د قرآن کریم د معناګانو ژباړه - فارسي ژبې ته د المختصر في تفسیر القرآن الکریم ژباړه
د مخ نمبر:
15
:
46
وَوَصَّیْنَا الْاِنْسَانَ بِوَالِدَیْهِ اِحْسٰنًا ؕ— حَمَلَتْهُ اُمُّهٗ كُرْهًا وَّوَضَعَتْهُ كُرْهًا ؕ— وَحَمْلُهٗ وَفِصٰلُهٗ ثَلٰثُوْنَ شَهْرًا ؕ— حَتّٰۤی اِذَا بَلَغَ اَشُدَّهٗ وَبَلَغَ اَرْبَعِیْنَ سَنَةً ۙ— قَالَ رَبِّ اَوْزِعْنِیْۤ اَنْ اَشْكُرَ نِعْمَتَكَ الَّتِیْۤ اَنْعَمْتَ عَلَیَّ وَعَلٰی وَالِدَیَّ وَاَنْ اَعْمَلَ صَالِحًا تَرْضٰىهُ وَاَصْلِحْ لِیْ فِیْ ذُرِّیَّتِیْ ؕۚ— اِنِّیْ تُبْتُ اِلَیْكَ وَاِنِّیْ مِنَ الْمُسْلِمِیْنَ ۟
و به انسان فرمان مؤکّد دادیم که به پدر و مادرش نیکی کند، یعنی هم در زندگی آن دو، و هم پس از مرگشان تا جایی‌که منجر به مخالفت با شریعت نشود به آن دو نیکی کند، و به‌طور خاص به مادرش که با مشقت به او باردار شد و با مشقت او را به دنیا آورد، و مدت باردارشدنش به او و آغاز از شیرگرفتنش: سی ماه است، تا آن‌گاه که به کمال نیروی عقلی و جسمی و چهل سالگی برسد می‌گوید: پروردگارا، بر دلم بیفکن تا شکر نعمتی را که بر من و بر پدر و مادرم ارزانی داشته‌ای به جای آورم، و بر دلم بیفکن که عمل صالحی که تو را راضی می‌سازد، و آن را از من می‌پذیری انجام دهم، و فرزندانم را برایم صالح گردان. به‌راستی‌که من از گناهانم به‌سوی تو توبه کردم، و به‌راستی‌که من از فرمان‌برداران طاعت تو، و تسلیم شدگان اوامرت هستم.
التفاسير:
16
:
46
اُولٰٓىِٕكَ الَّذِیْنَ نَتَقَبَّلُ عَنْهُمْ اَحْسَنَ مَا عَمِلُوْا وَنَتَجَاوَزُ عَنْ سَیِّاٰتِهِمْ فِیْۤ اَصْحٰبِ الْجَنَّةِ ؕ— وَعْدَ الصِّدْقِ الَّذِیْ كَانُوْا یُوْعَدُوْنَ ۟
اینها هستند که نیکوترین عمل صالحی را که انجام داده‌اند از آنها می‌پذیریم، و از گناهان‌شان درمی‌گذریم، و آنها را در قبال گناهان‌شان مواخذه نمی‌کنیم، و همان‌ها در زمرۀ بهشتیان هستند، این وعده‌ای که به آنها داده شد وعده‌ای راست است، و به‌طور قطع واقع خواهد شد.
التفاسير:
17
:
46
وَالَّذِیْ قَالَ لِوَالِدَیْهِ اُفٍّ لَّكُمَاۤ اَتَعِدٰنِنِیْۤ اَنْ اُخْرَجَ وَقَدْ خَلَتِ الْقُرُوْنُ مِنْ قَبْلِیْ ۚ— وَهُمَا یَسْتَغِیْثٰنِ اللّٰهَ وَیْلَكَ اٰمِنْ ۖۗ— اِنَّ وَعْدَ اللّٰهِ حَقٌّ ۚ— فَیَقُوْلُ مَا هٰذَاۤ اِلَّاۤ اَسَاطِیْرُ الْاَوَّلِیْنَ ۟
و کسی‌که به پدر و مادرش گفت: الله شما دو تن را نابود کند، آیا به من وعده می‌دهید که پس از مرگم از قبر خویش زنده درمی‌آیم، درحالی‌که قرن‌های زیادی سپری شده، و مردم در آنها مرده‌اند اما هیچ‌یک از آنها زنده مبعوث نشده است؟! و پدر و مادرش از الله یاری می‌خواهند تا پسرشان را به‌سوی ایمان هدایت کند، و به پسرشان می‌گویند: نابود شوی اگر به رستاخیز ایمان نیاوری، پس به آن ایمان بیاور؛ زیرا وعدۀ الله به رستاخیز حقیقتی بدون تردید است، اما او دوباره برای انکار رستاخیز می‌گوید: این سخنی که در مورد رستاخیز گفته می‌شود فقط از کتاب‌ها و نوشته‌های پیشینیان نقل شده است، و از جانب الله ثابت نیست.
التفاسير:
18
:
46
اُولٰٓىِٕكَ الَّذِیْنَ حَقَّ عَلَیْهِمُ الْقَوْلُ فِیْۤ اُمَمٍ قَدْ خَلَتْ مِنْ قَبْلِهِمْ مِّنَ الْجِنِّ وَالْاِنْسِ ؕ— اِنَّهُمْ كَانُوْا خٰسِرِیْنَ ۟
اینها که عذاب بر آنها واجب شده است در زمرۀ امت‌های جنی و انسی پیش از خودشان هستند، به‌راستی‌که آنها زیانکار بودند؛ چون هم به خودشان و هم به خانواده‌های‌شان با درآوردن آنها در جهنم زیان رساندند.
التفاسير:
19
:
46
وَلِكُلٍّ دَرَجٰتٌ مِّمَّا عَمِلُوْا ۚ— وَلِیُوَفِّیَهُمْ اَعْمَالَهُمْ وَهُمْ لَا یُظْلَمُوْنَ ۟
و هر یک از دو گروه - یعنی گروه بهشتی، و گروه جهنمی- براساس اعمال‌شان مراتبی دارند، یعنی مراتب اهل بهشت درجاتی والا، و مراتب اهل جهنم دَرَکاتی پست است، و تا الله جزای اعمال‌شان را به آنها بدهد، و در روز قیامت نه با کاستن نیکی‌هایشان، و نه با افزودن بر بدی‌های‌شان به آنها ستم نمی‌شود.
التفاسير:
20
:
46
وَیَوْمَ یُعْرَضُ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا عَلَی النَّارِ ؕ— اَذْهَبْتُمْ طَیِّبٰتِكُمْ فِیْ حَیَاتِكُمُ الدُّنْیَا وَاسْتَمْتَعْتُمْ بِهَا ۚ— فَالْیَوْمَ تُجْزَوْنَ عَذَابَ الْهُوْنِ بِمَا كُنْتُمْ تَسْتَكْبِرُوْنَ فِی الْاَرْضِ بِغَیْرِ الْحَقِّ وَبِمَا كُنْتُمْ تَفْسُقُوْنَ ۟۠
و روزی‌که کسانی‌که به الله کفر ورزیده و رسولانش را تکذیب کرده‌اند بر آتش عرضه می‌شوند تا در آن عذاب شوند، و از روی توبیخ و سرزنش به آنها گفته می‌شود: نعمت‌های خوبتان را در زندگی دنیایی خویش صرف کردید، و از خوشی‌هایی که در آن بود بهره بردید، اما در این روز به‌سبب تکبر به‌ناحق شما در زمین، و به‌سبب اینکه با کفر و گناهان از طاعت الله خارج شدید با عذابی خوار و رسواکننده، مجازات می‌شوید.
التفاسير:
په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:
• بيان مكانة بِرِّ الوالدين في الإسلام، بخاصة في حق الأم، والتحذير من العقوق.
بیان جایگاه نیکی به پدر و مادر در اسلام، به‌خصوص در حق مادر، و برحذر داشتن از نافرمانی آنان.
• بيان خطر التوسع في ملاذّ الدنيا؛ لأنها تشغل عن الآخرة.
بیان خطر زیاده‌روی در خوشی‌های دنیا؛ چون از آخرت غافل می‌سازند.
• بيان الوعيد الشديد لأصحاب الكبر والفسوق.
بیان تهدید شدید برای متکبران و بدکاران.
