ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌ߬ߘߊ߬ߟߌ ߝߐߘߊ ߘߏ߫ ߝߊߙߊ߲ߝߊߛߌ - ߟߊߘߛߏߣߍ߲

44 : 25

أَمۡ تَحۡسَبُ أَنَّ أَكۡثَرَهُمۡ يَسۡمَعُونَ أَوۡ يَعۡقِلُونَۚ إِنۡ هُمۡ إِلَّا كَٱلۡأَنۡعَٰمِ بَلۡ هُمۡ أَضَلُّ سَبِيلًا

ئەي پەيغەمبەر! سەن ئاللاھنى بىر دەپ بىلىشكە ھەم ئۇنىڭغا ئىتائەت قىلىشقا چاقىرىۋاتقانلارنىڭ كۆپىنچىسىنى (گېپىڭنى) قوبۇل قىلىدىغان تەرزدە ئاڭلايدىغان ياكى دەلىل - پاكىتلارنى چۈشىنىدىغان كىشىلەر دەپ ئويلامسەن؟ ئۇلار ئاڭلاش، ئويلىنىش ۋە چۈشىنىشتە پەقەت چارىپايلارغىلا ئوخشايدىغان كىشىلەردۇر، بەلكى ئۇلار ئازغۇنلۇقتا چارىپايلاردىنمۇ بەتتەررەكتۇر.

45 : 25

أَلَمۡ تَرَ إِلَىٰ رَبِّكَ كَيۡفَ مَدَّ ٱلظِّلَّ وَلَوۡ شَآءَ لَجَعَلَهُۥ سَاكِنٗا ثُمَّ جَعَلۡنَا ٱلشَّمۡسَ عَلَيۡهِ دَلِيلٗا

ئەي پەيغەمبەر! ئاللاھ تائالا يەر يۈزىدە سايىنى سوزغان ۋاقتىدا ئۇنىڭ يارىتىشتىكى ئالامەتلىرىنى كۆرمىدىڭمۇ؟ ئەگەر ئاللاھ ئۇ سايىنى مىدىرلىماي، جىم تۇرىدىغان قىلىۋېتىشنى خالىسا ئىدى، ئەلۋەتتە شۇنداق قىلغان بولاتتى. ئاندىن كېيىن بىز قۇياشنى سايىنىڭ ئالامىتى قىلدۇقكى، ئۇ سايە قۇياش سەۋەبىدىن بەزىدە ئۇزىراپ، بەزىدە قىسقىرايدۇ.

46 : 25

ثُمَّ قَبَضۡنَٰهُ إِلَيۡنَا قَبۡضٗا يَسِيرٗا

ئاندىن قۇياشنىڭ كۆتۈرۈلۈشى بىلەن سايىنى تارايتىپ، تەدرىجىي يىغدۇق.

47 : 25

وَهُوَ ٱلَّذِي جَعَلَ لَكُمُ ٱلَّيۡلَ لِبَاسٗا وَٱلنَّوۡمَ سُبَاتٗا وَجَعَلَ ٱلنَّهَارَ نُشُورٗا

ئاللاھ تائالا كېچىنى سىلەرنى ۋە باشقا نەرسىلەرنى يۆگەيدىغان لىباسنىڭ ئورنىدا قىلدى، ئۇيقۇنى سىلەرگە راھەت قىلدىكى، شۇ ئارقىلىق مەشغۇلاتلىرىڭلاردىن ئارام ئالىسىلەر. كۈندۈزنى سىلەرگە تىرىكچىلىك قىلىدىغان ۋاقىت قىلىپ بەردى.

48 : 25

وَهُوَ ٱلَّذِيٓ أَرۡسَلَ ٱلرِّيَٰحَ بُشۡرَۢا بَيۡنَ يَدَيۡ رَحۡمَتِهِۦۚ وَأَنزَلۡنَا مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ طَهُورٗا

ئاللاھ تائالا شاماللارنى بەندىلىرىگە رەھمىتى بولغان يامغۇرنىڭ ياغىدىغانلىقىغا خۇش بېشارەت قىلىپ ئەۋەتتى. بىز ئاسماندىن پاك يامغۇر سۈيىنى چۈشۈرۈپ بەردۇق، ئىنسانلار شۇ ئارقىلىق پاكلىنىدۇ.

49 : 25

لِّنُحۡـِۧيَ بِهِۦ بَلۡدَةٗ مَّيۡتٗا وَنُسۡقِيَهُۥ مِمَّا خَلَقۡنَآ أَنۡعَٰمٗا وَأَنَاسِيَّ كَثِيرٗا

بىز (ئاسماندىن) چۈشكەن ئاشۇ سۇ بىلەن ھېچقانداق گىياھ ئۆسمەيدىغان قاقاس زېمىننى تۈرلۈك ئۆسۈملۈكلەرنى ئۆستۈرۈپ، يېشىللىققا پۈركەش ئارقىلىق تىرگۈزىمىز، يەنە ئاشۇ سۇ ئارقىلىق بىز ياراتقان چارىپايلارنى ۋە كۆپلىگەن ئىنسانلارنى سۇغىرىمىز.

50 : 25

وَلَقَدۡ صَرَّفۡنَٰهُ بَيۡنَهُمۡ لِيَذَّكَّرُواْ فَأَبَىٰٓ أَكۡثَرُ ٱلنَّاسِ إِلَّا كُفُورٗا

ھەقىقەتەن ئۇلارنىڭ ئىبرەت ئېلىشى ئۈچۈن قۇرئان كەرىمدە تۈرلۈك دەلىل -پاكىتلارنى بايان قىلدۇق، لېكىن ئىنسانلارنىڭ تولىسى ھەقكە كۇپۇرلۇق قىلىپ، ئۇنى ئىنكار قىلىدۇ.

51 : 25

وَلَوۡ شِئۡنَا لَبَعَثۡنَا فِي كُلِّ قَرۡيَةٖ نَّذِيرٗا

ئەگەر بىز خالىغان بولساق، ھەر بىر شەھەرگە ئۇلارنى ئاگاھلاندۇرىدىغان ھەم ئاللاھنىڭ ئازابىدىن قورقۇتىدىغان بىر پەيغەمبەرنى ئەۋەتكەن بولاتتۇق، لېكىن بىز بۇنداق قىلىشنى خالىمىدۇق. بىز ھەقىقەتەن پەيغەمبىرىمىز مۇھەممەدنى بارلىق ئىنسانلارغا پەيغەمبەر قىلىپ ئەۋەتتۇق.

52 : 25

فَلَا تُطِعِ ٱلۡكَٰفِرِينَ وَجَٰهِدۡهُم بِهِۦ جِهَادٗا كَبِيرٗا

كاپىرلارنىڭ خۇشامەتگۇيلۇق بىلەن سەندىن قىلغان تەلەپلىرى ۋە تەكلىپلىرىگە قوشۇلمىغىن. ساڭا نازىل قىلىنغان مۇشۇ قۇرئانغا تايىنىپ ئۇلارنىڭ ئەزىيەتلىرىگە سەۋر قىلىش ھەمدە كىشىلەرنى ئاللاھ تەرەپكە چاقىرىشتا دۇچ كەلگەن قىيىنچىلىقلارغا بەرداشلىق بېرىش ئارقىلىق بار كۈچۈڭ بىلەن كۈرەش قىلغىن.

53 : 25

۞ وَهُوَ ٱلَّذِي مَرَجَ ٱلۡبَحۡرَيۡنِ هَٰذَا عَذۡبٞ فُرَاتٞ وَهَٰذَا مِلۡحٌ أُجَاجٞ وَجَعَلَ بَيۡنَهُمَا بَرۡزَخٗا وَحِجۡرٗا مَّحۡجُورٗا

ئاللاھ تائالا ئىككى دېڭىزنىڭ سۈيىنى، يەنى تاتلىق سۇنى تۇزلۇق سۇ بىلەن ئۇچراشتۇرۇپ، ئۇلارنىڭ ئارىسىغا ئۆزئارا ئارىلىشىپ كېتىشىدىن ساقلايدىغان توسۇق پەيدا قىلدى.

54 : 25

وَهُوَ ٱلَّذِي خَلَقَ مِنَ ٱلۡمَآءِ بَشَرٗا فَجَعَلَهُۥ نَسَبٗا وَصِهۡرٗاۗ وَكَانَ رَبُّكَ قَدِيرٗا

ئاللاھ تائالا ئەر بىلەن ئايالنىڭ مەنىي ئىسپىرمىسىدىن ئىنساننى ياراتتى، ئىنساننى ياراتقان زات ئۇلارنىڭ ئارىسىدا ئۇرۇق - تۇغقانچىلىق ھەم قۇدا - باجىلىق ئالاقىلىرىنى پەيدا قىلدى. ئەي پەيغەمبەر! پەۋەردىگارىڭ ھەممىگە قادىردۇركى، ئۇنى ھېچنەرسە ئاجىز قىلالمايدۇ. ئىنساننى ئەر بىلەن ئايالنىڭ مەنىي ئىسپىرمىسىدىن ياراتقانلىقىمۇ ئۇنىڭ قۇدرىتىدىندۇر.

55 : 25

وَيَعۡبُدُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ مَا لَا يَنفَعُهُمۡ وَلَا يَضُرُّهُمۡۗ وَكَانَ ٱلۡكَافِرُ عَلَىٰ رَبِّهِۦ ظَهِيرٗا

كاپىرلار ئاللاھنى قويۇپ ئىتائەت قىلغانغا پايدىسى بولمايدىغان، ئاسىيلىق قىلغانغا زىيان يەتكۈزەلمەيدىغان بۇتلارغا چوقۇنىدۇ. كاپىرلار ئاللاھنىڭ غەزىپىنى كەلتۈرۈشىگە قارىماي يەنىلا شەيتانغا ئەگىشىدۇ.

ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:

• انحطاط الكافر إلى مستوى دون مستوى الحيوان بسبب كفره بالله.

كاپىرلارنىڭ ھايۋانلاردىنمۇ بەتتەر ھالەتكە چۈشۈپ قېلىشى ئاللاھ تائالاغا كاپىر بولغانلىقى تۈپەيلىدىندۇر.

• ظاهرة الظل آية من آيات الله الدالة على قدرته.

سايە ھادىسىسى ئاللاھ تائالانىڭ قۇدرىتىگە دالالەت قىلىدىغان ئالامەتلەردىندۇر.

• تنويع الحجج والبراهين أسلوب تربوي ناجح.

دەلىل - پاكىتلارنى خىلمۇخىل قىلىش ئۈنۈملۈك تەربىيەۋى ئۇسلۇبدۇر.

• الدعوة بالقرآن من صور الجهاد في سبيل الله.

قۇرئان بىلەن دەۋەت قىلىش ئاللاھ يولىدا جىھاد قىلىشنىڭ بىر تۈرىدۇر.