ترجمة معاني القرآن الكريم - الترجمة الأوزبكية للمختصر في تفسير القرآن الكريم
سورة محمد - Муҳаммад
من مقاصد السورة:
تحريض المؤمنين على القتال، تقويةً لهم وتوهينًا للكافرين.
Мўминларни жангга қизиқтириш орқали уларга мадад бериш, кофирларни эса заифлаштириш.
1
:
47
ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ وَصَدُّواْ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِ أَضَلَّ أَعۡمَٰلَهُمۡ
Аолоҳга куфр келтирган ва одамларни Аллоҳнинг йўлидан тўсган кимсаларнинг амалларини Аллоҳ зое кетказур.
التفاسير:
2
:
47
وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ وَءَامَنُواْ بِمَا نُزِّلَ عَلَىٰ مُحَمَّدٖ وَهُوَ ٱلۡحَقُّ مِن رَّبِّهِمۡ كَفَّرَ عَنۡهُمۡ سَيِّـَٔاتِهِمۡ وَأَصۡلَحَ بَالَهُمۡ
Аллоҳга иймон келтириб, яхши ишларни қилган ҳамда Аллоҳ Муҳаммад алайҳиссаломга нозил қилган Парвардигорлари тарафидан юборилган ҳақ бўлмиш рисолатга иймон келтирган зотларнинг гуноҳларини ўчириб, жазога тортмас ва дунёвий ишларини ҳам, ухровий ишларини ҳам ўнглар.
التفاسير:
3
:
47
ذَٰلِكَ بِأَنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ ٱتَّبَعُواْ ٱلۡبَٰطِلَ وَأَنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱتَّبَعُواْ ٱلۡحَقَّ مِن رَّبِّهِمۡۚ كَذَٰلِكَ يَضۡرِبُ ٱللَّهُ لِلنَّاسِ أَمۡثَٰلَهُمۡ
Бирига мукофот, яна бирига жазо берилишининг сабаби шуки, Аллоҳга куфр келтирган кимсалар ботилга эргашдилар. Аллоҳга ва пайғамбарига иймон келтирган зотлар эса Парвардигорлари тарафидан келган ҳаққа эргашдилар. Бу икки гуруҳнинг, яъни, мўминлар ва кофирлар гуруҳининг ҳукмини Аллоҳ баён қилиб қўйган. Уларнинг қилган ишлари турлича бўлгани учун оқибати ҳам турлича бўлади. Бири мукофот олса, бошқаси жазоланади. Хуллас, ҳар ким экканини ўради.
التفاسير:
4
:
47
فَإِذَا لَقِيتُمُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ فَضَرۡبَ ٱلرِّقَابِ حَتَّىٰٓ إِذَآ أَثۡخَنتُمُوهُمۡ فَشُدُّواْ ٱلۡوَثَاقَ فَإِمَّا مَنَّۢا بَعۡدُ وَإِمَّا فِدَآءً حَتَّىٰ تَضَعَ ٱلۡحَرۡبُ أَوۡزَارَهَاۚ ذَٰلِكَۖ وَلَوۡ يَشَآءُ ٱللَّهُ لَٱنتَصَرَ مِنۡهُمۡ وَلَٰكِن لِّيَبۡلُوَاْ بَعۡضَكُم بِبَعۡضٖۗ وَٱلَّذِينَ قُتِلُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ فَلَن يُضِلَّ أَعۡمَٰلَهُمۡ
Эй мўминлар, сизларга қарши курашаётган кофирлар билан тўқнашганингизда уларни ўлдиринглар. То уларни мағлуб этгунга қадар жанг қилинглар. Уларнинг шон-шавкатини синдириб, тор-мор қилганингиздан кейин асирларни маҳкам боғланглар. Улар борасида икки ишдан бирини қилиш ўз ихтиёрингизда. Ё уларга марҳамат кўрсатиб, ҳеч қандай товон олмай қўйиб юборасиз ёки товон оласиз. Товон пул бўлиши ҳам, бошқа бирон хизмат бўлиши ҳам мумкин. То кофирларнинг Исломни қабул қилиши ёки аҳдлашиши билан уруш ниҳоясига етгунига қадар шундай қилинглар. Бунга сабаб шуки, мўминлар кофирлар билан синаладилар ва кунлар айланиб туради. Гоҳида униси ғолиб бўлса, гоҳида буниси ғолиб бўлади. Аллоҳнинг ҳукми мана шу. Агар Аллоҳ хоҳлаганида кофирлардан жангсиз ҳам ғолиб бўлиши мумкин эди. Лекин У Зот сизларни бир-бирларингиз билан синаш учун жиҳодни фарз қилди. Шу билан ким жанг қилади, ким қилмайди, ажратиб олади. Кофирни ҳам синайди. Жангда ўлган мўмин жаннатга киради, кофир эса дўзахга. Аллоҳ Ўзининг йўлида жон берганларнинг амалларини ҳеч қачон зое қилмас.
التفاسير:
5
:
47
سَيَهۡدِيهِمۡ وَيُصۡلِحُ بَالَهُمۡ
Уларни шу дунёда ҳақ тарафида бўлиш шарафига муяссар айлайди ва ишларини ўнглайди.
التفاسير:
6
:
47
وَيُدۡخِلُهُمُ ٱلۡجَنَّةَ عَرَّفَهَا لَهُمۡ
Қиёмат куни уларни жаннатга киритади. Жаннатки, унинг таъриф-тавсифини шу дунёда қилиб берган ва мўминлар уни таниб қолганлар. Охиратдаги ўринлари қандай бўлишидан ҳам хабардор бўлганлар.
التفاسير:
7
:
47
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِن تَنصُرُواْ ٱللَّهَ يَنصُرۡكُمۡ وَيُثَبِّتۡ أَقۡدَامَكُمۡ
Эй Аллоҳга иймон келтириб, Унинг шариатига амал қиладиган зотлар, Аллоҳни қўлласангизлар, У ҳам сизларни қўллайди ва қадамларингизни собит айлайди. Аллоҳни қўллаш У Зотнинг пайғамбарини ва динини қўллаш ҳамда кофирларга қарши жанг қилиш билан бўлади. Аллоҳнинг мўминларни қўллаши эса уларга ғалаба ато этиши билан бўлади.
التفاسير:
8
:
47
وَٱلَّذِينَ كَفَرُواْ فَتَعۡسٗا لَّهُمۡ وَأَضَلَّ أَعۡمَٰلَهُمۡ
Аллоҳга ва У Зотнинг пайғамбарига куфр келтирган кимсалар эса мағлуб бўлиб, ҳалокатга юз тутадилар. Аллоҳ уларнинг амалларини зое қилур.
التفاسير:
9
:
47
ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمۡ كَرِهُواْ مَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ فَأَحۡبَطَ أَعۡمَٰلَهُمۡ
Уларнинг шундай жазога йўлиққанларига сабаб шуки, улар Аллоҳ Пайғамбар алайҳиссаломга нозил қилган Қуръонни ва ундаги Аллоҳни бир деб билиш эътиқодини ёқтирмадилар. Шу туфайли Аллоҳ уларнинг амалларини ҳабата қилди. Шу билан бу дунёни ҳам, охиратни ҳам қўлдан бой бердилар.
التفاسير:
10
:
47
۞ أَفَلَمۡ يَسِيرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَيَنظُرُواْ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡۖ دَمَّرَ ٱللَّهُ عَلَيۡهِمۡۖ وَلِلۡكَٰفِرِينَ أَمۡثَٰلُهَا
Анави ҳақни ёлғонга чиқараётган кимсалар ер юзини айланиб юриб, ўзларидан олдинги ҳақни тан олмаганларнинг оқибати нима билан якун топгани ҳақида фикр юритсалар бўлмасмикан?! Уларнинг тақдири фожиа билан тугаган-ку. Аллоҳ уларнинг уйларини вайрон этган-ку. Ўзларини ҳам, бола-чақаларини ҳам, мол-дунёларини ҳам барбод айлаган-ку. Ҳамма замон ва ҳамма макондаги кофирларнинг оқибати мана шунга ўхшаш бўлади.
التفاسير:
11
:
47
ذَٰلِكَ بِأَنَّ ٱللَّهَ مَوۡلَى ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَأَنَّ ٱلۡكَٰفِرِينَ لَا مَوۡلَىٰ لَهُمۡ
Икки гуруҳнинг бирига жазо, иккинчисига эса мукофот берилишига сабаб шуки, Аллоҳ мўминларни қўллаб-қувватлаб туради. Кофирларни эса ҳеч ким қўлламайди.
التفاسير:
من فوائد الآيات في هذه الصفحة:
• النكاية في العدوّ بالقتل وسيلة مُثْلى لإخضاعه.
Душманни жангда мағлуб этиш уни бўйсундиришнинг энг олий воситасидир.
• المن والفداء والقتل والاسترقاق خيارات في الإسلام للتعامل مع الأسير الكافر، يؤخذ منها ما يحقق المصلحة.
Исломда кофир асирни нима қилиш мўминнинг ихтиёрида бўлади. Истаса, унга марҳамат кўрсатиб, ҳеч бир эвазсиз қўйиб юборади. Истаса, товон тўлатади. Истаса, ўзига қул қилиб олади. Қайси бирини ўзига фойдали деб кўрса, ўшанисини қилаверади.
• عظم فضل الشهادة في سبيل الله.
Аллоҳ йўлида шаҳид бўлиш жуда буюк шараф.
• نصر الله للمؤمنين مشروط بنصرهم لدينه.
Аллоҳнинг мўминларни қўллаши мўминларнинг У Зотнинг динини қўллашига боғлиқдир.
