د قرآن کریم د معناګانو ژباړه - فارسي ژبې ته د المختصر في تفسیر القرآن الکریم ژباړه
د مخ نمبر:
142
:
2
سَیَقُوْلُ السُّفَهَآءُ مِنَ النَّاسِ مَا وَلّٰىهُمْ عَنْ قِبْلَتِهِمُ الَّتِیْ كَانُوْا عَلَیْهَا ؕ— قُلْ لِّلّٰهِ الْمَشْرِقُ وَالْمَغْرِبُ ؕ— یَهْدِیْ مَنْ یَّشَآءُ اِلٰی صِرَاطٍ مُّسْتَقِیْمٍ ۟
به‌زودی یهودیان نادان و کم‌خرد و منافقانی که همانند آنها هستند خواهند گفت: چه‌چیز مسلمانان را از قبلۀ بیت‌المقدس که قبلاً قبله‌شان بود بازگرداند؟! – ای پیامبر- در پاسخ به آنها بگو: مالکیت مشرق و مغرب و سایر جهات فقط از آنِ الله است، صورت هر یک از بندگانش را به هر جهتی که بخواهد می‌گرداند، او سبحانه هر یک از بندگانش را که بخواهد به راه راستی که هیچ کجی و انحرافی در آن نیست هدایت می‌کند.
التفاسير:
143
:
2
وَكَذٰلِكَ جَعَلْنٰكُمْ اُمَّةً وَّسَطًا لِّتَكُوْنُوْا شُهَدَآءَ عَلَی النَّاسِ وَیَكُوْنَ الرَّسُوْلُ عَلَیْكُمْ شَهِیْدًا ؕ— وَمَا جَعَلْنَا الْقِبْلَةَ الَّتِیْ كُنْتَ عَلَیْهَاۤ اِلَّا لِنَعْلَمَ مَنْ یَّتَّبِعُ الرَّسُوْلَ مِمَّنْ یَّنْقَلِبُ عَلٰی عَقِبَیْهِ ؕ— وَاِنْ كَانَتْ لَكَبِیْرَةً اِلَّا عَلَی الَّذِیْنَ هَدَی اللّٰهُ ؕ— وَمَا كَانَ اللّٰهُ لِیُضِیْعَ اِیْمَانَكُمْ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ بِالنَّاسِ لَرَءُوْفٌ رَّحِیْمٌ ۟
و همچنان‌که قبله‌ای برای شما قرار دادیم و آن را برای‌تان برگزیدیم؛ شما را امتی برگزیده و منصف، میانه در میان تمام امت‌ها، از نظر عقاید و عبادات و معاملات قرار دادیم؛ تا در روز قیامت گواهانی برای رسولان الله باشید که آنها آنچه را الله برای‌شان امر کرده بود به امت‌های‌شان تبلیغ کنند ابلاغ کردند، و رسول محمد صلی الله علیه وسلم نیز گواه بر شما باشد که آنچه را با آن به‌سوی شما فرستاده شد به شما ابلاغ کرد. و تغییر قبله‌ای را که به آن روی می‌آوردی- یعنی بیت المقدس- را مقرر نکردیم مگر به این هدف که - به علم آشکارکننده‌ای که جزا بر آن مترتب می‌شود- مشخص کنیم چه کسی به آنچه الله تشریع کرده راضی است و در برابر آن فروتن و فرمان‌بردار است، در نتیجه از رسول پیروی می‌کند؛ و چه کسی از دینش بازمی‌گردد و از هوای نفسش پیروی می‌کند، در نتیجه در برابر آنچه الله تشریع کرده است فروتن و فرمان‌بردار نیست. فرمان تغییر قبلۀ نخستین سخت و دشوار است مگر بر کسانی‌که الله آنها را به ایمان به خودش هدایت کرده است، و به این ترتیب که آنچه برای بندگانش تشریع می‌کند، در واقع بر اساس حکمت‌های فراگیر تشریع می‌فرماید. و الله بر آن نبود که ایمان شما به الله، از جمله نمازهایی را که قبل از تغییر قبله ادا کرده‌اید تباه کند؛ زیرا الله نسبت به مردم بسیار مهربان است، پس بر آنها سخت نمی‌گیرد و ثواب اعمال‌شان را تباه نمی‌سازد.
التفاسير:
144
:
2
قَدْ نَرٰی تَقَلُّبَ وَجْهِكَ فِی السَّمَآءِ ۚ— فَلَنُوَلِّیَنَّكَ قِبْلَةً تَرْضٰىهَا ۪— فَوَلِّ وَجْهَكَ شَطْرَ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ ؕ— وَحَیْثُ مَا كُنْتُمْ فَوَلُّوْا وُجُوْهَكُمْ شَطْرَهٗ ؕ— وَاِنَّ الَّذِیْنَ اُوْتُوا الْكِتٰبَ لَیَعْلَمُوْنَ اَنَّهُ الْحَقُّ مِنْ رَّبِّهِمْ ؕ— وَمَا اللّٰهُ بِغَافِلٍ عَمَّا یَعْمَلُوْنَ ۟
- ای پیامبر- براستی که ما بازگردانیدن صورت و نگاهت به‌سوی آسمان را می‌بینیم که در انتظار و جستجوی نزول وحی در مورد قبله و تغییر آن به‌سویی که دوست داری هستی، پس چهره‌ات را به جای بیت المقدس که اکنون به آن روی می‌آوری به‌سوی قبله‌ای که تو را خشنود می‌کند و آن را می‌پسندی- یعنی بیت الله الحرام- می‌گردانیم، پس رویت را به‌سوی بیت الله الحرام در مکۀ مکرمه بگردان، و – ای مؤمنان- هرجا باشید هنگام ادای نماز صورت‌های‌تان را به‌سوی بیت الله بگردانید. و همانا یهودیان و نصاری که به آنها کتاب داده شده است، نیک می‌دانند که تغییر قبله، حقیقتی فروفرستاده‌شده از جانب آفریدگار و تدبیرکنندۀ امرشان است؛ زیرا این امر در کتاب‌های‌شان با دلیل و برهان ثابت شده است، و الله از اعمال این رویگردانان از حق غافل نیست؛ بلکه اللهِ سبحان، از اعمال‌شان آگاه است و آنها را بر اساس آن جزا خواهد داد.
التفاسير:
145
:
2
وَلَىِٕنْ اَتَیْتَ الَّذِیْنَ اُوْتُوا الْكِتٰبَ بِكُلِّ اٰیَةٍ مَّا تَبِعُوْا قِبْلَتَكَ ۚ— وَمَاۤ اَنْتَ بِتَابِعٍ قِبْلَتَهُمْ ۚ— وَمَا بَعْضُهُمْ بِتَابِعٍ قِبْلَةَ بَعْضٍ ؕ— وَلَىِٕنِ اتَّبَعْتَ اَهْوَآءَهُمْ مِّنْ بَعْدِ مَا جَآءَكَ مِنَ الْعِلْمِ ۙ— اِنَّكَ اِذًا لَّمِنَ الظّٰلِمِیْنَ ۟ۘ
سوگند به الله! – ای پیامبر- اگر برای اهل کتاب، چه یهودیان و چه نصاری، معجزه‌ای با آیات و براهین کامل بیاوری که تغییر قبله حقیقت است، به‌خاطر دشمنی با آنچه آورده‌ای و تکبر بر پیروی از حق، به‌سوی قبلۀ تو روی نمی‌آورند، و تو نیز پس از اینکه الله چهرۀ تو را از قبلۀشان بازگرداند به‌سوی آن روی نمی‌آوری، و آنها نیز به قبلۀ یکدیگر روی نمی‌آورند؛ زیرا هر گروه از آنها، دیگری را انکار می‌کند، و اگر پس از اینکه علم صحیح و بدون تردیدی نزد تو آمد، از خواهشات نفسانی آنها در مورد قبله و سایر شرایع و احکام پیروی کنی، در این صورت، با ترک هدایت و پیروی از هوای نفس، از ستمکاران خواهی بود. این خطاب به پیامبر، بر زشتیِ پیروی از اهل کتاب دلالت دارد و گرنه، الله پیامبرش را از این امر پاک داشته است؛ پس این خطاب تحذیری برای امت پیامبر پس از مرگ ایشان است.
التفاسير:
په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:
• أن الاعتراض على أحكام الله وشرعه والتغافل عن مقاصدها دليل على السَّفَه وقلَّة العقل.
اعتراض بر احکام و شریعت الله و غفلت‌ورزیدن از مقاصد آن، بر نادانی و کم‌خردی دلالت دارد.
• فضلُ هذه الأمة وشرفها، حيث أثنى عليها الله ووصفها بالوسطية بين سائر الأمم.
فضیلت و برتری امت اسلام؛ چون الله این امت را ستوده و به امت میانه در میان سایر امت‌ها توصیف فرموده است.
• التحذير من متابعة أهل الكتاب في أهوائهم؛ لأنهم أعرضوا عن الحق بعد معرفته.
برحذرداشتن از پیروی خواهشات نفسانی اهل کتاب؛ زیرا آنها پس از اینکه حق را شناختند از آن روی گرداندند.
• جواز نَسْخِ الأحكام الشرعية في الإسلام زمن نزول الوحي، حيث نُسِخَ التوجه إلى بيت المقدس، وصار إلى المسجد الحرام.
جواز نسخ احکام شرعی در اسلام در زمان نزول وحی؛ زیرا روی‌آوردن به‌سوی بیت المقدس نسخ شد و روی‌آوردن به‌سوی مسجد الحرام به جای آن آمد.
