ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌ߬ߘߊ߬ߟߌ ߝߐߘߊ ߘߏ߫ ߌߓߎ߬ߙߊ߬ߤߌߡߊ߫ - ߏߗ߭ߑߓߊߞߌߞߊ߲

43 : 14

مُهۡطِعِينَ مُقۡنِعِي رُءُوسِهِمۡ لَا يَرۡتَدُّ إِلَيۡهِمۡ طَرۡفُهُمۡۖ وَأَفۡـِٔدَتُهُمۡ هَوَآءٞ

Одамлар қайта тирилиб,қабрларидан қойим бўлган кунда бошларини осмонга қаратганча чопадилар. Кўзлари ўзига келмайди. Даҳшатдан қотганча тураверади. Қалблари эса бўм-бўш бўлиб, ҳеч нарсани идрок эта олмайди.

44 : 14

وَأَنذِرِ ٱلنَّاسَ يَوۡمَ يَأۡتِيهِمُ ٱلۡعَذَابُ فَيَقُولُ ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ رَبَّنَآ أَخِّرۡنَآ إِلَىٰٓ أَجَلٖ قَرِيبٖ نُّجِبۡ دَعۡوَتَكَ وَنَتَّبِعِ ٱلرُّسُلَۗ أَوَلَمۡ تَكُونُوٓاْ أَقۡسَمۡتُم مِّن قَبۡلُ مَا لَكُم مِّن زَوَالٖ

Эй Пайғамбар, умматингизни Қиёмат кунидаги Аллоҳнинг азобидан огоҳлантиринг. Ўшанда Аллоҳга куфр, ширк келтириш билан ўзларига ўзлари зулм қилган кимсалар: "Парвардигоро, бизга озгина муҳлат бер, азобингни бироз кечиктир, бизни қисқа муддатга дунёга қайтар, Сенга иймон келтириб, юборган пайғамбарларингга эргашиб олайлик", дейдилар. Жавоб жуда қаттиқ бўлади: "Илгари ўлимдан кейин қайта тирилиш йўқ, бу дунёдан охират сари кўчиб ўтиш йўқ, дея қасам ичмаганмидингиз?"

45 : 14

وَسَكَنتُمۡ فِي مَسَٰكِنِ ٱلَّذِينَ ظَلَمُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ وَتَبَيَّنَ لَكُمۡ كَيۡفَ فَعَلۡنَا بِهِمۡ وَضَرَبۡنَا لَكُمُ ٱلۡأَمۡثَالَ

Илгари Аллоҳга куфр келтириш билан ўзларига ўзлари зулм қилган Ҳуд қавми, Солиҳ қавми каби золим умматларнинг масканларига жойлашдингиз. Уларни қандай ҳалок қилганимиз сизларга аён бўлди. Панд-насиҳат олармикинсизлар, дея Аллоҳнинг Китобида сизларга мисоллар келтирдик. Аммо сизлар улардан ибрат олмадингизлар.

46 : 14

وَقَدۡ مَكَرُواْ مَكۡرَهُمۡ وَعِندَ ٱللَّهِ مَكۡرُهُمۡ وَإِن كَانَ مَكۡرُهُمۡ لِتَزُولَ مِنۡهُ ٱلۡجِبَالُ

Золим умматларнинг масканларидан жой олганлар Пайғамбар алайҳиссаломни ўлдириб, у зот олиб бораётган даъватга барҳам бериш учун макр-ҳийла қилдилар. Аллоҳ эса уларнинг тадбирларидан Хабардордир. Ҳеч иш У Зотдан яширин қола олмас. Уларнинг найранглари заифдир. Тоғни ҳам, бошқа нарсани ҳам қимирлата олмас. Аллоҳнинг макри эса бунинг аксидир.

47 : 14

فَلَا تَحۡسَبَنَّ ٱللَّهَ مُخۡلِفَ وَعۡدِهِۦ رُسُلَهُۥٓۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَزِيزٞ ذُو ٱنتِقَامٖ

Эй Пайғамбар, пайғамбарларига зафар ва ғалабани ваъда қилган Аллоҳ Ўз ваъдасида турмайди, деб ўйламанг. Аллоҳ Ғолибдир. Ҳеч ким, ҳеч нарса У Зотдан ғолиб бўла олмас. Ўзининг дўстларини ғолиб қилур. У Ўзининг ва пайғамбарининг душманларидан қасос олувчидир.

48 : 14

يَوۡمَ تُبَدَّلُ ٱلۡأَرۡضُ غَيۡرَ ٱلۡأَرۡضِ وَٱلسَّمَٰوَٰتُۖ وَبَرَزُواْ لِلَّهِ ٱلۡوَٰحِدِ ٱلۡقَهَّارِ

Кофирлардан интиқом олиш Қиёмат куни бўлади. У кунда мана бу замин бошқа бир ерга, осмонлар бошқа бир самоларга айланиб, одамлар қабрларидан амалларини кўтариб чиқиб келадилар ва якка-ёлғиз Аллоҳ олдида турадилар. Аллоҳ Қаҳҳордир, Ғолибдир. Ҳеч ким, ҳеч нарса У Зотдан ғолиб бўла олмас.

49 : 14

وَتَرَى ٱلۡمُجۡرِمِينَ يَوۡمَئِذٖ مُّقَرَّنِينَ فِي ٱلۡأَصۡفَادِ

Эй Пайғамбар, ер бошқа бир заминга, осмонлар ҳам бошқа бир самоларга айланган кунда кофирлар ва мушриклар бир-бирига қўшиб кишанбанд қилинганини кўрасиз. Қўл-оёқлари бўйинларига боғланади. Киядиган кийимлари қора мойдан бўлади. Олов бужмайган юзларигача ўрлайди.

50 : 14

سَرَابِيلُهُم مِّن قَطِرَانٖ وَتَغۡشَىٰ وُجُوهَهُمُ ٱلنَّارُ

Эй Пайғамбар, ер бошқа бир заминга, осмонлар ҳам бошқа бир самоларга айланган кунда кофирлар ва мушриклар бир-бирига қўшиб кишанбанд қилинганини кўрасиз. Қўл-оёқлари бўйинларига боғланади. Киядиган кийимлари қора мойдан бўлади. Олов бужмайган юзларигача ўрлайди.

51 : 14

لِيَجۡزِيَ ٱللَّهُ كُلَّ نَفۡسٖ مَّا كَسَبَتۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ سَرِيعُ ٱلۡحِسَابِ

Аллоҳ ҳар бир жонга қилган ишига яраша жазо ёки мукофотини бериш учун уларни қайта тирилтирур. Аллоҳ тез ҳисоб олувчи Зотдир.

52 : 14

هَٰذَا بَلَٰغٞ لِّلنَّاسِ وَلِيُنذَرُواْ بِهِۦ وَلِيَعۡلَمُوٓاْ أَنَّمَا هُوَ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞ وَلِيَذَّكَّرَ أُوْلُواْ ٱلۡأَلۡبَٰبِ

Муҳаммад алайҳиссаломга нозил қилинган бу Қуръон Аллоҳ тарафидан инсонларга етказилган бир билдиришдир. Токи, улар қўрқинчли, оғир оқибатлардан огоҳлантирилсинлар, чин маъбуд ёлғиз Аллоҳ эканини билиб олсинлар, Унгагина ибодат қилсинлар, Унга ҳеч нарсани шерик қилмасинлар ҳамда соғлом ақли борлар ибрат олсинлар. Зеро, соғлом ақли борларгина ибрат ола биладилар.

ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:

• تصوير مشاهد يوم القيامة وجزع الخلق وخوفهم وضعفهم ورهبتهم، وتبديل الأرض والسماوات.

Оятларда Қиёмат кунининг даҳшатлари, одамларнинг талвасага тушиб қолишлари, заиф-нотавонлиги, қўрқув гирдобига ғарқ бўлишлари, еру осмонларнинг ўзгариб кетиши тасвирланяпти.

• وصف شدة العذاب والذل الذي يلحق بأهل المعصية والكفر يوم القيامة.

Қиёмат кунида гуноҳкорлар ва кофирларнинг нақадар қаттиқ азобга, хорликка юз тутишлари тавсиф этиляпти.

• أن العبد في سعة من أمره في حياته في الدنيا، فعليه أن يجتهد في الطاعة، فإن الله تعالى لا يتيح له فرصة أخرى إذا بعثه يوم القيامة.

Модомики, банда бу дунёда фаровон ҳаёт кечираётган экан, фурсатни ғанимат билиб, тоат-ибодатини қилиб қолсин. Зеро, Қиёмат куни қайта тирилганидан кейин Аллоҳ унга бошқа фурсат бермайди.