این مثال از بهترین مثالهاست و با حالت دنیا مطابق است؛ زیرا لذت و شهوت و مقام دنیا برای مدت کمی زیبا و درخشنده است، و چون وقت آن به پایان رسد، از بین رفته و از دست صاحبش میرود، یا اینکه صاحبش از او جدا میشود و با دست خالی و دلی آکنده و مملو از غم و حسرت از دنیا میرود.
پس زندگی دنیا ﴿كَمَآءٍ أَنزَلۡنَٰهُ مِنَ ٱلسَّمَآءِ فَٱخۡتَلَطَ بِهِۦ نَبَاتُ ٱلۡأَرۡضِ﴾ مانند آبی است که از آسمان فرو میفرستیم، و بر اثر آن، هر نوع گیاهی نیکو در زمین میروید ﴿مِمَّا يَأۡكُلُ ٱلنَّاسُ﴾ از گیاهانی که انسان آنها را میخورد، از قبیل: دانهها و میوهها، ﴿وَٱلۡأَنۡعَٰمُ﴾ نیز از گیاهانی که چهارپایان میخورند، مانند: علفها و دیگر گیاهان، ﴿حَتَّىٰٓ إِذَآ أَخَذَتِ ٱلۡأَرۡضُ زُخۡرُفَهَا وَٱزَّيَّنَتۡ﴾ منظرۀ زمین، زیبا و دلکش شود و آراسته گردد و موجب شادی ناظران شود و تفریحگاهی برای تفریح کنندگان گردد، و نشانهای برای صاحبان بینش شود. منظرهای زیبا و عجیب در زمین مشاهده میکنی؛ برخی گیاهان سبز و برخی زرد و برخی سفید و دیگر رنگها.
﴿وَظَنَّ أَهۡلُهَآ أَنَّهُمۡ قَٰدِرُونَ عَلَيۡهَآ﴾ و اهل زمین گمان میبرند که بر [استفادۀ از] آن توانا هستند؛ یعنی این طمع و امید در آنها به وجود میآید که این سبزی و خرمی ادامه یابد، چون به آن دل بستهاند و هدف نهایی آنان همین دنیاست. پس آنها که در این حالت هستند، ﴿أَتَىٰهَآ أَمۡرُنَا لَيۡلًا أَوۡ نَهَارٗا فَجَعَلۡنَٰهَا حَصِيدٗا كَأَن لَّمۡ تَغۡنَ بِٱلۡأَمۡسِ﴾ ناگهان فرمان ما در شب یا روز در میرسد، و آن را چون کشتِ درو شده میگرداند، گویی که دیروز در اینجا چیزی نبوده است. پس حالت دنیا عیناً همین است. ﴿كَذَٰلِكَ نُفَصِّلُ ٱلۡأٓيَٰتِ﴾ این چنین آیات را، با نزدیک کردن مفاهیم به اذهان، و زدن مثالها بیان میکنیم، ﴿لِقَوۡمٖ يَتَفَكَّرُونَ﴾ برای گروهی که افکارشان را در آنچه به آنان سود میدهد، به کار میگیرند. و اما آیات ما به غافلِ رویگردان فایدهای نمیدهد، و تبیین آیات شک را از او دور نمینماید.
پس از اینکه خداوند حالت دنیا و حاصل نعمتهای آن را بیان کرد، مردم را برای سرای باقی تشویق نمود و فرمود: