ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌ߬ߘߊ߬ߟߌ ߝߐߘߊ ߘߏ߫ ߌߡߎ߬ߙߊ߲߬ ߞߐߙߍ - ߟߊߘߛߏߣߍ߲

166 : 3

وَمَآ أَصَٰبَكُمۡ يَوۡمَ ٱلۡتَقَى ٱلۡجَمۡعَانِ فَبِإِذۡنِ ٱللَّهِ وَلِيَعۡلَمَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ

Uhud döyündə sizin qoşununuz müşriklərin qoşunu ilə üz-üzə gəl­di­yi gün, sizə üz ver­miş məğlubiyyət, yaralanma və ölüm müsibəti Alla­hın izni və yazdığı qədər ilə ol­du ki, hətta sadiq möminləri böyük bir hikmət üçün aşkara çı­xart­sın.

167 : 3

وَلِيَعۡلَمَ ٱلَّذِينَ نَافَقُواْۚ وَقِيلَ لَهُمۡ تَعَالَوۡاْ قَٰتِلُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ أَوِ ٱدۡفَعُواْۖ قَالُواْ لَوۡ نَعۡلَمُ قِتَالٗا لَّٱتَّبَعۡنَٰكُمۡۗ هُمۡ لِلۡكُفۡرِ يَوۡمَئِذٍ أَقۡرَبُ مِنۡهُمۡ لِلۡإِيمَٰنِۚ يَقُولُونَ بِأَفۡوَٰهِهِم مَّا لَيۡسَ فِي قُلُوبِهِمۡۚ وَٱللَّهُ أَعۡلَمُ بِمَا يَكۡتُمُونَ

Və münafiqləri bəlli et­sin deyə, onlara: "Allah yo­lun­da döyüşün, ya­xud heç ol­masa sayınızın çoxluqu ilə müsəlmanların müdafiəsində durun!– de­yildi zaman, on­­lar: "Dö­yüş olacağını bilsəy­dik, sizin ardınızca gələrdik. Lakin biz sizinlə o qövm arasında döyüş olacağını güman etmirik"– de­di­lər. Onların o günkü halı, iman halından çox küfr halına daha yaxın idi. On­lar qəlb­lə­rin­də ol­ma­ya­nı dilləri ilə deyirlər. Hal­buki, Allah onların qəlblərində gizlətdik­lə­rini çox yaxşı bilir və elə buna görə də onların cəzasını verəcəkdir.

168 : 3

ٱلَّذِينَ قَالُواْ لِإِخۡوَٰنِهِمۡ وَقَعَدُواْ لَوۡ أَطَاعُونَا مَا قُتِلُواْۗ قُلۡ فَٱدۡرَءُواْ عَنۡ أَنفُسِكُمُ ٱلۡمَوۡتَ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ

Döyüşdən arxada qalan kimsələr, Uhud döyüşündə öldürülmüş qohum-əqrəbaları ba­rəsində: "Əgər on­lar bi­zə itaət edib döyüşə çıxmasaydılar, öl­dü­rül­məzdi­lər"– söylə­yənlərə, - ey Peyğəmbər - cavab olaraq de: "Əgər on­lar sizə itaət etsəydilər, öl­dü­rül­məzdi­lər və sizin ölümdən canınızı qurtarmanızın səbəbi, evlərinizdə oturub Allah yolunda cihada çıxmamanızın olması iddanızda doğrusunuzsa, elə isə ölüm sizə gəldiyi zaman özünüzü ölümdən qoruyun!"

169 : 3

وَلَا تَحۡسَبَنَّ ٱلَّذِينَ قُتِلُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ أَمۡوَٰتَۢاۚ بَلۡ أَحۡيَآءٌ عِندَ رَبِّهِمۡ يُرۡزَقُونَ

Ey Peyğəmbər! Allah yolunda cihadda öldürü­lən­ləri əsla ölü zənn etmə. Ək­sinə, on­lar diridirlər, Onlar üçün cənnət evində Rəbbi yanında xüsusi bir həyat vardır və onlara Allahdan başqa heç kimsənin bilmədiyi müxtəlif növ ruzilər ve­rilər.

170 : 3

فَرِحِينَ بِمَآ ءَاتَىٰهُمُ ٱللَّهُ مِن فَضۡلِهِۦ وَيَسۡتَبۡشِرُونَ بِٱلَّذِينَ لَمۡ يَلۡحَقُواْ بِهِم مِّنۡ خَلۡفِهِمۡ أَلَّا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ

Allah onlara Öz lüt­fün­dən bəxş etdiyi nemətə görə onları səadət və fərəh bürümüşdür və dünyada qalan qardaşlarınında ar­xala­rınca gəlib on­la­ra çatmasını təmənna edib gözləyirlər. Çünki, əgər onlar cihadda öldürülsələr, özləri kimi qardaşlarıda Allahın lütfünə nail olacaq, axirətdə onların heç bir qor­xusu olmayacaq və dünyada ikən əldə edə bilmədikləri dünya nemətlərinə görə kədərlən­mə­yə­cəklə­r.

171 : 3

۞ يَسۡتَبۡشِرُونَ بِنِعۡمَةٖ مِّنَ ٱللَّهِ وَفَضۡلٖ وَأَنَّ ٱللَّهَ لَا يُضِيعُ أَجۡرَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ

Onlar özlərinə veriləcək böyük mükafatdan əlavə, həm Allah tərəfindən onları gözləyən daha başqa böyük bir mükafata görə, həm də Alla­h mö­min­lərin mü­­kafatını he­çə çı­xarmayacağına, əksinə, onların mükafatlarını kamil verib, daha da artıracağın görə se­vinirlər.

172 : 3

ٱلَّذِينَ ٱسۡتَجَابُواْ لِلَّهِ وَٱلرَّسُولِ مِنۢ بَعۡدِ مَآ أَصَابَهُمُ ٱلۡقَرۡحُۚ لِلَّذِينَ أَحۡسَنُواْ مِنۡهُمۡ وَٱتَّقَوۡاْ أَجۡرٌ عَظِيمٌ

Uhud döyüşündə yaralandıqdan son­ra "Həmra əl-Əsəd" adlı döyüşdə müşriklərlə döyüşmək üçün Allah yolunda döyüşə çağırıldıqları zaman, Allahın və rəsulunun - səllallahu aleyhi və səlləm - əmrini qə­bul etmiş, yaraları onları Allahın və rəsulunun - səllallahu aleyhi və səlləm - çağırışına mane olmayan kimsələrdən yaxşı işlər görüb və Allahdan qorxaraq Onun əmrlərinə tabe olub qadağanlardan çəkinənlər üçün Allah yanında böyük bir mükafat vardır. Bu, cənnət mükafatıdır!

173 : 3

ٱلَّذِينَ قَالَ لَهُمُ ٱلنَّاسُ إِنَّ ٱلنَّاسَ قَدۡ جَمَعُواْ لَكُمۡ فَٱخۡشَوۡهُمۡ فَزَادَهُمۡ إِيمَٰنٗا وَقَالُواْ حَسۡبُنَا ٱللَّهُ وَنِعۡمَ ٱلۡوَكِيلُ

O kəslər ki, müşriklərdən bəziləri onlara: "Qureyş Əbu Süfyanın başçılığı altında, sizinlə döyüşüb, sizi məhv etmək üçün böyük bir ordu toplayıbdır, onlardan özünüzü qoruyun, onlarla qarşı-qarşıya gəlməkdən qor­xun!"– de­di­kdə, bu söz və hədə onların Allahın vədinə inamını da­ha da ar­tırdı və onlar: "Uca Allah bizə kifayət edər. Allah, işlərimizi Ona həvalə edilənlərin nə gözəlidir" – deyərək, döyüşə çıxdılar.

ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:

• من سنن الله تعالى أن يبتلي عباده؛ ليتميز المؤمن الحق من المنافق، وليعلم الصادق من الكاذب.

• Həqiqi mömin kimsəni münafiqdən, doğru danışanı yalançıdan ayırd edib bilmək üçün insanları imtahan etmək, Uca Allahın qoyduğu bir qayda-qanundur.

• عظم منزلة الجهاد والشهادة في سبيل الله وثواب أهله عند الله تعالى حيث ينزلهم الله تعالى بأعلى المنازل.

• Allah yolunda cihad etmək və şəhid olmaq dərəcəsinin əzəmətliyi, cihad edən və şəhid olan kimsələrin Uca Allah yanında mükafatı və onların Allah yanında yüksək məqamlarda olması.

• فضل الصحابة وبيان علو منزلتهم في الدنيا والآخرة؛ لما بذلوه من أنفسهم وأموالهم في سبيل الله تعالى.

• Səhabələrin fəziləti və onlar Allah yolunda canlarını və mallarını əsirgəmədikləri üçün dünyada və axirətdə onların yüksək məqamlarda olmasının bəyanı.