Prijevod značenja Sura Hud - Prijevod na perzijski jezik - Tefsir od es-Sa'dija - Broj stranice 224 - Enciklopedija Kur'ana

20 : 11

اُولٰٓىِٕكَ لَمْ یَكُوْنُوْا مُعْجِزِیْنَ فِی الْاَرْضِ وَمَا كَانَ لَهُمْ مِّنْ دُوْنِ اللّٰهِ مِنْ اَوْلِیَآءَ ۘ— یُضٰعَفُ لَهُمُ الْعَذَابُ ؕ— مَا كَانُوْا یَسْتَطِیْعُوْنَ السَّمْعَ وَمَا كَانُوْا یُبْصِرُوْنَ ۟

﴿أُوْلَٰٓئِكَ لَمۡ يَكُونُواْ مُعۡجِزِينَ فِي ٱلۡأَرۡضِ﴾ ایشان چنین نیستند که بتوانند از دست خداوند در ‌روند، چون آنها در قبضه و تحت فرمانروایی او هستند. ﴿وَمَا كَانَ لَهُم مِّن دُونِ ٱللَّهِ مِنۡ أَوۡلِيَآءَۘ ﴾ و آنان به غیر از خدا، دوستان و یاورانی ندارند که امر ناگوار و ناخوشایند را از آنان دور کنند؛ یا آنچه را که به سودآنهاست، برایشان فراهم نمایند، بلکه دستشان از توسل به هر وسایلی کوتاه شده است. ﴿يُضَٰعَفُ لَهُمُ ٱلۡعَذَابُ﴾ عذاب برای آنان سخت‌تر خواهد گردید و بر آن افزوده می‌شود؛ چون آنان خود گمراه شدند، و دیگران را نیز گمراه کردند. ﴿مَا كَانُواْ يَسۡتَطِيعُونَ ٱلسَّمۡعَ﴾ به خاطر نفرت آنها از حق و گریزان بودنشان از آن، نمی‌توانستند آیات خدا را بشنوند و فایده ببرند. ﴿فَمَا لَهُمۡ عَنِ ٱلتَّذۡكِرَةِ مُعۡرِضِينَ كَأَنَّهُمۡ حُمُرٞ مُّسۡتَنفِرَةٞ فَرَّتۡ مِن قَسۡوَرَةِۢ﴾ چرا آنها از یادآور شدن به‌وسیلۀ قرآن رویگردان هستند؟! انگار گورخرهایی هستند که از دست شیر فرار می‌کنند. ﴿وَمَاكَانُواْ يُبۡصِرُونَ ﴾ و نمی‌توانستند با عبرت و تفکر در آنچه که به آنها فایده می‌رساند، بنگرند، بلکه آنان مانند کر و لال‌هایی بودند که نمی‌فهمند.

21 : 11

اُولٰٓىِٕكَ الَّذِیْنَ خَسِرُوْۤا اَنْفُسَهُمْ وَضَلَّ عَنْهُمْ مَّا كَانُوْا یَفْتَرُوْنَ ۟

﴿أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ خَسِرُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ﴾ اینان کسانی‌اند که خودشان را متضرر کردند، چون بزرگ‌ترین پاداش را از دست دادند، و سزاوار سخت‌ترین عذاب گشتند، ﴿وَضَلَّ عَنۡهُم مَّا كَانُواْ يَفۡتَرُونَ﴾ و دینشان، که مردم را به سوی آن دعوت می‌کردند و آن را خوب معرفی می‌نمودند، نابود گردید و از بین رفت. و هنگامی که عذاب پروردگارت آمد؛ معبودانی که آنها به غیر از «الله» می‌پرستیدند، برای آنها هیچ‌کاری نکردند و هیچ چیزی را از آنان دور ننمودند.

22 : 11

لَا جَرَمَ اَنَّهُمْ فِی الْاٰخِرَةِ هُمُ الْاَخْسَرُوْنَ ۟

﴿لَا جَرَمَ﴾ مسلّماً، ﴿أَنَّهُمۡ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ هُمُ ٱلۡأَخۡسَرُونَ﴾ آنان در آخرت زیانکارترین [مردمان] هستند. خداوند متعال زیان را منحصراً برای آنان قرار داد. و حتی بیشترین زیان را برای آنان مقرر نمود و این به خاطر شدت حسرت و محرومیت آنان، نیز شدت مشقت و عذابی است که به آن گرفتار می‌شوند. از حالت آنان به خداوند پناه می‌بریم. هنگامی که وضعیت شقاوتمندان را بیان کرد، صفات نیک بختان و سعادتمندان و پاداشی را که نزد خداوند دارند، بیان نمود. پس فرمود:

23 : 11

اِنَّ الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ وَاَخْبَتُوْۤا اِلٰی رَبِّهِمْ ۙ— اُولٰٓىِٕكَ اَصْحٰبُ الْجَنَّةِ ۚ— هُمْ فِیْهَا خٰلِدُوْنَ ۟

خداوند متعال می‌فرماید: ﴿إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ﴾ بی‌گمان کسانی که اصول و قواعدی را که خداوند دستور داده است به آن ایمان بیاورند، تصدیق کردند و به آن اقرار نمودند. ﴿وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ﴾ و کارهای شایسته، مشتمل بر اعمال قلوب و جوارح و زبان انجام دادند. ﴿وَأَخۡبَتُوٓاْ إِلَىٰ رَبِّهِمۡ﴾ و در برابر خدای خود فروتنی کردند، و در مقابل عظمت و شکوهِ او کرنش و سجده نمودند، و با محبت و دوست داشتن خدا، و ترس از او، وامید به او، و زاری به درگاهش به سویش بازگشتند. ﴿أُوْلَٰٓئِكَ﴾ اینان که دارای همۀ این صفات هستند، ﴿أَصۡحَٰبُ ٱلۡجَنَّةِۖ هُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ﴾ یاران بهشت‌اند و آنان در آن جاودانه می‌مانند؛ چون آنها از هر خیر وخوبی برخوردار شده، و در انجام خیرات از دیگران پیشی گرفته‌اند.

24 : 11

مَثَلُ الْفَرِیْقَیْنِ كَالْاَعْمٰی وَالْاَصَمِّ وَالْبَصِیْرِ وَالسَّمِیْعِ ؕ— هَلْ یَسْتَوِیٰنِ مَثَلًا ؕ— اَفَلَا تَذَكَّرُوْنَ ۟۠

﴿مَثَلُ ٱلۡفَرِيقَيۡنِ﴾ حالت این دو گروه؛ یعنی گروه شقاوتمندان و سعادتمندان، ﴿كَٱلۡأَعۡمَىٰ وَٱلۡأَصَمِّ ﴾ مانند حالت کور و کر است. این مثال بدبختان است. ﴿وَٱلۡبَصِيرِ وَٱلسَّمِيعِ﴾ [یا] مانند حالت بینا و شنوا است. و این حالت سعادتمندان است. ﴿هَلۡ يَسۡتَوِيَانِ مَثَلًا﴾ آیا این دو گروه، حالتشان یکی است؟ حالت این دو گروه یکی نیست، بلکه تفاوت و فرقشان چنان زیاد است که قابل توصیف نیست. ﴿أَفَلَا تَذَكَّرُونَ﴾ آیا پند نمی‌پذیرید؟! و کارهایی را به یاد نمی‌آورید که به شما فایده می‌دهد تا آن را انجام دهید؟! و نیز کارهایی را که به شما زیان می‌رساند، آنها را ترک کنید.

25 : 11

وَلَقَدْ اَرْسَلْنَا نُوْحًا اِلٰی قَوْمِهٖۤ ؗ— اِنِّیْ لَكُمْ نَذِیْرٌ مُّبِیْنٌ ۟ۙ

﴿وَلَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا نُوحًا إِلَىٰ قَوۡمِهِۦٓ﴾ و به راستی که نوح [شیخِ پیامبران] را به سوی قومش فرستادیم تا آنان را به سوی خدا دعوت کند و از شرک ورزیدن باز دارد. پس گفت: ﴿إِنِّي لَكُمۡ نَذِيرٞ مُّبِينٌ﴾ همانا من برای شما بیم دهنده‌ای آشکار هستم؛ یعنی آنچه را که شما را از آن بیم می‌دهم، طوری برایتان بیان می‌نمایم که هیچ اشکال و ابهامی در آن باقی نماند.

26 : 11

اَنْ لَّا تَعْبُدُوْۤا اِلَّا اللّٰهَ ؕ— اِنِّیْۤ اَخَافُ عَلَیْكُمْ عَذَابَ یَوْمٍ اَلِیْمٍ ۟

﴿أَن لَّا تَعۡبُدُوٓاْ إِلَّا ٱللَّهَ﴾ که عبادت را خالصانه و تنها برای خدا انجام دهید، و عبادت غیر خدا را رها کنید. ﴿إِنِّيٓ أَخَافُ عَلَيۡكُمۡ عَذَابَ يَوۡمٍ أَلِيمٖ﴾ همانا من بر شما از عذاب روزی دردناک می‌ترسم، و اگر خدا را یکتا ندانید و از من اطاعت نکنید، دچار آن عذاب دردناک می‌گردید.

27 : 11

فَقَالَ الْمَلَاُ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا مِنْ قَوْمِهٖ مَا نَرٰىكَ اِلَّا بَشَرًا مِّثْلَنَا وَمَا نَرٰىكَ اتَّبَعَكَ اِلَّا الَّذِیْنَ هُمْ اَرَاذِلُنَا بَادِیَ الرَّاْیِ ۚ— وَمَا نَرٰی لَكُمْ عَلَیْنَا مِنْ فَضْلٍۢ بَلْ نَظُنُّكُمْ كٰذِبِیْنَ ۟

r ﴿فَقَالَ ٱلۡمَلَأُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِن قَوۡمِهِۦ﴾ سران کافر و اشراف قومش دعوت او را نپذیرفتند. و آنها اولین کسانی بودند که دعوت پیامبر را رد کرده و گفتند: ﴿مَا نَرَىٰكَ إِلَّا بَشَرٗا مِّثۡلَنَا﴾ تو را جز بشری همچون خودمان نمی‌بینیم. و انسان بودن نوح ـ به اد‌ّعای آنها ـ مانعی برای پیروی کردن از وی بود، با اینکه در حقیقت همین درست است و غیر از آن جایز نیست؛ چون انسان‌ها می‌توانند از انسان یاد بگیرند و در هر کاری به او مراجعه نمایند، به خلاف فرشتگان. ﴿وَمَا نَرَىٰكَ ٱتَّبَعَكَ إِلَّا ٱلَّذِينَ هُمۡ أَرَاذِلُنَا﴾ و می‌بینیم که جز افراد فرومایۀ ما، کسی از تو پیروی نکرده است. اما در حقیقت آنان اشراف و اهل عقل بودند که از حق فرمان بردند. و مانند فرومایگانی نشدند که به آنها سران قوم گفته می‌شد، اما از هر شیطان سرکشی پیروی کرده و خدایانی از سنگ و درخت برای خود برگرفته و برای آن سجده برده و به آن تقرب می‌جستند. آیا فرومایه‌تر و ذلیل‌تر از اینها کسی وجود دارد؟ ﴿بَادِيَ ٱلرَّأۡيِ﴾ یعنی بدون فکر و اندیشه از تو پیروی کردند. منظورشان این بود که آنها از روی بینش و تفکر این کار را نکرده‌اند؛ بلکه به محض اینکه آنان را دعوت نمودی، از تو پیروی کردند. غافل از اینکه عقل‌های سلیم، حقِ آشکار را به طور بدیهی می‌پذیرند و خردمندان آن را تصدیق می‌نمایند، به خلاف کارها وامور پنهانی که به تأمل و تفکر طولانی احتیاج دارد. ﴿وَمَا نَرَىٰ لَكُمۡ عَلَيۡنَا مِن فَضۡلِۢ﴾ و برای شما فضلی بر خویش نمی‌بینیم؛ یعنی از ما برتر نیستید، تا از شما اطاعت کنیم. ﴿بَلۡ نَظُنُّكُمۡ كَٰذِبِينَ﴾ بلکه شما را دروغگو می‌پنداریم. و آنها در این سخن، دروغ می‌گفتند؛ چون آنها نشانه‌هایی را که خداوند برای تأیید نوح فرستاده بود، دیدند؛ نشانه‌هایی که باعث می‌شد به طور کامل به صداقت نوح پی ببرند.

28 : 11

قَالَ یٰقَوْمِ اَرَءَیْتُمْ اِنْ كُنْتُ عَلٰی بَیِّنَةٍ مِّنْ رَّبِّیْ وَاٰتٰىنِیْ رَحْمَةً مِّنْ عِنْدِهٖ فَعُمِّیَتْ عَلَیْكُمْ ؕ— اَنُلْزِمُكُمُوْهَا وَاَنْتُمْ لَهَا كٰرِهُوْنَ ۟

بنابراین، ﴿قَالَ﴾ نوح در پاسخ آنان گفت: ﴿يَٰقَوۡمِ أَرَءَيۡتُمۡ إِن كُنتُ عَلَىٰ بَيِّنَةٖ مِّن رَّبِّي﴾ ای قوم من! به من بگویید، اگر من دلیلی روشن و قاطع [دالّ بر حقّانیتم] از سوی پروردگارم داشته باشم، [باز هم از من پیروی نمی‌کنید؟!] نوح که پیامبری کامل و پیشوا است که خردمندان از او فرمان می‌برند و عقلِ مردان خردمند در کنار عقل او چیزی به حساب نمی‌آید، و به حقیقت راستگوست، اگر بگوید: «من دلیلی روشن و قاطع [دالّ بر حقّانیتم] از سوی پروردگارم دارم.» همین گفته، برای تصدیقش کافی است. ﴿وَءَاتَىٰنِي رَحۡمَةٗ مِّنۡ عِندِهِۦ﴾ و به سوی من وحی نموده و مرا فرستاده، و هدایت‌را به من ارزانی نموده است. ﴿فَعُمِّيَتۡ عَلَيۡكُمۡ﴾ و این رحمت الهی بر شما پوشیده شده است، به همین خاطر تنبلی و سستی می‌کنید. ﴿أَنُلۡزِمُكُمُوهَا﴾ آیا می‌توانیم شما را به پذیرفتن آنچه ما به آن یقین داریم و شما در آن شک نموده‌اید، مجبور کنیم؟! ﴿وَأَنتُمۡ لَهَا كَٰرِهُونَ﴾ در حالی که شما دوستش نمی‌دارید، و برای رد کردن آنچه آورده‌ام می‌کوشید؟ و این به ما زیانی نمی‌رساند، و به یقینِ ما، نقصی وارد نمی‌کند. و تهمت زدنِ شما، ما را از آنچه که بر آن هستیم، باز نمی‌دارد، بلکه خودتان را از آن بازداشته‌اید و این امر باعث می‌شود تا شما را [از پذیرش حق] باز دارد، و موجب شود در برابر حق، تسلیم نشوید؛ حقی که ادعا می‌کنید باطل است. پس قومی را که این چنین هستند، نمی‌توانیم به پذیرش آنچه خدا بدان دستور داده است، وادار کنیم. و نمی‌توانیم شما را به‌چیزی وادار نماییم که از آن گریزان هستید. بنابراین فرمود: ﴿أَنُلۡزِمُكُمُوهَا وَأَنتُمۡ لَهَا كَٰرِهُونَ﴾ آیا می‌توانیم شما را به پذیرش آن واداریم، درحالی که شما دوستش نمی‌دارید؟!