ای پیامبر! وظیفۀ شما فقط رساندن پیام الهی به گوش مردم، و تشویق آنان بر کار خیر، و بازداشتن آنها از کار بد است، اما هدایت مردم به دست خداست. و خداوند از مومنان حقیقی و راستین خود خبر میدهد که آنها جز برای طلب رضای خدا، و چشمداشتِ پاداش او، اموال خود را انفاق نمیکنند؛ زیرا ایمانشان آنها را به این کار فرا میخواند، و این چیز خوبی است، و سبب تزکیۀ مؤمنین است، و به صورت ضمنی آنها را یاد آور میشود که در کارهایشان اخلاص داشته باشند.
و باز خداوند تکرار مینماید که به آنچه آنها انفاق میکنند، آگاه است؛ چون خداوند به آنها اعلام کرده است که نیکی هرچند به اندازه ذرهای هم باشد، نزد وی ضایع نمیشود: ﴿وَإِن تَكُ حَسَنَةٗ يُضَٰعِفۡهَا وَيُؤۡتِ مِن لَّدُنۡهُ أَجۡرًا عَظِيمٗا﴾ و اگر نیکی [به اندازۀ ذرّهای] باشد، آن را چندین برابر مینماید، و از جانب خود بر آن، پاداشی بزرگ میدهد.
شایسته است صدقههایتان را به نیازمندانی بدهید که خود را در راه خدا و طاعت الهی وقف نمودهاند، و در پی کار وکسب نیستند، یا توانایی کار و کسب را ندارند، و آنها خویشتنداری مینمایند، به گونهای که هر گاه فرد نادان آنها را ببیند، گمان میبرد که آنان توانگرند.
﴿لَا يَسَۡٔلُونَ ٱلنَّاسَ إِلۡحَافٗا﴾ و آنها اصلاً از مردم چیزی نمیخواهند، و اگر مجبور شوند که چیزی بخواهند، دراین زمینه اصرار نمیکنند. پس این گروه از نیازمندان بهترین افراد برای گرفتن صدقات هستند، تا از این طریق نیازهایشان برطرف گردد، و به اهداف خیرشان برسند، و در مسیر خیری که در پیش گرفتهاند، آنها را یاریگر بوده، و پاداشی باشد بر صبر و استقامتی که دارند، و توکلی که به خدا کردهاند.
با وجود این، انفاق و صدقه دادن در راههای خیر، و دادن آن به نیازمندان، در هرجا که باشد، خوب است و پیش خدا پاداش دارد. بنابراین خداوند متعال فرمود: ﴿ٱلَّذِينَ يُنفِقُونَ أَمۡوَٰلَهُم بِٱلَّيۡلِ وَٱلنَّهَارِ سِرّٗا وَعَلَانِيَة...﴾ کسانی که اموال خود را شب و روز، و آشکار و پنهان، انفاق میکنند، خداوند آنها را در زیر سایۀ خود جای میدهد، آن هم در روزی که سایهای جز سایۀ او، وجود ندارد و خداوند خوبیها را به آنان میبخشد، و غم و ترس و ناگواریها را از آنان دور مینماید.
﴿فَلَهُمۡ أَجۡرُهُمۡ عِندَ رَبِّهِمۡ﴾ یعنی هرکس برحسب اعمالش نزد خداوند بزرگ پاداش مییابد. و اینکه به طور خاص بیان نمود پاداش آنها نزد پروردگارشان است، بر شرافت این حالت و جایگاه والای آن دلالت مینماید، همان طور که در حدیث صحیح آمده است: (إنَّ العَبد لَيَتَصَدقُ بِالتَّمرَةِ مِن كَسبٍ طَيِّبٍ فَيَتَقَبَّلُهَا الجَبَّارُ بِيَدهِ فَيُرَبِّيهَا لِأحَدكُم كَمَا يُرَبِّي أحَدكُم فُلُوَّهُ حَتَّي تَكُونَ مِثلَ الجَبَلِ العَظِيمِ) همانا بنده، دانۀ خرمایی را که از کسب حلال به دست آورده است، صدقه میکند، و خداوند جبار آن را با دست خودش میپذیرد، و آن را برایتان پرورش میدهد، همانطور که فردی از شما کُره اسب خود را پرورش میدهد، و خداوند صدقۀ او را چنان پرورش میدهد تا اینکه مانند کوهی بزرگ میگردد.