Биз юборган фаришталар Иброҳимга Исҳоқ ва унинг ўғли Яъқуб ҳақидаги хушхабарни олиб келиш билан бирга: "Лут қавмининг шаҳри бўлмиш Садум аҳолисини ҳалок қиламиз, чунки улар фаҳш ишларни қилиб, золимларга айланиб қолдилар", дедилар.
Иброҳим алайҳиссалом фаришталарга: "Сизлар ҳалок қилмоқчи бўлган шаҳар аҳолиси орасида Лут ҳам бор-ку ва у золим эмас-ку", деди. Фаришталар бунга жавобан шундай дедилар: "Улар орасида кимлар борлигини биз яхши биламиз. Уни ва унинг оиласини ҳалокатдан қутқариб қоламиз. Фақат хотини бундан мустасно. Уни ҳам бошқалар билан бирга ҳалок қиламиз".
Биз юборган фаришталар Лутнинг олдига келишганида у бундан ёмон ҳолга тушди ва юраги сиқилди ҳамда қавмининг бирон бузуқлик қилишидан қўрқди. Чунки фаришталар эркаклар суратида келишганди. Унинг қавми эса аёлларга эмас, эркакларга шаҳват билан қарайдиган қавм эди. Буни кўрган фаришталар Лутга шундай дедилар: "Қўрқма, қавминг сенга ҳеч қандай ёмонлик қила олмайди. Уларни ҳалок қилаётганимиздан хафа ҳам бўлма. Биз сени ва оилангни қутқариб қоламиз. Фақат хотининг бундан мустасно. У ҳалок бўлгувчилар сафида қолиб кетади. Уни ҳам ўшалар билан бирга ҳалок қиламиз".
Бу шаҳар аҳолиси фаҳш ишларни қилганлари боис биз уларнинг устига осмондан тош ёғдирамиз. Аллоҳга итоат қилмай, аёллар қолиб, эркаклар орқали шаҳватини қондиришдек манфур ишлар билан машғул бўлганлари учун уларнинг жазоси мана шу бўлади.
Мадянга биродарлари Шуайб алайҳиссаломни юбордик. Деди: "Эй қавмим, ёлғиз Аллоҳгагина ибодат қилинглар. Ибодатинглар учун охират кунида бериладиган савобдан умидвор бўлинглар. Ер юзида гуноҳлар қилиш ва уларни кенг ёйиш каби бузғунчиликлар қилманглар".
Қавми уни ёлғончига чиқарди. Шунда уларнинг заминида бир зилзила рўй берди. Ҳаммалари турган жойларида тутдек тўкилдилар. Тупроққа юзтубан йиқилиб, қимирламай, қотиб қолдилар.
Шунингдек, Од ва Самуд қавмларини ҳам ҳалок этдик. Од Ҳуднинг қавми, Самуд эса Солиҳнинг қавми. Эй маккаликлар, Ҳазрамавтнинг Ҳижр ва Шиҳр каби шаҳарларидаги ҳувиллаб қолган уй-жойлари уларнинг ҳалокатга учраганларидан дарак бериб турибди. Шайтон уларга қилаётган куфру исёнларини чиройли қилиб кўрсатди ва шу билан уларни йўлдан оздирди. Ҳолбуки, улар ҳақ билан ботилни, залолат билан ҳидоятни ажрата оладиган кўзи очиқ, эсли, ҳушли одамлар эдилар. Шундай бўлишларига қарамай, ҳидоятни қўйиб, кўнгил кўчасига юришни ихтиёр этдилар.
التفاسير:
من فوائد الآيات في هذه الصفحة:
• قوله تعالى:﴿ وَقَد تَّبَيَّنَ..﴾ تدل على معرفة العرب بمساكنهم وأخبارهم.
Аллоҳ таолонинг "Аён бўлди...", деган гапидан арабларнинг мазкур уй-жойлардан хабардорлиги кўриниб турибди.
• العلائق البشرية لا تنفع إلا مع الإيمان.
Иймон бўлсагина инсоний ришталар ҳам манфаатли бўлади.
• الحرص على أمن الضيوف وسلامتهم من الاعتداء عليهم.
Меҳмонларнинг тинч-саломат бўлишига алоҳида аҳамият бериш.