надомат чекиб, уларнинг ортидан ўзингизни ўзингиз хароб қиласиз, шекилли. Ундай қила кўрманг. Уларни ҳидоят қилиш сизнинг вазифангиз эмас. Сизнинг бурчингиз етказиб қўйиш, холос.
التفاسير:
7
:
18
إِنَّا جَعَلۡنَا مَا عَلَى ٱلۡأَرۡضِ زِينَةٗ لَّهَا لِنَبۡلُوَهُمۡ أَيُّهُمۡ أَحۡسَنُ عَمَلٗا
Қайси бирлари Аллоҳнинг ризосини истаб, яхшироқ амал қилишларини ва қайси бирлари ёмон амал қилишларини синаб кўриш учун Биз ер юзидаги махлуқотларни унга ҳусн-безак қилиб бердик. Токи, ҳаммага ўз қилмишига яраша жазо ёки мукофотини бергаймиз.
التفاسير:
8
:
18
وَإِنَّا لَجَٰعِلُونَ مَا عَلَيۡهَا صَعِيدٗا جُرُزًا
Албатта, Биз ер юзидаги махлуқотларни биронта ўсимлик ўсмайдиган қуп-қуруқ тупроққа, дашту биёбонга айлантириб қўйгувчимиз. Бу иш ҳамма махлуқотларнинг ҳаёти ниҳоясига етганидан кейин содир бўлади. Бас, шундан ибрат олсинлар.
التفاسير:
9
:
18
أَمۡ حَسِبۡتَ أَنَّ أَصۡحَٰبَ ٱلۡكَهۡفِ وَٱلرَّقِيمِ كَانُواْ مِنۡ ءَايَٰتِنَا عَجَبًا
Эй Пайғамбар, Каҳф эгалари ва уларнинг номлари битилган лавҳни Бизнинг ажойиб оятларимиздан, деб ўйламанг. Бизнинг бундан ҳам ажойиброқ оятларимиз бор. Масалан, осмонлару ернинг яратилиши.
التفاسير:
10
:
18
إِذۡ أَوَى ٱلۡفِتۡيَةُ إِلَى ٱلۡكَهۡفِ فَقَالُواْ رَبَّنَآ ءَاتِنَا مِن لَّدُنكَ رَحۡمَةٗ وَهَيِّئۡ لَنَا مِنۡ أَمۡرِنَا رَشَدٗا
Эй Пайғамбар, эсланг! Мўмин йигитлар динларини ҳимоя қилиш учун ғордан паноҳ топиб: "Парвардигоро, бизга Ўзинг тарафингдан бир раҳмат ато этиб, гуноҳларимизни кечир ва душманларимиздан нажот бер ҳамда шу ҳижратимизда бизни тўғри йўлга солиб қўй", дея дуо қилдилар.
التفاسير:
11
:
18
فَضَرَبۡنَا عَلَىٰٓ ءَاذَانِهِمۡ فِي ٱلۡكَهۡفِ سِنِينَ عَدَدٗا
Улар ғорга келганларидан кейин қулоқларига бир парда уриб, овозларни эшитмайдиган қилиб қўйдик ва уларга бир неча йиллик уйқуни бердик.
التفاسير:
12
:
18
ثُمَّ بَعَثۡنَٰهُمۡ لِنَعۡلَمَ أَيُّ ٱلۡحِزۡبَيۡنِ أَحۡصَىٰ لِمَا لَبِثُوٓاْ أَمَدٗا
Икки тоифа уларнинг ғорда қанча муддат турганлари ҳақида талашиб-тортишдилар. Шу икки тоифанинг қайси бири муддатни тўғри ҳисоблаганини билиш учун уларни уйғотдик.
التفاسير:
13
:
18
نَّحۡنُ نَقُصُّ عَلَيۡكَ نَبَأَهُم بِٱلۡحَقِّۚ إِنَّهُمۡ فِتۡيَةٌ ءَامَنُواْ بِرَبِّهِمۡ وَزِدۡنَٰهُمۡ هُدٗى
Эй Пайғамбар, Биз сизга уларнинг аҳволи ҳақида рўй-рост қисса қилиб беряпмиз. Биз айтаётган қиссанинг ҳақлигига заррача шубҳа йўқ. Улар Парвардигорларига иймон келтирган, У Зотга итоат этган йигитлардир ва Биз уларга ҳидоятни, ҳақ устида барқарор туришни зиёда қилдик.
التفاسير:
14
:
18
وَرَبَطۡنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمۡ إِذۡ قَامُواْ فَقَالُواْ رَبُّنَا رَبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ لَن نَّدۡعُوَاْ مِن دُونِهِۦٓ إِلَٰهٗاۖ لَّقَدۡ قُلۡنَآ إِذٗا شَطَطًا
Уларнинг қалбларини иймон билан мустаҳкам, барқарор қилдик. Уларга ватандан ҳижрат қилиш машаққатларига сабр ато этдик. Шунда улар кофир подшоҳ қўл остида туриб, шундай дедилар: "Биз иймон келтирган Парвардигор осмонлару ернинг Парвардигоридир. Ундан ўзга сохта илоҳларга ҳаргиз ибодат қилмасмиз. Ундан Ўзга илоҳларга ибодат қиладиган бўлсак, ноҳақ гапни айтган бўлиб қоламиз".
التفاسير:
15
:
18
هَٰٓؤُلَآءِ قَوۡمُنَا ٱتَّخَذُواْ مِن دُونِهِۦٓ ءَالِهَةٗۖ لَّوۡلَا يَأۡتُونَ عَلَيۡهِم بِسُلۡطَٰنِۭ بَيِّنٖۖ فَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّنِ ٱفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبٗا
Кейин улар бир-бирларига аланг-жаланг қарашиб: "Анави қавмимиз Аллоҳни қўйиб, бошқаларни ўзларига илоҳ қилиб олдилар, уларга ибодат қилдилар, ҳобуки, улар бу ишлари учун очиқ бир ҳужжатга эга эмаслар, Аллоҳ шаънига ёлғон тўқиб, У Зотга ширк келтирган кимсадан кўра золимроқ одам йўқ", дедилар.
التفاسير:
ក្នុងចំណោមអត្ថប្រយោជន៍នៃអាយ៉ាត់ទាំងនេះក្នុងទំព័រនេះ:
• الداعي إلى الله عليه التبليغ والسعي بغاية ما يمكنه، مع التوكل على الله في ذلك، فإن اهتدوا فبها ونعمت، وإلا فلا يحزن ولا يأسف.
Аллоҳга чақирадиган даъватчининг иши етказиб қўйиш, имкон қадар ҳаракат қилиш ва бу ишда Аллоҳга таянишдир. Унинг даъватини эшитган одамлар ҳидоят топсалар, нур устига нур. Ҳидоят топмасалар, хафа бўлмасин, афсусланмасин.
• في العلم بمقدار لبث أصحاب الكهف، ضبط للحساب، ومعرفة لكمال قدرة الله تعالى وحكمته ورحمته.
Ғорга кириб кетган йигитларнинг у ерда қанча бўлганларини билишда ҳисобни билиш ҳамда Аллоҳ таолонинг қудрати, ҳикмати ва раҳмати нақадар бепоён эканини билиш мужассамдир.
• في الآيات دليل صريح على الفرار بالدين وهجرة الأهل والبنين والقرابات والأصدقاء والأوطان والأموال؛ خوف الفتنة.
Оятларда фитна хавфи туғилган пайтда одам ўз динини ҳимоя қилиш учун оиласи, бола-чақаси, қариндошлари, дўстлари ва юртидан ҳижрат қилиб кетиши лозимлигига очиқ далил бор.
• ضرورة الاهتمام بتربية الشباب؛ لأنهم أزكى قلوبًا، وأنقى أفئدة، وأكثر حماسة، وعليهم تقوم نهضة الأمم.
Ёшларнинг тарбиясига эътибор қаратиш жуда муҳим. Чунки улар қалби пок, кучи ичига сиғмаган, зукко қатламдирки, умматларнинг тикланиши айнан ўшаларга қараб бўлади.
