ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌ߬ߘߊ߬ߟߌ ߝߐߘߊ ߘߏ߫ ߦߣߎߛߊ߫ - ߟߊߘߛߏߣߍ߲

7 : 10

إِنَّ ٱلَّذِينَ لَا يَرۡجُونَ لِقَآءَنَا وَرَضُواْ بِٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَٱطۡمَأَنُّواْ بِهَا وَٱلَّذِينَ هُمۡ عَنۡ ءَايَٰتِنَا غَٰفِلُونَ

Чындыгында, каапырлар Аллахка жолугууну үмүт кылбагандар – алар Аллахтан коркушпайт же жолугууну каалашпайт. Алар түбөлүк акырет жашоосунун ордуна жок болуп кетүүчү убактылуу дүйнө жашоосуна ыраазы болушат жана бул жашоого кубанышып, жан дүйнөлөрү бейпил болот. Ошондой эле алар Аллахтын аят-белгилеринен жана далилдеринен жүз буруп, көңүлгө албагандар.

8 : 10

أُوْلَٰٓئِكَ مَأۡوَىٰهُمُ ٱلنَّارُ بِمَا كَانُواْ يَكۡسِبُونَ

Бул сыпаттар менен сыпатталган ал адамдардын туруктуу жери тозок. Бул жаза алардын кылган каапырлык иштери жана кыямат күнүн жалганга чыгаргандары себептүү берилди.

9 : 10

إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ يَهۡدِيهِمۡ رَبُّهُم بِإِيمَٰنِهِمۡۖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهِمُ ٱلۡأَنۡهَٰرُ فِي جَنَّٰتِ ٱلنَّعِيمِ

Чындыгында, Аллахка ыйман келтирип, жакшы иш-аракеттерди кылгандарды Аллахтын ыраазылыгына жеткире турган жакшы иш-аракеттерди кыла турган туура жолго салат. Бул алардын ыймандары себептүү болду. Андан кийин кыямат күнү Аллах аларды алдыларынан дарыялар аккан түбөлүктүү жыргал бейиш бакчаларына киргизет.

10 : 10

دَعۡوَىٰهُمۡ فِيهَا سُبۡحَٰنَكَ ٱللَّهُمَّ وَتَحِيَّتُهُمۡ فِيهَا سَلَٰمٞۚ وَءَاخِرُ دَعۡوَىٰهُمۡ أَنِ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ

Алардын бейиштеги айткан дубалары – ал Аллахты бардык кемчиликтерден аруулоо жана Аны улуктоо. Ал эми Аллахтын алар менен саламдашуусу, периштелердин жана алардын өз ара бири-бири менен саламдашканда айткан сөздөрү “салам” сөзү болот. Ошондой эле алардын дубаларынын аягы бүткүл макулуктардын Раббиси болгон Аллахка алкыш-мактоо сөздөрү менен бүтөт.

11 : 10

۞ وَلَوۡ يُعَجِّلُ ٱللَّهُ لِلنَّاسِ ٱلشَّرَّ ٱسۡتِعۡجَالَهُم بِٱلۡخَيۡرِ لَقُضِيَ إِلَيۡهِمۡ أَجَلُهُمۡۖ فَنَذَرُ ٱلَّذِينَ لَا يَرۡجُونَ لِقَآءَنَا فِي طُغۡيَٰنِهِمۡ يَعۡمَهُونَ

Эгерде Аллах таала адамдардын ачууланып турган кезде өздөрүнө, балдарына жана мал-мүлкүнө кылган жаман дубаларын кабыл кылууда, алардын жакшы кылган дубаларына жооп бергендей тез жооп кылганда, анда алар кыйрап калышмак. Бирок Аллах аларды кийинкиге калтырат. Жана Ага жолугууну үмүт кылбагандарды таштап коёт. Анткени алар жазадан коркушпайт жана сооп да үмүт кылышпайт. Аллах аларды сурак күнү экиленип, өзүн жоготкон, шектенген абалда таштап коёт.

12 : 10

وَإِذَا مَسَّ ٱلۡإِنسَٰنَ ٱلضُّرُّ دَعَانَا لِجَنۢبِهِۦٓ أَوۡ قَاعِدًا أَوۡ قَآئِمٗا فَلَمَّا كَشَفۡنَا عَنۡهُ ضُرَّهُۥ مَرَّ كَأَن لَّمۡ يَدۡعُنَآ إِلَىٰ ضُرّٖ مَّسَّهُۥۚ كَذَٰلِكَ زُيِّنَ لِلۡمُسۡرِفِينَ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ

Эгерде чектен чыгып өз нафсисине зулумдук кылган адамга бир оору жетип же жаман абалга туш болсо, анда ал капталдап жаткан абалда же отурган абалда же турган абалда болсун ага жеткен зыяндыкты алып салуубузду үмүт кылып Бизге жалынып-жалбарып дуба кылат. Ал эми качан анын дубасын кабыл кылып, андагы зыяндыкты алып салганыбызда, буга чейин ага жеткен зыяндыкты алып таштообузду суранып дуба кылбагандай эски абалына кайтып кетет. Акыйкаттан жүз бурган бул адамга адашкан жолун уланта берүү кооз көрсөтүлгөндөй, каапырлык жана баш ийбестик кылып чектен ашкан жана бул кылганын таштабаган каапырларга да кылган иш-аракеттери кооз көрсөтүлдү.

13 : 10

وَلَقَدۡ أَهۡلَكۡنَا ٱلۡقُرُونَ مِن قَبۡلِكُمۡ لَمَّا ظَلَمُواْ وَجَآءَتۡهُمۡ رُسُلُهُم بِٱلۡبَيِّنَٰتِ وَمَا كَانُواْ لِيُؤۡمِنُواْۚ كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلۡمُجۡرِمِينَ

Эй, мушриктер! Аллахтын пайгамбарларын жалганга чыгаргандары жана кылган күнөөлөрү себептүү силерден мурдагы коомдорду жок кылганбыз. Аларга пайгамбарлар алып келген нерселер анык Аллахтан экенине ачык-айкын далилдер менен келишсе да, алар ыйман келтирүүгө даяр болбогондуктан ыйман келтиришпеди. Ошондуктан Аллах аларды жардамсыз таштап койду жана аларга ыйман келтирүүнүгө ийгилик бербеди. Ошол залым коомдорду жазалаганыбыз сыяктуу ошолордой залым болгондорду ар убакта, ар жерде жазалайбыз.

14 : 10

ثُمَّ جَعَلۡنَٰكُمۡ خَلَٰٓئِفَ فِي ٱلۡأَرۡضِ مِنۢ بَعۡدِهِمۡ لِنَنظُرَ كَيۡفَ تَعۡمَلُونَ

Эй, адамдар! Кийин, силер жакшы иш-аракеттерди жасап, ишиңерге жараша сооп аласыңарбы же жаман иштерди жасап кылган ишиңер үчүн жазаланасыңарбы? Силерди көрүү үчүн, жалганга чыгарган коомдордон кийин, силерди алардын артынан жерге орунбасар кылдык.

ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:

• لطف الله عز وجل بعباده في عدم إجابة دعائهم على أنفسهم وأولادهم بالشر.

Адамдар өздөрүнө жана балдарына жамандыкты тилеп кылган дубаларына Аллахтын жооп бербеши – бул Аллахтын пенделерине кылган бир мээримдүүлүгү.

• بيان حال الإنسان بالدعاء في الضراء والإعراض عند الرخاء والتحذير من الاتصاف بذلك.

Адамдын кыйынчылыкта дуба кылып, бейпилдик учурда жүз буруп кетиши туурасында баян кылынды. Жана мындай сыпаттардан алыс болууну эскертти.

• هلاك الأمم السابقة كان سببه ارتكابهم المعاصي والظلم.

Мурдагы коомдордун кыйроолору, алардын кылган күнөөлөрү жана кылган зулумдуктары себептүү болгон.