ترجمة معاني سورة الحديد - الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - موسوعة القرآن الكريم

سورة الحديد - əl-Hədid

من مقاصد السورة:

الترقي بالنفوس للإيمان والإنفاق في سبيل الله.

Nəfsləri iman gətirməyə və maldan Allah yolunda xərcləməyə təşviq etmək.

1 : 57

سَبَّحَ لِلَّهِ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ وَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ

Göylərdə və yerdə olan məxluqatın hamısı Allahın şənini uca tutur və Ona təriflər deyir. O, Qüdrətlidir, heç kəsin Onu məğlub edə bilməz. O, yaratmaq və qədəri yazmaq xüsusunda Hikmət sahibidir.

2 : 57

لَهُۥ مُلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ يُحۡيِۦ وَيُمِيتُۖ وَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٌ

Göylərin və yerin hökm­ranlığı təkcə Ona məxsusdur. O, istədiyini dirildir, istədiyini də öl­dürür. O, hər şeyə qadirdir, heç bir şey Onun aciz edə bilməz.

3 : 57

هُوَ ٱلۡأَوَّلُ وَٱلۡأٓخِرُ وَٱلظَّٰهِرُ وَٱلۡبَاطِنُۖ وَهُوَ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمٌ

Özündən qabaq heç bir şey olmayan Əvvəl, Özündən sonra heç bir şey olmayan Axır, Özündən üstün heç bir şey olmayan Zahir və Özündən gizlində heç bir şey olmayan Batin Odur. O, hər şeyi biləndir, heç bir şey Ondan gizli qala bilməz.

من فوائد الآيات في هذه الصفحة:

• شدة سكرات الموت وعجز الإنسان عن دفعها.

Ölüm bihuşluğunun olduqca dəhşətli olması və insanın bunu dəf etməyə qadir olmaması.

• الأصل أن البشر لا يرون الملائكة إلا إن أراد الله لحكمة.

Əslində insan mələkləri görmür, yalnız müəyyən hikmətdən dolayı Allah istədikdə görə bilir.

• أسماء الله (الأول، الآخر، الظاهر، الباطن) تقتضي تعظيم الله ومراقبته في الأعمال الظاهرة والباطنة.

Allahın (əl-Əvvəl, əl-Axır, əz-Zahir, əl-Batin) adları, Onun əzəmətli olduğunu və zahiri və batini işləriə nəzarət etdiyini qəbul etməyi tələb edir.

4 : 57

هُوَ ٱلَّذِي خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ فِي سِتَّةِ أَيَّامٖ ثُمَّ ٱسۡتَوَىٰ عَلَى ٱلۡعَرۡشِۖ يَعۡلَمُ مَا يَلِجُ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَمَا يَخۡرُجُ مِنۡهَا وَمَا يَنزِلُ مِنَ ٱلسَّمَآءِ وَمَا يَعۡرُجُ فِيهَاۖ وَهُوَ مَعَكُمۡ أَيۡنَ مَا كُنتُمۡۚ وَٱللَّهُ بِمَا تَعۡمَلُونَ بَصِيرٞ

Hərçənd, O, göyləri və yeri altı gündə yaratmış - bazar günü başlamış və cümə günü bitirmişdir, lakin O, bunları bir göz qırpımından da tez yaratmağa qadirdir. Sonra pak və müqəddəs Allah ərşə yüksəlmiş və ora Özünə layiq tərzdə ucalmışdır. O, yerə gi­rən yağışı, toxumu və sairəni, ora­dan çıxanı bitkiləri, mədənləri və sairəni, göydən enən yağışı, vəhyi və sairəni və oraya qal­xan mələkləri, insanların əməllərini və ruhlarını biləndir. Ey insanlar! Siz ha­rada olsanız, O Öz elmi ilə si­zin­lə­dir. Sizin işlərinizdən heç bir şey Ona gizli qalmaz. Allah sizin nə etdik­lərinizi gö­rür. Əməllərinizdən heç bir şey Ona gizli qalmaz və O, sizə bu əməllərin əvəzini verəcəkdir.

5 : 57

لَّهُۥ مُلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ وَإِلَى ٱللَّهِ تُرۡجَعُ ٱلۡأُمُورُ

Göylərin və yerin hökm­ranlığı təkcə Ona məxsusdur. Bütün işlər an­caq Ona qaytarılacaqdır və O, qiyamət günü yaradılanları haqq-hesaba çəkəcək, sonra da onlara etdikləri əməllərin əvəzini verəcəkdir.

6 : 57

يُولِجُ ٱلَّيۡلَ فِي ٱلنَّهَارِ وَيُولِجُ ٱلنَّهَارَ فِي ٱلَّيۡلِۚ وَهُوَ عَلِيمُۢ بِذَاتِ ٱلصُّدُورِ

O, gecəni gündüzə qataraq zülməti gətirir və beləcə, insanlar (yerlərinə uzanıb) yatırlar, gündüzü də gecəyə qataraq havanı işıqlandırır və beləcə, insanlar qalxıb öz işlərinin dalınca gedirlər. O, Öz qullarının köks­lərin­də olanları biləndir, heç bir şey Ona gizli qalmaz.

7 : 57

ءَامِنُواْ بِٱللَّهِ وَرَسُولِهِۦ وَأَنفِقُواْ مِمَّا جَعَلَكُم مُّسۡتَخۡلَفِينَ فِيهِۖ فَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مِنكُمۡ وَأَنفَقُواْ لَهُمۡ أَجۡرٞ كَبِيرٞ

Allaha və Onun rəsuluna iman gə­tirin! Uca Allahın sizin ixtiyarınıza ver­di­yi maldan sizə buyurduğu şəriət qanunlarına uyğun olaraq sərf edin! Sizlərdən Allaha iman gətirib mal­la­rını Allah yolunda xərcləyənləri Allah qatında bö­yük bir müka­fat - Cənnət gözləyir.

8 : 57

وَمَا لَكُمۡ لَا تُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَٱلرَّسُولُ يَدۡعُوكُمۡ لِتُؤۡمِنُواْ بِرَبِّكُمۡ وَقَدۡ أَخَذَ مِيثَٰقَكُمۡ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ

Si­zin Allaha iman gətirməyinizə mane olan nədir?! Halbuki, Peyğəmbər sizi Rəbbinizə iman etməyinizi ümid edərək sizi Uca Allaha iman gə­tirməyə çağırır. Əgər siz mö­min­sinizsə, bi­lin ki, Allah sizi atalarınızın belindən çıxartdığı zaman Ona iman gətirəcəyinizə dair sizdən əhd almışdır.

9 : 57

هُوَ ٱلَّذِي يُنَزِّلُ عَلَىٰ عَبۡدِهِۦٓ ءَايَٰتِۭ بَيِّنَٰتٖ لِّيُخۡرِجَكُم مِّنَ ٱلظُّلُمَٰتِ إِلَى ٱلنُّورِۚ وَإِنَّ ٱللَّهَ بِكُمۡ لَرَءُوفٞ رَّحِيمٞ

Sizi küfr və cəhalət zülmətlərindən iman və elm nuruna çı­xartmaq üçün, Öz qulu Muhəmmədə (səllallahu aleyhi və səlləm) açıq-ay­dın ayə­ləri na­zil edən Odur. Həqiqətən, Allah sizə doğru yol göstərən və sizi müşjdələyən Peyğəmbərini göndərməklə sizə qarşı çox şəfqətlidir, rəhm­li­dir.

10 : 57

وَمَا لَكُمۡ أَلَّا تُنفِقُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَلِلَّهِ مِيرَٰثُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ لَا يَسۡتَوِي مِنكُم مَّنۡ أَنفَقَ مِن قَبۡلِ ٱلۡفَتۡحِ وَقَٰتَلَۚ أُوْلَٰٓئِكَ أَعۡظَمُ دَرَجَةٗ مِّنَ ٱلَّذِينَ أَنفَقُواْ مِنۢ بَعۡدُ وَقَٰتَلُواْۚ وَكُلّٗا وَعَدَ ٱللَّهُ ٱلۡحُسۡنَىٰۚ وَٱللَّهُ بِمَا تَعۡمَلُونَ خَبِيرٞ

Sizə malınız­dan Allah yolunda xərcləməyə mane olan nədir?! Halbuki göy­lərin və ye­rin mirası Allaha məxsusdur. Ey möminlər! Sizlərdən mallarını Məkkənin fət­hindən əvvəl Allahın rizasını qazanmaq üçün Onun yolunda xərcləyib, İslam dininin zəfər çalması üçün kafirlərlə döyüşənlər, mallarını Məkkənin fət­hindən sonra xərcləyənlər və kafirlərlə döyüşənlər eyni deyillər. Mallarını Məkkənin fəthindən əvvəl xərcləyənlərin və Allah yolunda kafirlərlə vuruşanların dərəcəsi, mallarını Məkkənin fəthindən sonra Allah yolunda xərc­lə­yənlərdən və kafirlərlə döyüşənlərdən da­ha üs­tün­dür. Lakin Allah hər iki firqəyə Cənnəti vəd et­­miş­dir. Allah sizin nə etdiklə­riniz­dən xəbərdardır. Sizin əməllərinizdən heç bir şey Ona gizli qalmaz və O, bu əməllərin əvəzini sizə verəcəkdir.

11 : 57

مَّن ذَا ٱلَّذِي يُقۡرِضُ ٱللَّهَ قَرۡضًا حَسَنٗا فَيُضَٰعِفَهُۥ لَهُۥ وَلَهُۥٓ أَجۡرٞ كَرِيمٞ

Kim malını Allahın rizasını qazanmaq üçün könül xoşluğu ilə xərcləsə, Uca Allahda xərclədiyi malın əvəzini dat-qat onun verəcəkdir. Qiyamət günü onun üçün çox dəyərli bir mükafat da vardır. Bu mükafat, Cənnətdir.

من فوائد الآيات في هذه الصفحة:

• المال مال الله، والإنسان مُسْتَخْلَف فيه.

Mal-dövlət Allaha məxsusdur, insan isə sadəcə ondan xərcləməyə izn verilmişdir.

• تفاوت درجات المؤمنين بحسب السبق إلى الإيمان وأعمال البر.

Möminlərin imanda və yaxşı işlər görməkdə birinin digərindən üstün olmasına görə dərəcələri bir-birindən fərqlənir.

• الإنفاق في سبيل الله سبب في بركة المال ونمائه.

Allah yolunda xərcləmək malın artmasına və onun bərkətli olmasına səbəbdir.

12 : 57

يَوۡمَ تَرَى ٱلۡمُؤۡمِنِينَ وَٱلۡمُؤۡمِنَٰتِ يَسۡعَىٰ نُورُهُم بَيۡنَ أَيۡدِيهِمۡ وَبِأَيۡمَٰنِهِمۖ بُشۡرَىٰكُمُ ٱلۡيَوۡمَ جَنَّٰتٞ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَاۚ ذَٰلِكَ هُوَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ

O gün sən mömin kişi­lərin və mömin qadınların nu­runun onların ön­lərindən və sağ tərəflərindən yayıl­dı­ğı­nı görəcəksən. O gün onlara belə deyiləcək: “Bu gün si­zin müjdəniz qəsrləri və ağacları altın­dan çaylar axan cənnətlərdir. Siz orada əbədi qalacaqsınız!" Bu mükafat heç bir bənzəri olmayana böyük uğurdur.

13 : 57

يَوۡمَ يَقُولُ ٱلۡمُنَٰفِقُونَ وَٱلۡمُنَٰفِقَٰتُ لِلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱنظُرُونَا نَقۡتَبِسۡ مِن نُّورِكُمۡ قِيلَ ٱرۡجِعُواْ وَرَآءَكُمۡ فَٱلۡتَمِسُواْ نُورٗاۖ فَضُرِبَ بَيۡنَهُم بِسُورٖ لَّهُۥ بَابُۢ بَاطِنُهُۥ فِيهِ ٱلرَّحۡمَةُ وَظَٰهِرُهُۥ مِن قِبَلِهِ ٱلۡعَذَابُ

O gün münafiq kişilər və müna­fiq qadınlar iman gə­tirən­lə­rə deyəcəklər: “Bir az gözləyin, biz də sizin nurunuzdan alaq ki, körpünün üstündən keçməkdə bizə kömək olsun”. Bu zaman münafiqlərə istehza edilərək deyiləcək­: “Geriyə qayıdıb nur axtarın ki, sizin yolunuzu işıqlandırsın!” Onların arasına bir sədd çə­ki­lə­cək və bu səddin bir qapısı olacaq. O qapının içəri tərə­fində - möminlərə doğru yönələn üzündə mərhəmət, çöl tərəfində - münafiqlərə doğru yönələn üzündə əzab olacaqdır.

14 : 57

يُنَادُونَهُمۡ أَلَمۡ نَكُن مَّعَكُمۡۖ قَالُواْ بَلَىٰ وَلَٰكِنَّكُمۡ فَتَنتُمۡ أَنفُسَكُمۡ وَتَرَبَّصۡتُمۡ وَٱرۡتَبۡتُمۡ وَغَرَّتۡكُمُ ٱلۡأَمَانِيُّ حَتَّىٰ جَآءَ أَمۡرُ ٱللَّهِ وَغَرَّكُم بِٱللَّهِ ٱلۡغَرُورُ

Münafiqlər möminləri səsləyib de­yə­cəklər: “Məgər biz sizinlə birlikdə İslamı yaşayıb itaət etmirdikmi?” Möminlər onlara deyəcəklər: “Bəli siz bizim yanımızda idiniz, la­kin münafiqlik etməklə özünüz özünü­zü aldatdınz və özünüzü həlak etdiniz. Siz, mö­minlərə bəla üz vermə­sini gözləyirdiniz ki, küfrünüzü üzə çıxardasınız. Siz, Allahın möminlərə qələbə bəxş edəcəyinə və ölümdən sonra dirilməyə şübhə edir­diniz. Ölüm sizə gələ­nə­dək xülyalar sizi yoldan çı­xart­dı və siz dəyişmədiniz. Şeytan Allah barəsində sizi yaman aldatdı.

15 : 57

فَٱلۡيَوۡمَ لَا يُؤۡخَذُ مِنكُمۡ فِدۡيَةٞ وَلَا مِنَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْۚ مَأۡوَىٰكُمُ ٱلنَّارُۖ هِيَ مَوۡلَىٰكُمۡۖ وَبِئۡسَ ٱلۡمَصِيرُ

Ey münafiqlər! Bu gün Allahın əzabından qurtulmaq üçün nə sizdən, nə də aşkarda küfr edənlər­dən fidyə qəbul olunar. Sizin də, kafirlərin də gedəcəyiniz yer də Oddur. O sizə, siz də ona layiqsiniz. Ora nə pis dönüş yeridir!”

16 : 57

۞ أَلَمۡ يَأۡنِ لِلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَن تَخۡشَعَ قُلُوبُهُمۡ لِذِكۡرِ ٱللَّهِ وَمَا نَزَلَ مِنَ ٱلۡحَقِّ وَلَا يَكُونُواْ كَٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ مِن قَبۡلُ فَطَالَ عَلَيۡهِمُ ٱلۡأَمَدُ فَقَسَتۡ قُلُوبُهُمۡۖ وَكَثِيرٞ مِّنۡهُمۡ فَٰسِقُونَ

Allaha və Onun rəsuluna iman gətirənlərin qəlbinin pak və müqəddəs Alla­hın zikri və Qurandan nazil olan vədlər və təhdidlər üçün yum­şalması, daha öncə özlərinə Tövrat verilmiş yəhudilər və İncil verilmiş nəsranilər kimi, özlərinə göndərilmiş peyğəmbərlərlə öz aralarında uzun müddət keçdiyinə görə qəlbləri sərtləşmiş, ço­xusu da Allahın itaətindən çıxıb Ona asi olmuş kimsələr kimi olmaması vaxtı gə­lib çat­ma­dımı?!

17 : 57

ٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ يُحۡيِ ٱلۡأَرۡضَ بَعۡدَ مَوۡتِهَاۚ قَدۡ بَيَّنَّا لَكُمُ ٱلۡأٓيَٰتِ لَعَلَّكُمۡ تَعۡقِلُونَ

Bilin ki, Qurumuş torpağın üzərində bitkilər bitirməklə onu dirildən Uca Allahdır. Ey insanlar! Biz Allahın qüdrətinə və vəhdaniyyətinə dəlalət edən dəlilləri və sübutları sizə bəyan etdik ki, bəlkə anlayasınız. Bili ki, ölmüş torpağı dirltməyə qadir olan Allah, siz öldükdən sonra sizi yenidən diriltməyə də həmçinin, qəlbiniz sərtləşdikdən sonra onu yumşaltmağa da qadirdir.

18 : 57

إِنَّ ٱلۡمُصَّدِّقِينَ وَٱلۡمُصَّدِّقَٰتِ وَأَقۡرَضُواْ ٱللَّهَ قَرۡضًا حَسَنٗا يُضَٰعَفُ لَهُمۡ وَلَهُمۡ أَجۡرٞ كَرِيمٞ

Şübhəsiz ki, mallarının bir hissəsini könül xoşluqları ilə, üstəlik, heç kəsə minnət qoymadan və əziyyət vermədən sədəqə ve­rən kişi və sədəqə verən qa­dın­lar üçün əməllərinin savabı qat-qat artırılacaqdır. Onlara bir yaxşılığın əvəzinə on savabdan yeddi yüz savaba qədər və bundan da çox əvəz veriləcəkdir. Bununla yanaşı onlar üçün Allah qatında çox dəyərli bir mükafat - Cənnət vardır.

من فوائد الآيات في هذه الصفحة:

• امتنان الله على المؤمنين بإعطائهم نورًا يسعى أمامهم وعن أيمانهم.

Allahın möminlərə nur bəxş etməklə onlara lütf göstərməsi. O nur ki, qiyamət günü onların önündən və sağından (yollarını) işıqlandıracaqdır.

• المعاصي والنفاق سبب للظلمة والهلاك يوم القيامة.

Günah işlər görmək və münafiqlik etmək qiyamət günü zülmətə düşməyə və həlak olmağa səbəbdir.

• التربُّص بالمؤمنين والشك في البعث، والانخداع بالأماني، والاغترار بالشيطان: من صفات المنافقين.

Möminlərə bəla üz verməsini gözləmək, dirilməyə şəkk etmək, xülyalara dalmaq və şeytana aldanmaq münafiqlərin sifətlərindəndir.

• خطر الغفلة المؤدية لقسوة القلوب.

Qəlbin sərtləşməsinə gətirib çıxardan qəflətin təhlükəli olması.

19 : 57

وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ بِٱللَّهِ وَرُسُلِهِۦٓ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلصِّدِّيقُونَۖ وَٱلشُّهَدَآءُ عِندَ رَبِّهِمۡ لَهُمۡ أَجۡرُهُمۡ وَنُورُهُمۡۖ وَٱلَّذِينَ كَفَرُواْ وَكَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَآ أُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلۡجَحِيمِ

Allaha və Onun elçilə­ri­nə iman gətirənlər, bu elçilərin arasında fərq qoymayanlar – məhz on­lar doğ­ru olan­lar­dır. Şəhid­lərin öz Rəbbi dərgahında, özləri üçün hazırlanmış gözəl mükafatları vardır, üstəlik, qiyamət günü onların önlərindən və sağlarından onların yolunu işıqlandıran nuru olacaqdır. Allaha və Onun elçilərinə küfr etmiş, həmçinin, rəsulumuza nazil etdiyimiz ayə­lə­rimizi yalan sayanlara gə­lincə, onlar Cəhənnəm sakin­ləridir. Onlar qiyamət günü əbədi olaraq ora daxil olacaq və heç vaxt oradan çıxmayacaqlar.

20 : 57

ٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّمَا ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَا لَعِبٞ وَلَهۡوٞ وَزِينَةٞ وَتَفَاخُرُۢ بَيۡنَكُمۡ وَتَكَاثُرٞ فِي ٱلۡأَمۡوَٰلِ وَٱلۡأَوۡلَٰدِۖ كَمَثَلِ غَيۡثٍ أَعۡجَبَ ٱلۡكُفَّارَ نَبَاتُهُۥ ثُمَّ يَهِيجُ فَتَرَىٰهُ مُصۡفَرّٗا ثُمَّ يَكُونُ حُطَٰمٗاۖ وَفِي ٱلۡأٓخِرَةِ عَذَابٞ شَدِيدٞ وَمَغۡفِرَةٞ مِّنَ ٱللَّهِ وَرِضۡوَٰنٞۚ وَمَا ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَآ إِلَّا مَتَٰعُ ٱلۡغُرُورِ

Bilin ki, dünya həyatı bədənləri məşğul edən bir oyun, qəlbləri əyləndirən bir əyləncə, zahiri görünüşü gözəlləşdirən bir zinət, mal və mülk ilə bir-bi­riniz ya­nında öyün­mək, var-dövlət və oğul-uşaq ço­xluğu ilə lovğalanmaqdan ibarətdir. Bu elə bir yağışa bənzəyir ki, on­dan əmələ gə­lən bitki əkin­çi­ləri heyran edir. Bu yaşıl bitki az bir müddətdən sonra qu­ru­yur və sən, ey ona baxan kəs, onun sap­sa­rı ol­du­ğu­nu görürsən. Sonra Allah onu çör-çöpə döndərir. Axirət günü kafirləri və münafiqləri şiddətli əzab gözləyir, möminlərin isə Allah günahlarını bağışlayacaq və onlardan razı qalacaqdır. Dünya həyatı isə keçici ləzzət­dən başqa bir şey deyildir. Kim keçici dünya ləzzətini axirət nemətindən üstün tutarsa, o kimsə ziyana uğrayan və aldananlardan olar.

21 : 57

سَابِقُوٓاْ إِلَىٰ مَغۡفِرَةٖ مِّن رَّبِّكُمۡ وَجَنَّةٍ عَرۡضُهَا كَعَرۡضِ ٱلسَّمَآءِ وَٱلۡأَرۡضِ أُعِدَّتۡ لِلَّذِينَ ءَامَنُواْ بِٱللَّهِ وَرُسُلِهِۦۚ ذَٰلِكَ فَضۡلُ ٱللَّهِ يُؤۡتِيهِ مَن يَشَآءُۚ وَٱللَّهُ ذُو ٱلۡفَضۡلِ ٱلۡعَظِيمِ

Ey insanlar! Tövbə etməyə və başqa bu kimi saleh əməlləri yerinə yetirməyə tələsin ki, onların sayəsində günahlarınız bağışlansın və həmçinin, genişliyi göyün və ye­rin ge­nişliyi qədər olan Cənnəti qazanasınız. Allah o Cənnəti Allaha və Onun elçilərinə iman gətirənlər üçün hazırlamışdır. Bu mükafat, Allahın lütfüdür, onu Öz qullarından istədiyinə verər. Pak və müqəddəs Allah mömin qullarına qarşı böyük lütf sahi­bidir.

22 : 57

مَآ أَصَابَ مِن مُّصِيبَةٖ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَا فِيٓ أَنفُسِكُمۡ إِلَّا فِي كِتَٰبٖ مِّن قَبۡلِ أَن نَّبۡرَأَهَآۚ إِنَّ ذَٰلِكَ عَلَى ٱللَّهِ يَسِيرٞ

Yer üzündə insanlara üz vermiş elə bir quraqlıq və başqa bu kimi fəlakət, habelə, onların öz ba­şına gələn elə bir mü­si­bət yox­dur ki, Biz onu xəlq etməmişdən əvvəl o, lövhi-məhfuzda müəyyən edilmiş olmasın. Şüb­hə­siz ki, bu, Allah üçün çox asan­dır.

23 : 57

لِّكَيۡلَا تَأۡسَوۡاْ عَلَىٰ مَا فَاتَكُمۡ وَلَا تَفۡرَحُواْ بِمَآ ءَاتَىٰكُمۡۗ وَٱللَّهُ لَا يُحِبُّ كُلَّ مُخۡتَالٖ فَخُورٍ

Ey insanlar! Allah bunu əlinizdən çı­xa­na kə­dərlənməyəsiniz və Onun si­zə verdi­yi ­nemətlərə həddindən artıq sevinməyəsiniz deyə, belə izah edir. Allah heç bir təkəbbürlünü və Allahın verdiyi nemətlə insanlar yanında öyünəni sevməz.

24 : 57

ٱلَّذِينَ يَبۡخَلُونَ وَيَأۡمُرُونَ ٱلنَّاسَ بِٱلۡبُخۡلِۗ وَمَن يَتَوَلَّ فَإِنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلۡغَنِيُّ ٱلۡحَمِيدُ

Özlərinə vacib buyurulan sadəqəni verməyə xə­sis­lik edərlər və başqalarına da xəsislik et­məyi əmr edən kimsələr həqiqətən də ziyana uğrayan kimsələrdir. Kim Allaha itaət etməkdən üz çevirsə, Allaha heç bir zərər toxundurmaz, əksinə, yalnız özünə zərər verər. Şübhəsiz ki, Allah, zən­gin­dir və qulunun ibadətinə ehtiyacı yoxdur, həm də hər bir halda təri­fə ­layiq olandır.

من فوائد الآيات في هذه الصفحة:

• الزهد في الدنيا وما فيها من شهوات، والترغيب في الآخرة وما فيها من نعيم دائم يُعينان على سلوك الصراط المستقيم.

Dünya və onun içindəki ləzzətlərə könül bağlamamaq, həmçinin, axirətə və orada olan tükənməz nemətlərə rəğbət bəsləmək doğru yolla getməyə kömək edən amillərdir.

• وجوب الإيمان بالقدر.

Qədərə iman gətrməyin vacib olması.

• من فوائد الإيمان بالقدر عدم الحزن على ما فات من حظوظ الدنيا.

Qədərə iman gətirməyin faydalarından biri də, dünya nemətlərindən itirdiyin bir şeyə kədərlənməməkdir.

• البخل والأمر به خصلتان ذميمتان لا يتصف بهما المؤمن.

Xəsis olmaq və başqalarına da bunu əmr etmək möminə yaraşmayan iki pis xislətdir.

25 : 57

لَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا رُسُلَنَا بِٱلۡبَيِّنَٰتِ وَأَنزَلۡنَا مَعَهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ وَٱلۡمِيزَانَ لِيَقُومَ ٱلنَّاسُ بِٱلۡقِسۡطِۖ وَأَنزَلۡنَا ٱلۡحَدِيدَ فِيهِ بَأۡسٞ شَدِيدٞ وَمَنَٰفِعُ لِلنَّاسِ وَلِيَعۡلَمَ ٱللَّهُ مَن يَنصُرُهُۥ وَرُسُلَهُۥ بِٱلۡغَيۡبِۚ إِنَّ ٱللَّهَ قَوِيٌّ عَزِيزٞ

Biz elçilərimizi tutarlı də­lillərlə və aydın sübutlarla göndərdik və onlarla bir­lik­də kitab və tərəzi nazil et­dik ki, insanlar ədalətli olsunlar. Biz özün­də çox böyük qüv­və və insanlar üçün mənfəətlər olan dəmiri nazil etdik. O dəmir ki, ondan silah düzəldilir, habelə, insanların sənaye və əkinçilik sahələrində istifadə edilir. Biz onu nazil etdik ki, Allah, Onu görmədən Ona və elçilə­rinə kömək göstərən­ qullarını üzə çı­xartsın. Həqiqətən, Allah qüv­vətlidir, qüdrət­li­dir, heç kəs Ona nə üstün gələ bilər, nə də Onu aciz qoya bilər.

26 : 57

وَلَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا نُوحٗا وَإِبۡرَٰهِيمَ وَجَعَلۡنَا فِي ذُرِّيَّتِهِمَا ٱلنُّبُوَّةَ وَٱلۡكِتَٰبَۖ فَمِنۡهُم مُّهۡتَدٖۖ وَكَثِيرٞ مِّنۡهُمۡ فَٰسِقُونَ

Biz Nuh və İbrahimi (aleyhiməssəlam) göndər­dik, peyğəmbərliyi və nazil edilmiş kitabları onların nəslinə də nəsib et­dik. Onların zürriyətindən bir qismi doğru yola müvəffəq olanlardır, çoxu isə Allahı itaətindən çıxmış kimsələrdir.

27 : 57

ثُمَّ قَفَّيۡنَا عَلَىٰٓ ءَاثَٰرِهِم بِرُسُلِنَا وَقَفَّيۡنَا بِعِيسَى ٱبۡنِ مَرۡيَمَ وَءَاتَيۡنَٰهُ ٱلۡإِنجِيلَۖ وَجَعَلۡنَا فِي قُلُوبِ ٱلَّذِينَ ٱتَّبَعُوهُ رَأۡفَةٗ وَرَحۡمَةٗۚ وَرَهۡبَانِيَّةً ٱبۡتَدَعُوهَا مَا كَتَبۡنَٰهَا عَلَيۡهِمۡ إِلَّا ٱبۡتِغَآءَ رِضۡوَٰنِ ٱللَّهِ فَمَا رَعَوۡهَا حَقَّ رِعَايَتِهَاۖ فَـَٔاتَيۡنَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مِنۡهُمۡ أَجۡرَهُمۡۖ وَكَثِيرٞ مِّنۡهُمۡ فَٰسِقُونَ

Sonra onların ardınca dalbadal el­çilərimizi öz ümmətlərinə yolladıq. Ardınca da Mər­yəm oğlu İsanı gön­dərib ona İncil bəxş etdik. Ona iman gətirənlərin və onun ardınca ge­dənlə­rin qəlblərinə şəf­qət və mərhəmət saldıq. Onlar bir-birilərini sevən və bir-birilərinə mərhəmət göstərən kimsələr idilər. Sonra nəsranilər dinlərində ifrata varmaqla, habelə, özlərini Allahın onlara halal buyurduğu nikahdan və digər ləzzətlərdən məhrum etməklə yenilik gətirdilər. Biz bunu onlardan tələb etməmişdik, sadəcə olaraq onlar özləri dinə yenilik gətirərək bu­nu özlərinə vacib etmişdilər. Biz onlardan Allahın razılığını qazanmağı tələb etdik, lakin onlar buna əməl etmədilər. Biz onlar­dan iman gətirənlərin müka­fat­la­rını ver­dik. Lakin onla­rın çoxu Muhəmmədin (səllallahu aleyhi və səlləm) onlara gətirdiyi risaləti yalan saymaqla Allahın itaətindən çıxmış kimsələrdir.

28 : 57

يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَءَامِنُواْ بِرَسُولِهِۦ يُؤۡتِكُمۡ كِفۡلَيۡنِ مِن رَّحۡمَتِهِۦ وَيَجۡعَل لَّكُمۡ نُورٗا تَمۡشُونَ بِهِۦ وَيَغۡفِرۡ لَكُمۡۚ وَٱللَّهُ غَفُورٞ رَّحِيمٞ

Ey Allaha iman gətirən və Onun buyuruqlarını yerinə yetirən kimsələr! Allahın əmrlərini yerinə yetirib qadağan etdiyi işlərdən çəkinməklə Allah­dan qor­xun və Onun rəsuluna iman gə­tirin ki, O sizə Muhəmmədə (səllallahu aleyhi və səlləm) və əvvəlki peyğəmbərlərə iman gətirdiyinizə görə iki pay - savab və mükafat bəxş etsin, sizə dünya həyatınızda düz yolla getməyiniz, həmçinin, qiyamət günü sirat körpünün üstünü işıqlandırmanız üçün nur versin və günahlarınızı əff edib, onlara görə sizə cəza vermədən sizi bağışlasın. Pak və müqəddəs Allah Öz qullarını bağışla­yandır, onlara rəhm­ edəndir.

29 : 57

لِّئَلَّا يَعۡلَمَ أَهۡلُ ٱلۡكِتَٰبِ أَلَّا يَقۡدِرُونَ عَلَىٰ شَيۡءٖ مِّن فَضۡلِ ٱللَّهِ وَأَنَّ ٱلۡفَضۡلَ بِيَدِ ٱللَّهِ يُؤۡتِيهِ مَن يَشَآءُۚ وَٱللَّهُ ذُو ٱلۡفَضۡلِ ٱلۡعَظِيمِ

Ey möminlər! Biz sizə, sizin üçün hazırladığımız böyük lütfümüz - qat-qat artırılan mükafat barədə aydınlıq gətirdik ki, yəhudilərdən və nəsranilərdən olan kitab əhli Allahın lütfündən heç bir şey əldə edə bilməyəcəklərini - istədiklərinə nemət verməyə, istədiklərini də bundan məhrum etməyə qadir olmayacaqlarını bilsinlər. Onu da bilsinlər ki, lütf pak və müqəddəs Allahın əlin­dədir, onu Öz qullarında istədiyinə bəxş edər. Allah böyük lütf sahibidir. O, bu lütfü Öz qullarından istədiyi kimsəyə bəxş edər.

من فوائد الآيات في هذه الصفحة:

• الحق لا بد له من قوة تحميه وتنشره.

Haqqın arxasında onu himayə edəcək və onun yayılmasına dəstək olacaq bir qüvvənin olması labüddür.

• بيان مكانة العدل في الشرائع السماوية.

Səmavi dinlərdə adilliyin yerinin bəyan edilməsi.

• صلة النسب بأهل الإيمان والصلاح لا تُغْنِي شيئًا عن الإنسان ما لم يكن هو مؤمنًا.

Mömin olmayan insan iman gətirməyincə, iman əhli və əməlisaleh insanlarla qohum olması ona heç bir fayda verməz.

• بيان تحريم الابتداع في الدين.

Dində bidət etməyin (yenilik gətirməyin) haramlığının bəyan edilməsi.