ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߟߊߘߛߏߣߍ߲" ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߘߐ߫ ߞߎߙߘߌ߲ߞߊ߲ ߘߐ߫
ߞߐߜߍ ߝߙߍߕߍ:
12
:
31
وَلَقَدۡ ءَاتَيۡنَا لُقۡمَٰنَ ٱلۡحِكۡمَةَ أَنِ ٱشۡكُرۡ لِلَّهِۚ وَمَن يَشۡكُرۡ فَإِنَّمَا يَشۡكُرُ لِنَفۡسِهِۦۖ وَمَن كَفَرَ فَإِنَّ ٱللَّهَ غَنِيٌّ حَمِيدٞ
بێگومان تێگەیشتن لە ئاین و ڕاپەسەندی لەکاروبارەکان و کاربەجێیمان بەخشی بە لوقمان، وە پێمان فەرموو: - ئەی لوقمان - شوکر و سوپاسی پەروەردگارت بكە لەسەر ئەوەی سەرکەوتووی کردویت لە تاعەت و گوێرایەڵی کردنی خۆی، ھەر کەسێک شوکر و سوپاسی پەروەردگاری بکات، ئەوە بێگومان سوودی شوکر و سوپاسکردنەکەی دەگەڕێتەوە بۆ خۆی، چونکە پەروەردگار بێ نیازە و پێویستی بە شوکر و سوپاسی ئەو نییە، وە ھەر کەسیش نکۆڵی نیعمەتەکانی اللە تەعالا بکات ئەوە کوفر کردنەکەی ھیچ زیان بە اللە تەعالا ناگەیەنێت، ئەو بێ نیازە لە ھەموو بەدیھێنراوەکانی خۆی و پێویستی بەھیچیان نییە، ئەو لەھەموو حاڵێکدا سوپاسکراوە.
التفاسير:
13
:
31
وَإِذۡ قَالَ لُقۡمَٰنُ لِٱبۡنِهِۦ وَهُوَ يَعِظُهُۥ يَٰبُنَيَّ لَا تُشۡرِكۡ بِٱللَّهِۖ إِنَّ ٱلشِّرۡكَ لَظُلۡمٌ عَظِيمٞ
- ئەی پێغەمبەر - باسی ئەوە بکە کاتێک لوقمان ئامۆژگاری کوڕەکەی دەکرد و ھانی دەدا بە خێر و چاکە و دەیترساند لەشەڕ و خراپە و پێی وت: ئەی کوڕی شیرینم لەگەڵ اللە تەعالا ھیچ شتێکی تر مەپەرستە، چونکە پەرستنی ھەر شتێکی تر لەگەڵ اللە تەعالادا ستەمێکی گەورەیە دەیکەیت لە نەفسی خۆت، چونکە گەورەترین گوناھی پێدەکەیت کە دەبێتە ھۆی مانەوەی ھەتا ھەتایی و ھەمیشەیی لەناو ئاگری دۆزەخدا.
التفاسير:
14
:
31
وَوَصَّيۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ بِوَٰلِدَيۡهِ حَمَلَتۡهُ أُمُّهُۥ وَهۡنًا عَلَىٰ وَهۡنٖ وَفِصَٰلُهُۥ فِي عَامَيۡنِ أَنِ ٱشۡكُرۡ لِي وَلِوَٰلِدَيۡكَ إِلَيَّ ٱلۡمَصِيرُ
فەرمانمان کرد بە مرۆڤ تاعەت و گوێڕایەڵی دایک و باوکی بکات و لەگەڵیاندا چاکەکار بێت لەو شتانەی سەرپێچی اللە تەعالا نییە، دایکی بەناڕەحەتی لەدوای ناڕەحەتی بە سکی خۆی ھەڵیگرتووە، وە لەدوای دوو ساڵ لەشیری دەبڕێتەوە، وە پێمان وت: شوکر و سوپاسی من بکە لەبەرامبەر ئەو ناز و نیعمەت و بەخششانەی پێم داویت، پاشان شوکر و سوپاسی دایک و باوکیشت بکە لەبەرامبەر ئەوەی پەروەردەیان کردویت و چاودێرت بوون، وە بزانە تەنھا بۆ لای من دەگەڕێیتەوە، وە بەشێوەیەکی شایستە پاداشتی ھەمووان دەدەمەوە.
التفاسير:
15
:
31
وَإِن جَٰهَدَاكَ عَلَىٰٓ أَن تُشۡرِكَ بِي مَا لَيۡسَ لَكَ بِهِۦ عِلۡمٞ فَلَا تُطِعۡهُمَاۖ وَصَاحِبۡهُمَا فِي ٱلدُّنۡيَا مَعۡرُوفٗاۖ وَٱتَّبِعۡ سَبِيلَ مَنۡ أَنَابَ إِلَيَّۚ ثُمَّ إِلَيَّ مَرۡجِعُكُمۡ فَأُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
ئەگەر دایک و باوکت ھەوڵیان لەگەڵتدا و زۆریان لێکردیت کەشەریک و ھاوەڵ بۆ اللە تەعالا بڕیار بدەیت، ئەوە لەوەدا گوێڕایەڵیان مەکە، چونکە ئەوە تاعەت و گوێرایەڵی کردنی مەخلوق و بەدیھێنراوە لەشتێکدا کە سەرپێچی خالق و بەدیھێنەرە، بەڵام لەدونیادا زۆر بەچاکی لەگەڵیاندا ھەڵسوکەوت بکە و سیلەی ڕەحمیان لەگەڵدا مەبچڕێنە و چاکەکاربە بەرامبەریان، وە شوێن ڕێگا و ڕیبازی کەسێک بکەوە کە گەڕاوەتەوە بۆ لای من بەیەکخواپەرستی و تاعەت و گوێڕایەڵی، وە پاشان لە ڕۆژی قیامەتدا گەڕانەوەتان تەنھا بۆلای منە، ئەمجا ھەواڵتان دەدەمێ بەو کردەوانەی لەدونیادا کردووتانە، وە پاداشتی چاکەکارانتان دەدەمەوە و تۆڵەیش لە خراپەکارانت دەسێنمەوە.
التفاسير:
16
:
31
يَٰبُنَيَّ إِنَّهَآ إِن تَكُ مِثۡقَالَ حَبَّةٖ مِّنۡ خَرۡدَلٖ فَتَكُن فِي صَخۡرَةٍ أَوۡ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ أَوۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ يَأۡتِ بِهَا ٱللَّهُۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَطِيفٌ خَبِيرٞ
ئەی کوڕی شیرینم بێگومان خراپە و چاکە ھەرچەند بچوک بێت ئەگەر کێشی تۆوە خەردەلەیەکیشی ھەبێت لەناو سکی بەردێکدا بێت و کەس پێی نەزانێت، یان لەھەر جێگایەکی ئاسمانەکان یان زەویش بێت، ئەوە بێگومان اللە تەعالا لە ڕۆژی قیامەتدا دەیھێنێت و پاداشت و تۆڵە و سزای بەندەی لەسەر دەداتەوە، بەدڵنیاییەوە اللە تەعالا زۆر وردبینە و ھیچ شتێکی وردیشی لێ ون نابێت، وە زۆر ئاگادارە بەھەقیقەت و جێگاکانیان.
التفاسير:
17
:
31
يَٰبُنَيَّ أَقِمِ ٱلصَّلَوٰةَ وَأۡمُرۡ بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَٱنۡهَ عَنِ ٱلۡمُنكَرِ وَٱصۡبِرۡ عَلَىٰ مَآ أَصَابَكَۖ إِنَّ ذَٰلِكَ مِنۡ عَزۡمِ ٱلۡأُمُورِ
ئەی کوڕی شیرینم نوێژەکانت بەجوانترین و تەواوترین شێوە ئەنجام بدە، فەرمان بکە بەچاکە و ڕێگریش بکە لەخراپە، وە ئارام بگرە لەسەر ئەو ناڕەحتیانەیش لەم پێناوەدا ڕووبەڕووت دەبێتەوە، وە بیشزانە ئەوەی فەرمانم پێکردیت لەو کارە گەورانەیە کە اللە تەعالا فەرمانی کردووە لەسەری سوور و بەردەوام بیت، وە سەرپشک نەکراویت لە ئەنجامدانی.
التفاسير:
18
:
31
وَلَا تُصَعِّرۡ خَدَّكَ لِلنَّاسِ وَلَا تَمۡشِ فِي ٱلۡأَرۡضِ مَرَحًاۖ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُحِبُّ كُلَّ مُخۡتَالٖ فَخُورٖ
بەلوت بەرزیەوە ڕووت لە خەڵکی وەرمەگێڕە، وە بەخۆزلزانین و سەرسام بوون بەخۆ بەسەر زەویدا مەڕۆ، چونکە بێگومان اللە تەعالا ھیچ خۆبەزلزانێکی شانازیکەری خۆشناوێت، فەخر و شانازی دەکات و خۆی بەزل دەزانێت بەسەر خەڵکیدا بەو ناز و نیعمەتانەی پێیدراوە و شوکر و سوپاسی اللە ناکات لەسەریان.
التفاسير:
19
:
31
وَٱقۡصِدۡ فِي مَشۡيِكَ وَٱغۡضُضۡ مِن صَوۡتِكَۚ إِنَّ أَنكَرَ ٱلۡأَصۡوَٰتِ لَصَوۡتُ ٱلۡحَمِيرِ
مامناوەندبە لە ڕۆیشتندا، لە نێوان خێرایی و ھێواشیدابە، بەڕێز و ویقارەوە ھەنگاو ھەڵگرە، وە دەنگ نزم کەرەوە بە شێوەیەک بەرزی مەکەرەوە بەدەنگت ئەزیەتی خەڵکی بدەیت، چونکە بەڕاستی ناخۆشترین دەنگ دەنگ و سەڕەی گوێدرێژە لەبەر بەرزییەکەی.
التفاسير:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• لما فصَّل سبحانه ما يصيب الأم من جهد الحمل والوضع دلّ على مزيد برّها.
کاتێک اللە تەعالا بەدرێژی باسی ئەو ناڕەحەتیانەی دەکات دووچاری دایک دەبێت لەکاتی سکپڕی و مناڵ بوون، بەڵگەیە لەسەر چاکەی زیاتری دایک .
• نفع الطاعة وضرر المعصية عائد على العبد.
سوودی تاعەت و گوێڕایەڵی، وە زەرەر و زیانی گوناھ و تاوان و سەرپێچی بۆ بەندەکان دەگەڕێتەوە.
• وجوب تعاهد الأبناء بالتربية والتعليم.
پێویستە مناڵەکان ڕابھێنرێن لەسەر پەروەردە و فێرکردنی جوان و نایاب.
• شمول الآداب في الإسلام للسلوك الفردي والجماعي.
ئادابەکان لە ئاینی پیرۆزی ئیسلامدا ڕەوشتی تاک و کۆمەڵیش دەگرێتەوە.
