அல்குர்ஆன் மொழிபெயர்ப்பு - பாரசீக மொழிபெயர்ப்பு - இமாம் ஸஃதி அவர்களின் அல் குர்ஆன் விளக்கவுரை
பக்க எண்:
6
:
13
وَیَسْتَعْجِلُوْنَكَ بِالسَّیِّئَةِ قَبْلَ الْحَسَنَةِ وَقَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِمُ الْمَثُلٰتُ ؕ— وَاِنَّ رَبَّكَ لَذُوْ مَغْفِرَةٍ لِّلنَّاسِ عَلٰی ظُلْمِهِمْ ۚ— وَاِنَّ رَبَّكَ لَشَدِیْدُ الْعِقَابِ ۟
خداوند متعال از جهالت کسانی خبر میدهد که پیامبرش را تکذیب میکردند و به خدا شرک میورزیدند؛ آنان که اندرز داده شدند اما پند نپذیرفتند، ودلایل زیادی برای آنان اقامه شد اما تسلیم نگردیدند، بلکه آشکارا انکار کردند و از گذشت و بردباری خداوند قهار و اینکه خداوند در دنیا آنان را به عذاب گرفتار ننمود، چنین استنباط کردند که آنها بر حق هستند، و با شتاب از پیامبر خواستند که هرچه زودتر عذاب را بیاورد و گفتند: ﴿ٱللَّهُمَّ إِن كَانَ هَٰذَا هُوَ ٱلۡحَقَّ مِنۡ عِندِكَ فَأَمۡطِرۡ عَلَيۡنَا حِجَارَةٗ مِّنَ ٱلسَّمَآءِ أَوِ ٱئۡتِنَا بِعَذَابٍ أَلِيمٖ﴾ بار خدایا! اگر این حق از جانب توست، ما را از آسمان سنگباران کن و یا عذابی دردناک بر ما بیاور.
﴿وَ﴾ حال آنکه، ﴿وَقَدۡ خَلَتۡ مِن قَبۡلِهِمُ ٱلۡمَثُلَٰتُ﴾ کیفرها پیش از ایشان بر مردمان خدا نشناس رفته است؛ یعنی عذاب خدا بر امتهای تکذیب کننده فرود آمده است. آیا در احوال آنها نمیاندیشند و جهالت خود را رها نمیکنند؟!
﴿وَإِنَّ رَبَّكَ لَذُو مَغۡفِرَةٖ لِّلنَّاسِ عَلَىٰ ظُلۡمِهِمۡ﴾ و پروردگارت با وجود ستمهایی که مردم میکنند، نسبت به آنها آمرزنده است؛ یعنی مردم همواره از خیر و احسان و نیکی و بخشش خداوند بهرهمند هستند، ولی پاسخ او را با شرک ورزیدن و نافرمانی میدهند؛ آنها از فرمانش سرپیچی مینمایند، اما او آنان را به درگاهش فرا میخواند؛ مرتکب جنایت و گناه میشوند، ولی آنها را از خیر و احسان خویش محروم نمیکند، و اگر به سویش بازگردند پس او دوست آنها است چون توبهکنندگان را دوست میدارد؛ آنهایی که میخواهند خود را پاک دارند. و اگر بندگان توبه نکنند، خداوند طبیب آنهاست و آنان را به مصیبتهایی گرفتار مینماید تا آنها را ازعیبها پاکیزه گرداند.﴿قُلۡ يَٰعِبَادِيَ ٱلَّذِينَ أَسۡرَفُواْ عَلَىٰٓ أَنفُسِهِمۡ لَا تَقۡنَطُواْ مِن رَّحۡمَةِ ٱللَّهِۚ إِنَّ ٱللَّهَ يَغۡفِرُ ٱلذُّنُوبَ جَمِيعًاۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلۡغَفُورُ ٱلرَّحِيمُ﴾ ای بندگانی که بر اثر ارتکاب گناه به خود ستم کردهاید! از رحمت خدا ناامید نشوید، همانا خدا تمامی گناهکاران را عفو میکند؛ زیرا او بس آمرزندۀ مهربان است.
﴿وَإِنَّ رَبَّكَ لَشَدِيدُ ٱلۡعِقَابِ﴾ و پروردگارت سخت کیفر است؛ یعنی کسی را که همواره برگناه پافشاری نماید و از توبه کردن و طلب آمرزش و پناه بردن به خداوند توانا و آمرزنده سر باز زند، سخت کیفر میدهد. پس بندگان باید از کیفر او پرهیز کنند؛ زیرا عذاب خداوند، دردناک و سخت است.
التفاسير:
7
:
13
وَیَقُوْلُ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا لَوْلَاۤ اُنْزِلَ عَلَیْهِ اٰیَةٌ مِّنْ رَّبِّهٖ ؕ— اِنَّمَاۤ اَنْتَ مُنْذِرٌ وَّلِكُلِّ قَوْمٍ هَادٍ ۟۠
کافران معجزات و نشانههایی را که خود تعیین میکردند، به محمد پیشنهاد نموده و میگفتند: ﴿لَوۡلَآ أُنزِلَ عَلَيۡهِ ءَايَةٞ مِّن رَّبِّهِۦٓ﴾ چرا نشانهای از سوی پروردگارش بر او فرستاده نشده است؟ و این سخن را عذری برای نپذیرفتن پیام پیامبر قرار میدادند، حال آنکه پیامبر فقط بیم دهنده است و هیچ کاری در دست او نیست، بلکه خداوند است که معجزه و نشانهها را فرو میفرستد، و پیامبررا با نشانهها و دلایلی تأیید مینماید که بر خردمندان پوشیده نیست؛ و کسی که در پی حق باشد، با این دلایل راه مییابد و هدایت میشود. اما کافری که از روی ستمگری و نادانی نشانههایی را از خدا درخواست میکند، این عمل او دروغ و تهمت است؛ زیرا به هیچ نشانهای ایمان نمیآورد، و هیچگاه فرمان نمیبرد؛ چون دلیل ایمان نیاوردنش این نیست که چیزی وجود ندارد که او را بر درستی ایمان راهنمایی کند، بلکه امتناع ورزیدن او از ایمان آوردن به خاطر پیروی از هوای نفس و امیال و خواستههایش میباشد.
﴿وَلِكُلِّ قَوۡمٍ هَادٍ﴾ و هر قومی راهنمایی دارد. یعنی هر قومی دعوتکنندهای از پیامبران و پیروانش دارد که آنها را به سوی هدایت فرا میخواند، و این دعوتگران دلایلی همراه دارندکه بر صحت دین و هدایتی که با آنهاست، دلالت مینماید.
التفاسير:
8
:
13
اَللّٰهُ یَعْلَمُ مَا تَحْمِلُ كُلُّ اُ وَمَا تَغِیْضُ الْاَرْحَامُ وَمَا تَزْدَادُ ؕ— وَكُلُّ شَیْءٍ عِنْدَهٗ بِمِقْدَارٍ ۟
خداوند متعال از دانش و آگاهی فراگیر خویش و گستردگی آگاهی و اطلاع خود و احاطهاش بر هرچیزی خبر داده و میفرماید: ﴿ٱللَّهُ يَعۡلَمُ مَا تَحۡمِلُ كُلُّ أُنثَىٰ﴾ خداوند میداند که هر مادینهای از انسان و غیره چه چیزی را حمل میکند، ﴿وَمَا تَغِيضُ ٱلۡأَرۡحَامُ﴾ و آنچه را که رحمها میکاهند؛ یعنی آنچه که در آن ناقص میشود به این صورت که یا حمل از بین میرود و یا دچار نقص میگردد، ﴿وَمَا تَزۡدَادُ﴾ و آنچه که رحمها میافزایند، و جنینی که در آن است بزرگ میشود.
﴿وَكُلُّ شَيۡءٍ عِندَهُۥ بِمِقۡدَارٍ﴾ و هرچیزی در نزد او به اندازه است؛ و از آن اندازه، پس و پیش نمیشود؛ و از آن اندازه، اضافه و کم نمیگردد، مگر به همان اندازهای که حکمت و علم او اقتضا نماید.
التفاسير:
9
:
13
عٰلِمُ الْغَیْبِ وَالشَّهَادَةِ الْكَبِیْرُ الْمُتَعَالِ ۟
پس خداوند ﴿عَٰلِمُ ٱلۡغَيۡبِ وَٱلشَّهَٰدَةِ ٱلۡكَبِيرُ ٱلۡمُتَعَالِ﴾ به پنهان و پیدا دانا است و دارای ذات و اسما و صفات بزرگی است، ذات و قدرت و مهر او والاتر و بالاتر از همۀ آفریدههایش میباشد
التفاسير:
10
:
13
سَوَآءٌ مِّنْكُمْ مَّنْ اَسَرَّ الْقَوْلَ وَمَنْ جَهَرَ بِهٖ وَمَنْ هُوَ مُسْتَخْفٍ بِالَّیْلِ وَسَارِبٌ بِالنَّهَارِ ۟
﴿سَوَآءٞ مِّنكُم مَّنۡ أَسَرَّ ٱلۡقَوۡلَ وَمَن جَهَرَ بِهِۦ وَمَنۡ هُوَ مُسۡتَخۡفِۢ بِٱلَّيۡلِ وَسَارِبُۢ بِٱلنَّهَارِ﴾ برای علم و سمع و بصر وی یکسان است کسی از شما که سخن را پنهان دارد و کسی که آن را آشکار سازد، و آن که در شب نهان است و در مکانهای پنهان مستقر است و کسی که در روز وارد مخفیگاه خود از قبیل خانه یا غار یا امثال آن شود، و هیچ چیز از دید و علم و شنوایی خداوند پنهان نمیماند.
التفاسير:
11
:
13
لَهٗ مُعَقِّبٰتٌ مِّنْ بَیْنِ یَدَیْهِ وَمِنْ خَلْفِهٖ یَحْفَظُوْنَهٗ مِنْ اَمْرِ اللّٰهِ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ لَا یُغَیِّرُ مَا بِقَوْمٍ حَتّٰی یُغَیِّرُوْا مَا بِاَنْفُسِهِمْ ؕ— وَاِذَاۤ اَرَادَ اللّٰهُ بِقَوْمٍ سُوْٓءًا فَلَا مَرَدَّ لَهٗ ۚ— وَمَا لَهُمْ مِّنْ دُوْنِهٖ مِنْ وَّالٍ ۟
﴿لَهُۥ مُعَقِّبَٰتٞ﴾ انسان دارای فرشتگانی است که به نوبت در شب و روز عوض میشوند.﴿ مِّنۢ بَيۡنِ يَدَيۡهِ وَمِنۡ خَلۡفِهِۦ يَحۡفَظُونَهُۥ مِنۡ أَمۡرِ ٱللَّهِ﴾ و پیاپی از روبهرو و پشت سر به فرمان خدا از او مراقبت مینمایند؛ یعنی جسم و روح او را از هر آسیبی محافظت مینمایند؛ و اعمال او را ثبت و ضبط میکنند، و آن فرشتگان همواره همراه انسان هستند.
پس همانگونه که علم خداوند انسان را احاطه نموده است، خداوند این محافظان را بر بندگان قرار داده است به صورتیکه حالات و کارهای انسان پوشیده نمیماند و هیچ چیزی از آن فراموش نمیشود.
﴿إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُغَيِّرُ مَا بِقَوۡمٍ﴾ همانا خداوند نعمت و احسان و زندگی و راحتی هیچ قومی را تغییر نمیدهد، ﴿حَتَّىٰ يُغَيِّرُواْ مَا بِأَنفُسِهِمۡ﴾ مگر اینکه آنان احوال خود را تغییر بدهند؛ به این صورت که از دایرۀ ایمان بیرون آمده و به کفر روی بیاورند، و از طاعت به معصیت و یا از شکرگزاری نعمتهای خدا به ناسپاسی و مغرور شدن بگرایند. پس آنگاه خداوند آن نعمتها را از دستشان میگیرد.
و همچنین هرگاه بندگان حالت گناهورزی را که بدان مبتلا هستند تغییر دهند و به اطاعت خدا روی بیاورند، خداوند حالت ناگواری را که در آن به سر میبرند، دگرگون میسازد؛ و شقاوت آنها را، به نیکی و شادی و رحمت مبدل مینماید.
﴿وَإِذَآ أَرَادَ ٱللَّهُ بِقَوۡمٖ سُوٓءٗا﴾ و هنگامی که خدا بخواهد عذاب و سختی را به قومی برساند، حتماً ارادۀ الهی در رابطه با آنها محقق میشود، ﴿فَلَا مَرَدَّ لَهُۥ﴾ زیرا هیچ چیز و هیچکس نمیتواند آن را برگرداند، ﴿وَمَا لَهُم مِّن دُونِهِۦ مِن وَالٍ﴾ و جز او، هیچ کارسازی ندارند که امر پسندیده و دوست داشتنی را برایشان بیاورد و امور ناگوار را از آنها دور نماید. پس باید از قرارگرفتن در دایرۀ آنچه که خدا نمیپسندد، بپرهیزند تا مبادا عذابی برآنها بیاید که از قوم گناهکار برگردانده نمیشود.
التفاسير:
12
:
13
هُوَ الَّذِیْ یُرِیْكُمُ الْبَرْقَ خَوْفًا وَّطَمَعًا وَّیُنْشِئُ السَّحَابَ الثِّقَالَ ۟ۚ
خداوند متعال میفرماید: ﴿هُوَ ٱلَّذِي يُرِيكُمُ ٱلۡبَرۡقَ خَوۡفٗا وَطَمَعٗا﴾ او ذاتی است که رعد و برق آسمان را به شما نشان میدهد که هم باعث بیم و هم مایۀ امید شما میگردد؛ یعنی با دیدن آذرخش آسمان، ترس از فرود صاعقه و انواع آفات بر میوهها و نباتات مردم را فرا میگیرد؛ و نیز از طرفی آذرخش آسمان، مایۀ امید و خیر و فایده هم میباشد.
﴿وَيُنشِئُ ٱلسَّحَابَ ٱلثِّقَالَ﴾ و ابرهای سنگینبار را که باران فراوان دربردارند و سبب بهرهمند شدن بندگان و شهرها میشود، پدید میآورد.
التفاسير:
13
:
13
وَیُسَبِّحُ الرَّعْدُ بِحَمْدِهٖ وَالْمَلٰٓىِٕكَةُ مِنْ خِیْفَتِهٖ ۚ— وَیُرْسِلُ الصَّوَاعِقَ فَیُصِیْبُ بِهَا مَنْ یَّشَآءُ وَهُمْ یُجَادِلُوْنَ فِی اللّٰهِ ۚ— وَهُوَ شَدِیْدُ الْمِحَالِ ۟ؕ
﴿وَيُسَبِّحُ ٱلرَّعۡدُ بِحَمۡدِهِۦ﴾ و رعد ستایش او را به جای آورده، و او را به پاکی میستاید. وآن صدایی است که از ابرها شنیده میشود و بندگان را آشفته مینماید. پس رعد، در مقابل پروردگارش، فروتن و فرمانبردار است و زبان به ستایش و پاکیاش میگشاید.
﴿وَٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ مِنۡ خِيفَتِهِۦ﴾ و فرشتگان نیز از بیمش، پاکی او را بیان میکنند؛ یعنی فرشتگان در برابر خداوند، فروتن هستند و از قدرت الهی میترسند. ﴿وَيُرۡسِلُ ٱلصَّوَٰعِقَ﴾ و صاعقهها را میفرستد، و آن آتشی است که از ابرها بیرون میجهد، ﴿فَيُصِيبُ بِهَا مَن يَشَآءُ﴾ و هرکس از بندگانش را، برحسب مشیت خویش، بدان گرفتار میکند. ﴿وَهُمۡ يُجَٰدِلُونَ فِي ٱللَّهِ وَهُوَ شَدِيدُ ٱلۡمِحَالِ﴾ و آنان دربارۀ خدا به مجادله میپردازند و او بس قدرتمند است؛ هرچه بخواهد میکند، و هیچ چیزی نمیتواند از قدرت او سرپیچی نماید، و هیچ فرارکننده ای از دست او در نمیرود.
و تنها اوست که برای بندگانش باران و ابر را میفرستد که روزیهایشان در آن نهفته است، و اوست که به تدبیر امور میپردازد. و آفریدههای بزرگ -که بندگان از آن به هراس میافتند- در برابر او فروتن بوده و سر تسلیم فرود میآورند، و او قدرتمند ودارای توانایی زیاد است. پس همو سزاوار است که پرستش شود و شریکی برایش قرار داده نشود. بنابراین فرمود:
التفاسير:
