ការបកប្រែអត្ថន័យគួរអាន - ការបកប្រែជាភាសាពែរ្ស - តាហ្វសៀរ អាស-សាក់ទី
លេខទំព័រ:
60
:
28
وَمَاۤ اُوْتِیْتُمْ مِّنْ شَیْءٍ فَمَتَاعُ الْحَیٰوةِ الدُّنْیَا وَزِیْنَتُهَا ۚ— وَمَا عِنْدَ اللّٰهِ خَیْرٌ وَّاَبْقٰی ؕ— اَفَلَا تَعْقِلُوْنَ ۟۠
در اینجا خداوند بندگانش را به دل نبستن به دنیا و فریب نخوردن به خاطر آن؛ و به دل بستن به آخرت تشویق نموده و میفرماید: باید آخرت، مقصود و مطلوب بنده باشد؛ و آنها را خبر میدهد که همۀ طلا و نقره و اغنام و احشام و کالاها و زنان و فرزندان و خوردنیها و نوشیدنیها و لذتهایی که به مردم داده شده است، بهره و کالای زندگی دنیا و زینت آن است و در مدت کوتاهی از آن بهرهمند میشوند؛ برخورداریای کوتاه که سرشار از ناگواریها و آمیخته با رنجهاست؛ و انسان مدت اندکی به قصد تفاخر، خود را بدان میآراید، سپس به سرعت، این زینت و تجمل ظاهری از بین رفته و نابود میشود و صاحبش جز حسرت و پشیمانی و ناکامی و محرومیت، استفادهای از آن نمیبرد.
﴿وَمَا عِندَ ٱللَّهِ خَيۡرٞ وَأَبۡقَىٰٓ﴾ و نعمتهای پایدار و زندگی سالمی که نزد خداست، از لحاظ کیفیت و کمیت بهتر بوده و همیشگی و جاودانه است.
﴿أَفَلَا تَعۡقِلُونَ﴾ آیا خرد نمیورزید؟ یعنی آیا شما عقل ندارید که این دو کار را با هم مقایسه کنید تا دریابید که کدام یک قابل ترجیح است و کدام سرا سزاوارتر است تا برای آن کار و فعالیت شود؟!
پس این دلالت مینماید که بر اساس خرد و عقل، بنده، آخرت را بر دنیا ترجیح میدهد؛ و هیچ کس جز آنان که عقل و اندیشهای ناقص دارند، دنیا را ترجیح ندادهاند.
بنابراین صاحبان خرد را یادآور شد که اوضاع و احوال ترجیح دهندگان آخرت را، با ترجیح دهندگان دنیا مقایسه کنند؛ و فرمود: ﴿أَفَمَن وَعَدۡنَٰهُ وَعۡدًا حَسَنٗا فَهُوَ لَٰقِيهِ﴾
التفاسير:
61
:
28
اَفَمَنْ وَّعَدْنٰهُ وَعْدًا حَسَنًا فَهُوَ لَاقِیْهِ كَمَنْ مَّتَّعْنٰهُ مَتَاعَ الْحَیٰوةِ الدُّنْیَا ثُمَّ هُوَ یَوْمَ الْقِیٰمَةِ مِنَ الْمُحْضَرِیْنَ ۟
یعنی: آیا مؤمنی که برای آخرت و وعدهای که خدا به او داده است -یعنی پاداش نیک که همان بهشت و نعمتهای بزرگ آن است- تلاش مینماید، و بدون شک به آن خواهد رسید، و تردیدی در آن نیست؛ زیرا این وعدۀ خداوند بزرگوار است که وعدهاش راستین است و با بندهای که در راه خشنودی او گام برداشته و از مواردی که وی را ناراضی میکند، دوری گزیده است، خلاف وعده نمیکند.
﴿كَمَن مَّتَّعۡنَٰهُ مَتَٰعَ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا﴾ [آیا چنین کسی] مانند شخصی است که کالای زندگی دنیا را به او دادهایم و او آن را میگیرد، میخورد، مینوشد و آن طور که چهارپایان از آن بهره میبرند، وی نیز به همان شیوه از آن استفاده مینماید، به دنیا مشغول شده، آخرتش را فراموش کرده و هدایت الهی را نپذیرفته و از پیامبران پیروی نکرده است؟!
پس این وضعیتِ همیشگی اوست، و توشهای جز زیان و هلاکت از دنیا نخواهد داشت. ﴿ثُمَّ هُوَ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ مِنَ ٱلۡمُحۡضَرِينَ﴾ سپس او روز قیامت از احضارشدگان برای حساب است. و او میداند که هیچ خیر و نیکی برای خود از پیش نفرستاده است؛ بلکه فقط چیزهایی را از پیش فرستاده است که به او زیان میرساند؛ و به سرایی منتقل میگردد که انسان در آن بر اعمال خود مجازات میشود. پس به گمان شما چه سرنوشتی خواهد داشت؟! و پندار شما در رابطه با او چیست؟! پس فرد عاقل باید چیزی را برای خودش انتخاب نماید که اولیتر و بیشتر سزاوار ترجیح است.
التفاسير:
62
:
28
وَیَوْمَ یُنَادِیْهِمْ فَیَقُوْلُ اَیْنَ شُرَكَآءِیَ الَّذِیْنَ كُنْتُمْ تَزْعُمُوْنَ ۟
در اینجا خداوند خبر میدهد که در روز قیامت از مردم سؤال میکند؛ و از مسایل اصولی از آنها میپرسد؛ و از آنان در رابطه با عبادت خداوند و اجابت پیامبرانش سؤال میکند. پس فرمود:
﴿وَيَوۡمَ يُنَادِيهِمۡ﴾ و روزی خواهد آمد که خداوند کسانی را که انبازهایی را با او شریک ساخته و آنها را پرستش کرده بودند و امیدوار بودند که زیانی را از آنها دفع نمایند، صدا میزند تا ناتوان بودن انبازها و گمراهیشان را برایشان بیان نماید.
﴿فَيَقُولُ أَيۡنَ شُرَكَآءِيَ﴾ پس میفرماید: شریکان و انبازهای من کجایند؟! البته که خداوند شریکی ندارد، اما اینجا، بر حسب گمان و دروغ آنها، از آنان میپرسد. بنابراین فرمود: ﴿ٱلَّذِينَ كُنتُمۡ تَزۡعُمُونَ﴾ کسانی که گمان میبردید [شریکان خداوند میباشند] کجا هستند؟ و آیا میتوانند فایدهای برسانند و زیانی را دور کنند؟!
در آن حالت برای آنها مشخّص میگردد که آنچه را عبادت کرده و به آن امید داشتهاند، باطل بوده است؛ و خود آنان و امیدی که از آنها داشتهاند، چیزی عبث بوده است. پس به گمراهی و سرکشی خود حکم میکنند.
التفاسير:
63
:
28
قَالَ الَّذِیْنَ حَقَّ عَلَیْهِمُ الْقَوْلُ رَبَّنَا هٰۤؤُلَآءِ الَّذِیْنَ اَغْوَیْنَا ۚ— اَغْوَیْنٰهُمْ كَمَا غَوَیْنَا ۚ— تَبَرَّاْنَاۤ اِلَیْكَ ؗ— مَا كَانُوْۤا اِیَّانَا یَعْبُدُوْنَ ۟
بنابراین ﴿قَالَ ٱلَّذِينَ حَقَّ عَلَيۡهِمُ ٱلۡقَوۡلُ﴾ سران و رهبران کفر و شر که فرمان عذاب دربارۀ آنان محقق شده است، به گمراه بودن خود و گمراه کردن دیگران اعتراف میکنند و میگویند: ﴿رَبَّنَا هَٰٓؤُلَآءِ ٱلَّذِينَ أَغۡوَيۡنَآ أَغۡوَيۡنَٰهُمۡ كَمَا غَوَيۡنَا﴾ پروردگارا! اینان پیروان ما هستند که گمراهشان کردیم، چنانکه خود گمراه شدیم؛ یعنی همۀ ما در گمراهی مشترک هستیم و فرمان عذاب دربارۀ همۀ ما محقق است.
﴿تَبَرَّأۡنَآ إِلَيۡكَ﴾ در پیشگاه تو، از عبادتشان بیزاری میجوییم؛ یعنی ما از آنها و عملشان بیزار هستیم. ﴿مَا كَانُوٓاْ إِيَّانَا يَعۡبُدُونَ﴾ آنها ما را نمیپرستیدند، بلکه شیطانها را عبادت میکردند.
التفاسير:
64
:
28
وَقِیْلَ ادْعُوْا شُرَكَآءَكُمْ فَدَعَوْهُمْ فَلَمْ یَسْتَجِیْبُوْا لَهُمْ وَرَاَوُا الْعَذَابَ ۚ— لَوْ اَنَّهُمْ كَانُوْا یَهْتَدُوْنَ ۟
﴿وَقِيلَ ٱدۡعُواْ شُرَكَآءَكُمۡ﴾ و به آنها گفته میشود: آنچه را که با خدا شریک میساختید، به فریاد بخوانید، چون از آنها امید نفع و سود داشتید. پس آنها در آن وقت دشوار -که عبادت کننده به آنچه عبادت کرده است، نیاز دارد- فرمان داده میشوند تا آنها را بخوانند.
﴿فَدَعَوۡهُمۡ﴾ پس آنان را ندا میدهند تا به آنها فایده برسانند و یا چیزی از عذاب خدا را از آنان دور سازند.
﴿فَلَمۡ يَسۡتَجِيبُواْ لَهُمۡ﴾ ولی پاسخی به آنان نمیدهند و کافران میدانند که آنها دروغگو بودهاند و سزاوار عقوبت و کیفر هستند. ﴿وَرَأَوُاْ ٱلۡعَذَابَ﴾ و عذابی را که آشکارا و به زودی آنها را فرا خواهد گرفت، با چشم خود میبینند، بعد از اینکه آن را تکذیب و انکار کردند.
﴿لَوۡ أَنَّهُمۡ كَانُواْ يَهۡتَدُونَ﴾ و اگر هدایت میشدند، آنچه که برایشان پیش آمده است، پیش نمیآمد و به راه بهشت هدایت میشدند. همانطور که در دنیا هدایت یافتند، اما آنها هدایت نشدند.
التفاسير:
65
:
28
وَیَوْمَ یُنَادِیْهِمْ فَیَقُوْلُ مَاذَاۤ اَجَبْتُمُ الْمُرْسَلِیْنَ ۟
﴿وَيَوۡمَ يُنَادِيهِمۡ فَيَقُولُ مَاذَآ أَجَبۡتُمُ ٱلۡمُرۡسَلِينَ﴾ و روزی که خداوند مشرکان را ندا میدهد که به پیامبران چه پاسخی دادید؟ آیا آنها را تصدیق کردید و از آنان پیروی نمودید، یا اینکه آنها را تکذیب کردید وبا آنان مخالفت ورزیدید؟!
التفاسير:
66
:
28
فَعَمِیَتْ عَلَیْهِمُ الْاَنْۢبَآءُ یَوْمَىِٕذٍ فَهُمْ لَا یَتَسَآءَلُوْنَ ۟
﴿فَعَمِيَتۡ عَلَيۡهِمُ ٱلۡأَنۢبَآءُ يَوۡمَئِذٖ فَهُمۡ لَا يَتَسَآءَلُونَ﴾ آنان پاسخی برای این سؤال ندارند و به راه راست رهنمود نمیشوند. و معلوم است که در اینجا جز پاسخ درستی که مطابق با حقیقت باشد -مبنی بر اینکه ایمان آوردهایم و از پیامبران اطاعت کردهایم- مفید نخواهد بود. اما از آنجا که میدانند پیامبران را تکذیب کردهاند و با دستورشان مخالفت ورزیدهاند، چیزی نمیگویند و نمیتوانند از همدیگر بپرسند که چه پاسخی بدهند، گرچه آن پاسخ دروغ باشد.
التفاسير:
67
:
28
فَاَمَّا مَنْ تَابَ وَاٰمَنَ وَعَمِلَ صَالِحًا فَعَسٰۤی اَنْ یَّكُوْنَ مِنَ الْمُفْلِحِیْنَ ۟
((فَأَمَّا مَنْ تَابَ وَآمَنَ وَعَمِلَ صَالِحًا فَعَسَى أَنْ يَكُونَ مِنَ الْمُفْلِحِينَ)) وقتی خداوند بیان کرد که از بندگان در مورد معبودشان و در مورد پیامبرانشان سؤال خواهد شد، راهی را بیان کرد که با آن بنده از عذاب خداوند متعال نجات مییابد و فرمود: نجاتی نیست مگر برای کسی که اهل توبه باشد و از شرکورزی و گناهان دوری ورزد و به خدا ایمان آورد و او را عبادت نماید، و از پیامبرانش اطاعت کند و آنها را تصدیق نماید و کار شایسته انجام دهد و در این راستا از پیامبرانش پیروی نماید.
﴿فَعَسَىٰٓ أَن يَكُونَ مِنَ ٱلۡمُفۡلِحِينَ﴾ پس امید است کسی که این خصلتها را داشته باشد از زمرۀ رستگاران گردد؛ آنهایی که به مطلوب دست مییابند و از امر ناگوار نجات پیدا میکنند. پس برای رستگار شدن راهی جز این وجود ندارد.
التفاسير:
68
:
28
وَرَبُّكَ یَخْلُقُ مَا یَشَآءُ وَیَخْتَارُ ؕ— مَا كَانَ لَهُمُ الْخِیَرَةُ ؕ— سُبْحٰنَ اللّٰهِ وَتَعٰلٰی عَمَّا یُشْرِكُوْنَ ۟
در این آیات خداوند بیان میدارد که او همۀ مخلوقات را آفریده و مشیّت و ارادۀ او در همۀ آفریدهها نافذ است و هرکس را که بخواهد برمیگزیند و هر فرمان و زمان و مکانی را که بخواهد انتخاب میکند و هیچ کس دیگری حق انتخاب و اختیار ندارد.
و خداوند از داشتنِ شریک و پشتیبان و فرزند و همسر و هر آنچه شریک او قرار میدهند پاک و منزه است.
التفاسير:
69
:
28
وَرَبُّكَ یَعْلَمُ مَا تُكِنُّ صُدُوْرُهُمْ وَمَا یُعْلِنُوْنَ ۟
و به آنچه که دلهایشان پنهان میدارد و آنچه که آشکار میسازند آگاه است. و فقط او معبود ستایش شده در دنیا و آخرت است و بهخاطر برخورداری از صفتهای جلال و جمال و به خاطر احسانی که به بندگانش نموده مورد ستایش قرار میگیرد.
التفاسير:
70
:
28
وَهُوَ اللّٰهُ لَاۤ اِلٰهَ اِلَّا هُوَ ؕ— لَهُ الْحَمْدُ فِی الْاُوْلٰی وَالْاٰخِرَةِ ؗ— وَلَهُ الْحُكْمُ وَاِلَیْهِ تُرْجَعُوْنَ ۟
و او در هردو جهان حاکم است؛ در دنیا به حکم و فرمان تقدیری حکم مینماید که مصداق آن همۀ چیزهایی است که آفریده و پدید آورده است. و حکم دینی نیز از آن اوست که مصداق آن مجموعۀ شریعتها و اوامر و نواهی است. و در آخرت به حکم تقدیری و جزایی خود حکم میکند. بنابراین فرمود: ﴿وَإِلَيۡهِ تُرۡجَعُونَ﴾ و به سوی او بازگردانده میشوید؛ پس هر یک از شما را به خاطر عمل خوب و بدش جزا و سزا میدهد.
التفاسير:
