د قرآن کریم د معناګانو ژباړه - اذربایجاني ژبې ته د المختصر في تفسیر القرآن الکریم ژباړه
د مخ نمبر:
53
:
8
ذَٰلِكَ بِأَنَّ ٱللَّهَ لَمۡ يَكُ مُغَيِّرٗا نِّعۡمَةً أَنۡعَمَهَا عَلَىٰ قَوۡمٍ حَتَّىٰ يُغَيِّرُواْ مَا بِأَنفُسِهِمۡ وَأَنَّ ٱللَّهَ سَمِيعٌ عَلِيمٞ
Allahın bir qövmə verdiyi nemətləri almasının və o qövmün şiddətli əzaba düçar olmasının səbəbi, onların Allaha iman edib doğru yolda sabitqədəm olmaq və nemətlərə şükr etmək kimi gözəl hallarını Allaha qarşı küfür, asilik və Onun nemətlərinə naşükürlük etmək kimi pis hala dəyişmələri oldu. Şübhəsiz ki, Allah qullarının danışdıqlarını eşidir, onların nə əməllər etdiklərini görür və bundan Ona heç bir şey gizli qalmaz!
التفاسير:
54
:
8
كَدَأۡبِ ءَالِ فِرۡعَوۡنَ وَٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡۚ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِ رَبِّهِمۡ فَأَهۡلَكۡنَٰهُم بِذُنُوبِهِمۡ وَأَغۡرَقۡنَآ ءَالَ فِرۡعَوۡنَۚ وَكُلّٞ كَانُواْ ظَٰلِمِينَ
Bu kafirlərin əməli Allaha küfür etmiş Fironun əhli-əyalı və təkzib etmiş əvvəlki qövümlərin əməlinə bənzəyir. Onlar Rəbbinin ayələrini yalan hesab etdilər, Allah da onları etdikləri günahlar səbəbindən məhv etdi. Allah Firon əhli-əyalını dənizdə qərq edərək məhv etdi. Fironun əhli-əyalı və onlardan əvvəlkilər Allaha küfür etdiklərinə və Ona şəriklər qoşduqlarına görə onların hamısı zalım idi. Onlar məhz etdikləri bu əməllərə görə Allahın əzabını özlərinə vacib etdilər və beləliklə də, əzaba düçar oldular.
التفاسير:
55
:
8
إِنَّ شَرَّ ٱلدَّوَآبِّ عِندَ ٱللَّهِ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ فَهُمۡ لَا يُؤۡمِنُونَ
Şübhəsiz ki, yer üzündə gəzib-dolaşan canlıların ən şərlisi Allaha və Onun Rəsullarına kafir olanlardır. Onlara Allahın bütün mövcüzələrini göstərsən də belə, öz küfürlərində israrlı olduqlarına görə əsla iman gətirməzlər. Onlar ağılları ilə haqqı düşünüb dərk etməyən, qulaqları ilə haqqı eşitməyən və gözləri ilə haqqı görməyən kimsələrdir.
التفاسير:
56
:
8
ٱلَّذِينَ عَٰهَدتَّ مِنۡهُمۡ ثُمَّ يَنقُضُونَ عَهۡدَهُمۡ فِي كُلِّ مَرَّةٖ وَهُمۡ لَا يَتَّقُونَ
Onlar yəhudu nəslindən olan, Bəni qurayza qəbiləsi kimi hər dəfə sənin onlarla bağladığın əhdlərini pozan və buna görə heç nədən çəkinməyən, əhdlərinə sadiq qalmayan və sizə verdikləri sözlərini tutmayan kimsələrdir.
التفاسير:
57
:
8
فَإِمَّا تَثۡقَفَنَّهُمۡ فِي ٱلۡحَرۡبِ فَشَرِّدۡ بِهِم مَّنۡ خَلۡفَهُمۡ لَعَلَّهُمۡ يَذَّكَّرُونَ
Ey Peyğəmbər! Əgər əhdlərini pozan o kimsələri döyüşdə yaxalamış olsan, onları elə cəza ver ki, onu eşidən hər bir kəs bundan ibrət alsın və bir daha nə səninlə müharibə etməyə, nə də ki, sənə qarşı müharibə edənlərlə bir sırada olmağa cürət etməsin.
التفاسير:
58
:
8
وَإِمَّا تَخَافَنَّ مِن قَوۡمٍ خِيَانَةٗ فَٱنۢبِذۡ إِلَيۡهِمۡ عَلَىٰ سَوَآءٍۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُحِبُّ ٱلۡخَآئِنِينَ
Ey Peyğəmbər! Əgər bir qövmün əməllərindən şübhələnib səninlə bağladıqları əhdi pozacaqları ilə xəyanət etmələrindən qorxarsansa, bu zaman sən onlara əhdini pozduğunu bildir ki, hər iki tərəf bundan xəbərdar olsun. Onlarla bağladığın əhdi pozduğunu onlara bildirmədən onlara qəfildən hücum etmə. Çünki onlara bunu bildirmədən qəfildən hücuma keçməyin xəyanətdir. Şübhəsiz ki, Allah xainləri sevməz. Əksinə Allah xayinlərə əzab verər. Sən özünü xain olmaqdan qoru!
التفاسير:
59
:
8
وَلَا يَحۡسَبَنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ سَبَقُوٓاْۚ إِنَّهُمۡ لَا يُعۡجِزُونَ
Qoy kafirlər Allahın əzabından qaçıb qurtara biləcəklərini zənn etməsinlər. Çünki onlar Allahın əzabından əsla qaçıb yaxa qurtara bilməzlər. Onlar harada olsalar belə, Allahın əzabı mütləq onları yaxalayacaqdır.
التفاسير:
60
:
8
وَأَعِدُّواْ لَهُم مَّا ٱسۡتَطَعۡتُم مِّن قُوَّةٖ وَمِن رِّبَاطِ ٱلۡخَيۡلِ تُرۡهِبُونَ بِهِۦ عَدُوَّ ٱللَّهِ وَعَدُوَّكُمۡ وَءَاخَرِينَ مِن دُونِهِمۡ لَا تَعۡلَمُونَهُمُ ٱللَّهُ يَعۡلَمُهُمۡۚ وَمَا تُنفِقُواْ مِن شَيۡءٖ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ يُوَفَّ إِلَيۡكُمۡ وَأَنتُمۡ لَا تُظۡلَمُونَ
Ey möminlər! Atıcılıqla və s. bu kimi şeylərlə düşmənlərə qarşı bacardığınız qədər qoşun və qüvvə hazırlayın. Onlarla döyüşə Allah yolunda bəsləyib saxladığınız döyüş atları hazırlayın ki, bununla Allahın düşmənini, kafirlərdən sizə müsibət gəlməsini gözləyən öz düşməninizi və onlardan başqa sizin bilmədiyiniz və həmçinin qəlblərində sizə qarşı düşmənçilik gizlətdiklərini bilmədiyiniz düşmənlərinizi qorxudasınız. Siz onları tanımasanızda lakin Allah onların daha yaxşı tanıyır və onların kim olduğunu və qəlblərində sizə qarşı nə gizlətdiklərini daha yaxşı bilir. Allah yolunda az və ya çox olmasından aslı olmayaraq nə xərcləsəniz, Allah sizə dünya həyatında onun əvəzini, axirət həyatında isə sizə kamil savab bəxş edər. Elə isə malınızı Allah yolunda xərcləməyə tələsin!
التفاسير:
61
:
8
۞ وَإِن جَنَحُواْ لِلسَّلۡمِ فَٱجۡنَحۡ لَهَا وَتَوَكَّلۡ عَلَى ٱللَّهِۚ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ
Ey Peyğəmbər! Əgər onlar sülhə və həmçinin sizinlə döyüşməkdən əl çəkməyə meyl edərlərsə, sən də ona meyl et, onlarla əhd-peyman bağla, bundan sonra Allaha təvəkkül et və yalnız Ona arxalan. Əgər belə etsən Allah səni əsla köməksiz qoymaz! Həqiqətən, Allah, onların dediklərini sözləri eşidəndir, etdikləri əməlləri və qəlblərində gizlətdikləri biləndir.
التفاسير:
په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:
• من فوائد العقوبات والحدود المرتبة على المعاصي أنها سبب لازدجار من لم يعمل المعاصي، كما أنها زجر لمن عملها ألا يعاودها.
• Günahlara görə tətbiq edilən cəzanın faydalarından biri də budur ki, günah etmək istəyinə düşüb, hələ ki, günah etməyən kimsəni, günah edib ona cəza tətbiq edildikdən sonra bir daha həmən günaha qayıtmaqdan çəkindirdiyi kimi, onu da günah etməkdən çəkindirər.
• من أخلاق المؤمنين الوفاء بالعهد مع المعاهدين، إلا إن وُجِدت منهم الخيانة المحققة.
• Əhd-peyman bağladıqları kimsələrlə, onların xəyanət etməsi müstəsna olmaqla, ədlərinə vəfalı olmaq möminlərin əxlaqındandır.
• يجب على المسلمين الاستعداد بكل ما يحقق الإرهاب للعدو من أصناف الأسلحة والرأي والسياسة.
• Müsəlmanların düşmənin canına qorxu salmağa səbəb olan silahla, düzgün rəylə, siyasətlə və hər bir şeylə onlara qarşı hazırlaşması vacibdir.
• جواز السلم مع العدو إذا كان فيه مصلحة للمسلمين.
• Əgər müsəlmanlar üçün mənfəət varsa bu zaman düşmənlə atəşkəs sazişinin imzalanması icazəlidir.
