ترجمهٔ معانی قرآن کریم - ترجمه‌ى قرقیزی كتاب مختصر در تفسير قرآن كريم
Ат-Тур
از اهداف این سوره:
الحجج والبراهين لرد شبهات المكذبين للنبي صلى الله عليه وسلم.
Пайгамбарды (ага Аллахтын тынчтыгы жана мактоо дубасы болсун) жалганга чыгаруучулардын күмөндөрүн четке каккан далил, дайындар (айтылган).
1
:
52
وَٱلطُّورِ
Аллах Муса алайхи саламга сүйлөгөндө Муса турган тоого ант берди.
التفاسير:
2
:
52
وَكِتَٰبٖ مَّسۡطُورٖ
Жазылган китепке ант берди
التفاسير:
3
:
52
فِي رَقّٖ مَّنشُورٖ
Түшкөн китептер сыяктуу ачык, ачылган баракка
التفاسير:
4
:
52
وَٱلۡبَيۡتِ ٱلۡمَعۡمُورِ
Периштелер Аллахка ибадат кылып абад кылган асмандагы үйгө ант берди.
التفاسير:
5
:
52
وَٱلسَّقۡفِ ٱلۡمَرۡفُوعِ
Жердин шыбы болгон көтөрүлгөн асманга ант берди.
التفاسير:
6
:
52
وَٱلۡبَحۡرِ ٱلۡمَسۡجُورِ
Толуп-ташкан деңизге ант берди.
التفاسير:
7
:
52
إِنَّ عَذَابَ رَبِّكَ لَوَٰقِعٞ
Оо, элчи! Раббыңдын азабы каапырларга сөзсүз болот. Анда шек жок.
التفاسير:
8
:
52
مَّا لَهُۥ مِن دَافِعٖ
Ал азапты алардан эч бир кайтаруучу-тосуучу жок.
التفاسير:
9
:
52
يَوۡمَ تَمُورُ ٱلسَّمَآءُ مَوۡرٗا
Кыяматтын болоорун кабарлап асман катуу титиреген күндө.
التفاسير:
10
:
52
وَتَسِيرُ ٱلۡجِبَالُ سَيۡرٗا
жана тоолор ордуларынан жылып учканда
التفاسير:
11
:
52
فَوَيۡلٞ يَوۡمَئِذٖ لِّلۡمُكَذِّبِينَ
Ал күнү Аллахтын каапырларга убада кылган азабын жалганга чыгаргандарга өлүм, зыянга учуроо болсун!
التفاسير:
12
:
52
ٱلَّذِينَ هُمۡ فِي خَوۡضٖ يَلۡعَبُونَ
Алар кайра тирилүүнү да чогултулууну да эске албай (көңүл бурбай), жалган нерселерге чумкуп кирип, ойношот.
التفاسير:
13
:
52
يَوۡمَ يُدَعُّونَ إِلَىٰ نَارِ جَهَنَّمَ دَعًّا
Ал күнү алар тозок отуна өтө катуу, оройлук түртүлүп киргизилет.
التفاسير:
14
:
52
هَٰذِهِ ٱلنَّارُ ٱلَّتِي كُنتُم بِهَا تُكَذِّبُونَ
Аларды жемелеп айтылат: элчилериңер силерди коркутуп (эскерткенде) жалганга чыгарган тозок - ушул!
التفاسير:
از فواید آیات این صفحه:
• الكفر ملة واحدة وإن اختلفت وسائله وتنوع أهله ومكانه وزمانه.
Каапырлыктын себептери, эли, орду жана убактысы башка-башка болгонуна карабай, ал бир эле нерсе.
• شهادة الله لرسوله صلى الله عليه وسلم بتبليغ الرسالة.
Аллахтын, элчисинин динди жеткиргендигине күбөлүккө өтүүсү.
• الحكمة من خلق الجن والإنس تحقيق عبادة الله بكل مظاهرها.
Жин жана инсанды жаратуунун хикматы (максаты, себеби) Аллахка сыйынууну ишке ашыруу.
• سوف تتغير أحوال الكون يوم القيامة.
Кыямат күнү бул ааламдын абалы өзгөрөт.
15
:
52
أَفَسِحۡرٌ هَٰذَآ أَمۡ أَنتُمۡ لَا تُبۡصِرُونَ
Силер өз көзүңөр менен көрүп жаткан бул азап сыйкыр бекен? Же силер аны көрбөй жатасыңарбы?
التفاسير:
16
:
52
ٱصۡلَوۡهَا فَٱصۡبِرُوٓاْ أَوۡ لَا تَصۡبِرُواْ سَوَآءٌ عَلَيۡكُمۡۖ إِنَّمَا تُجۡزَوۡنَ مَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
Анын ысыктык азабына сабыр кылгыла же кылбагыла, силердин сабыр кылганыңар менен кылбаганыңар баары бир. Бүгүн силер дүйнөдө кылган каапырлыгыңар менен күнөөлөрүңөрдүн жазасың аласыңар.
التفاسير:
17
:
52
إِنَّ ٱلۡمُتَّقِينَ فِي جَنَّٰتٖ وَنَعِيمٖ
Раббисинин буйруктарын аткарып, тыйгандарын таштап Андан корккондор бейиштерде жана түбөлүктүү улуу жыргалчылыктарда болушат.
التفاسير:
18
:
52
فَٰكِهِينَ بِمَآ ءَاتَىٰهُمۡ رَبُّهُمۡ وَوَقَىٰهُمۡ رَبُّهُمۡ عَذَابَ ٱلۡجَحِيمِ
Алар Аллах берген тамак-аш, суусундук жана нике ырахаттары себептүү, ошондой эле Раббиси аларды тозок азабынан куткаргандыгы себептүү кубанышат. Анткени алар каалаган жыргалчылыктарга жетип жана кайгы-капалардан коргоодо болуп жеңишке жетишти.
التفاسير:
19
:
52
كُلُواْ وَٱشۡرَبُواْ هَنِيٓـَٔۢا بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
Аларга айтылат: «Көңүлүңөр каалаган сиңимдүү нерселерден жегиле жана ичкиле. Жеген же ичкен нерселерди зыяндуу деп коркпогула. Бул силердин дүйнөдө кылган жакшы иш-аракеттериңерди сыйлыгы».
التفاسير:
20
:
52
مُتَّكِـِٔينَ عَلَىٰ سُرُرٖ مَّصۡفُوفَةٖۖ وَزَوَّجۡنَٰهُم بِحُورٍ عِينٖ
Алар бири-бирине бет маңдай жайгашкан жасалгалуу сөрүлөргө сүйөнүп олтурушат. Жана Биз аларды бакыраң көз апапакай аялдарга үйлөндүрөбүз.
التفاسير:
21
:
52
وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَٱتَّبَعَتۡهُمۡ ذُرِّيَّتُهُم بِإِيمَٰنٍ أَلۡحَقۡنَا بِهِمۡ ذُرِّيَّتَهُمۡ وَمَآ أَلَتۡنَٰهُم مِّنۡ عَمَلِهِم مِّن شَيۡءٖۚ كُلُّ ٱمۡرِيِٕۭ بِمَا كَسَبَ رَهِينٞ
Ыйман келтиргендерди жана аларды ыйманда ээрчиген бала-чакаларын, аларды көргөндө көздөрү кубануулары үчүн алар менен бирге кылабыз. Алардын иш-аракеттери алардыкына жетпесе дагы, Биз алардын иш-аракеттеринин соопторунан эч нерсени кемитпейбиз. Ар бир адам кылган жамандык иши себептүү кармалып турат. Башка эч ким анын иш-аракеттерин көтөрбөйт.
التفاسير:
22
:
52
وَأَمۡدَدۡنَٰهُم بِفَٰكِهَةٖ وَلَحۡمٖ مِّمَّا يَشۡتَهُونَ
Жана Биз бейиштегилерди түрдүү мөмө-жемиштер менен жана алар каалаган эттер менен камсыздайбыз.
التفاسير:
23
:
52
يَتَنَٰزَعُونَ فِيهَا كَأۡسٗا لَّا لَغۡوٞ فِيهَا وَلَا تَأۡثِيمٞ
Алар бейиште бири-бирине чөйчөктөрдү сунушат. Аны ичкенде дүйнөдөгүдөй мас абалынан улам жалган сүйлөө же күнөө кылуу сыяктуу нерселер болбойт.
التفاسير:
24
:
52
۞ وَيَطُوفُ عَلَيۡهِمۡ غِلۡمَانٞ لَّهُمۡ كَأَنَّهُمۡ لُؤۡلُؤٞ مَّكۡنُونٞ
Аларга кызмат кылууга дайындалган жаш жигиттер аларды айланып турушат. Алардын терилеринин тунуктугу жана актыгы седепте сакталган берметтер сыяктуу.
التفاسير:
25
:
52
وَأَقۡبَلَ بَعۡضُهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖ يَتَسَآءَلُونَ
Жана бейиштегилердин кээ бирлери башкаларына кайрылып, бири-биринен дүйнөдөгү абалдары жөнүндө сурашты.
التفاسير:
26
:
52
قَالُوٓاْ إِنَّا كُنَّا قَبۡلُ فِيٓ أَهۡلِنَا مُشۡفِقِينَ
Аларга мындай деп жооп беришет: «Биз дүйнөдө үй-бүлөбүздүн арасында Аллахтын азабынан корккон абалда элек.
التفاسير:
27
:
52
فَمَنَّ ٱللَّهُ عَلَيۡنَا وَوَقَىٰنَا عَذَابَ ٱلسَّمُومِ
Анан Аллах бизге Исламга карай туура жолду тартуулады жана бизди өтө ысыган азаптан сактады.
التفاسير:
28
:
52
إِنَّا كُنَّا مِن قَبۡلُ نَدۡعُوهُۖ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلۡبَرُّ ٱلرَّحِيمُ
Биз дүйнө жашоосунда Ага сыйынып, бизди тозок азабынан сакта деп дуба кылат элек. Чындыгында Ал жакшылык Кылуучу, пенделерине берген убадасына Чынчыл, аларга Ырайымдуу. Ал бизди ыйман жолуна салып, бейишке киргизгени жана тозоктон алыстатканы – бизге кылган жакшылыгы жана мээрими».
التفاسير:
29
:
52
فَذَكِّرۡ فَمَآ أَنتَ بِنِعۡمَتِ رَبِّكَ بِكَاهِنٖ وَلَا مَجۡنُونٍ
Оо, пайгамбар! Куран менен эскерткин! Аллах сага берген ыйман жана акыл себептүү сен жин-шайтандары бар көзү ачык эмессиң, жинди да эмессиң.
التفاسير:
30
:
52
أَمۡ يَقُولُونَ شَاعِرٞ نَّتَرَبَّصُ بِهِۦ رَيۡبَ ٱلۡمَنُونِ
Же ал жалганчылар: «Мухаммад элчи эмес, ал акын. Биз анын өлүмү келгенче күтүп, андан кутулуп эс алалы» – дешеби?
التفاسير:
31
:
52
قُلۡ تَرَبَّصُواْ فَإِنِّي مَعَكُم مِّنَ ٱلۡمُتَرَبِّصِينَ
Оо, пайгамбар! Аларга айт: «Өлүмүмдү күткүлө! Мен дагы силер мени жалганга чыгарганыңар үчүн силерге келе турган азапты күтөмүн».
التفاسير:
از فواید آیات این صفحه:
• الجمع بين الآباء والأبناء في الجنة في منزلة واحدة وإن قصر عمل بعضهم إكرامًا لهم جميعًا حتى تتم الفرحة.
Ата-энелер менен балдардын кээ бирлеринин иш-аракетинде кемчиликтер болсо да, алардын баары кубанычка батуулары үчүн аларды бир даражада Бейишке чогултуу.
• خمر الآخرة لا يترتب على شربها مكروه.
Акырет шарабын ичүүдө эч кандай жагымсыз нерселер болбойт.
• من خاف من ربه في دنياه أمّنه في آخرته.
Ким бул дүйнөдө Раббисинен корксо, акыретте коопсуз болот.
32
:
52
أَمۡ تَأۡمُرُهُمۡ أَحۡلَٰمُهُم بِهَٰذَآۚ أَمۡ هُمۡ قَوۡمٞ طَاغُونَ
Тескерисинче, акылдары аларга: «Ал көзү ачык жана жинди» – деп буйрук кылабы? Ошентип алар бир адамда болбогон нерсени бириктиришет. Алар чектен чыккан коом. Андыктан алар шариятка да, акылга да кайтышпайт.
التفاسير:
33
:
52
أَمۡ يَقُولُونَ تَقَوَّلَهُۥۚ بَل لَّا يُؤۡمِنُونَ
Же алар: «Мухаммад бул Куранды ойлоп тапкан, ал ага вахий кылынган эмес» – деп айтышабы? Жок! Алар ага ыйман келтиришпестен: «Ал аны ойлоп тапкан» – деп айтышат.
التفاسير:
34
:
52
فَلۡيَأۡتُواْ بِحَدِيثٖ مِّثۡلِهِۦٓ إِن كَانُواْ صَٰدِقِينَ
Эгер алар ойлоп тапты деген сөздөрүндө чынчыл болушса, анда ушундай сөздү өздөрү ойлоп таап болсо да алып келишсинчи?!
التفاسير:
35
:
52
أَمۡ خُلِقُواْ مِنۡ غَيۡرِ شَيۡءٍ أَمۡ هُمُ ٱلۡخَٰلِقُونَ
Же алар Жаратуучусу жок эле жаралып калышканбы? Же өздөрүн өздөрү жаратканбы? Жаратуучусуз эч бир макулук болушу мүмкүн эмес жана эч бир макулук жарата да албайт. Эми эмнеге алар Жаратуучусуна сыйынбай жатышат?
التفاسير:
36
:
52
أَمۡ خَلَقُواْ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَۚ بَل لَّا يُوقِنُونَ
Же алар асмандар менен жерди жаратты беле? Жок! Алар Аллах Жаратуучусу экенине ишенишпейт. Эгер алар муну анык билишкенде, Аны жалгыздашмак жана Анын элчисине ыйман келтиришмек.
التفاسير:
37
:
52
أَمۡ عِندَهُمۡ خَزَآئِنُ رَبِّكَ أَمۡ هُمُ ٱلۡمُصَۜيۡطِرُونَ
Же алар өздөрү каалаганга ырыскы берип, өздөрү каалаганга пайгамбарчылыкты берип же тыйып койгудай Раббиңдин казынасы алардын колундабы? Же алар өздөрүнүн каалоолоруна жараша иш кылып, бийлик жүргүзгөрдөрбү?
التفاسير:
38
:
52
أَمۡ لَهُمۡ سُلَّمٞ يَسۡتَمِعُونَ فِيهِۖ فَلۡيَأۡتِ مُسۡتَمِعُهُم بِسُلۡطَٰنٖ مُّبِينٍ
Же алар акыйкат жолдо деген Аллахтын вахийин уккудай асманга карай көтөрүлгөн тепкечи барбы? Алардын кимиси ал вахийди уккан болсо, анда алардын акыйкат жолдобуз деп айткан сөздөрүн тастыктаган ачык-айкын далил алып келсин.
التفاسير:
39
:
52
أَمۡ لَهُ ٱلۡبَنَٰتُ وَلَكُمُ ٱلۡبَنُونَ
Же силер жаман көргөн кыз балдар Аллахка, ал эми силер жакшы көргөн уул балдар силерге таандыкпы?
التفاسير:
40
:
52
أَمۡ تَسۡـَٔلُهُمۡ أَجۡرٗا فَهُم مِّن مَّغۡرَمٖ مُّثۡقَلُونَ
Оо, пайгамбар! Же сен Раббиң тараптан жеткирген нерсең үчүн алардан сыйлык акы сурап жатасыңбы? Ушундан улам алар чамасы жетпеген жүктү көтөрүшөт.
التفاسير:
41
:
52
أَمۡ عِندَهُمُ ٱلۡغَيۡبُ فَهُمۡ يَكۡتُبُونَ
Же аларда кайып илими бар бекен, алар кайыптан билген нерселерди адамдарга жазып берип, алардын ичинен өздөрү каалагандарын гана кабарлайбы?
التفاسير:
42
:
52
أَمۡ يُرِيدُونَ كَيۡدٗاۖ فَٱلَّذِينَ كَفَرُواْ هُمُ ٱلۡمَكِيدُونَ
Же ал жалганчылар сага жана диниңе каршы айла-амал кылып жатышабы? Сен эмес, Аллахка жана Анын элчисине каапырлык кылгандар айласы куругандар.
التفاسير:
43
:
52
أَمۡ لَهُمۡ إِلَٰهٌ غَيۡرُ ٱللَّهِۚ سُبۡحَٰنَ ٱللَّهِ عَمَّا يُشۡرِكُونَ
Же алардын Аллахтан башка сыйынууга татыктуу кудайы барбы? Аллах алардын кошкон шериктеринен аруу жана ыйык. Жогоруда келгендердин бири да болгон эмес жана аны элестетүү да мүмкүн эмес.
التفاسير:
44
:
52
وَإِن يَرَوۡاْ كِسۡفٗا مِّنَ ٱلسَّمَآءِ سَاقِطٗا يَقُولُواْ سَحَابٞ مَّرۡكُومٞ
Эгер алар асман бөлүктөрү кулап келе жатканын көрүшсө: «Бул кадимки эле кармарлуу булуттар» – деп айтышат. Алар сабак алышпайт жана ыйман да келтиришпейт.
التفاسير:
45
:
52
فَذَرۡهُمۡ حَتَّىٰ يُلَٰقُواْ يَوۡمَهُمُ ٱلَّذِي فِيهِ يُصۡعَقُونَ
Оо, пайгамбар! Аларды азаптала турган кыямат күнгө чейин баш ийбестик кылып, каршы чыккан абалдарында тим кой.
التفاسير:
46
:
52
يَوۡمَ لَا يُغۡنِي عَنۡهُمۡ كَيۡدُهُمۡ شَيۡـٔٗا وَلَا هُمۡ يُنصَرُونَ
Ал күнү аз болобу же көп болобу, алардын айла-амалдары пайда келтирбейт жана аларды азаптан куткаруу аркылуу жардам да көрсөтүлбөйт.
التفاسير:
47
:
52
وَإِنَّ لِلَّذِينَ ظَلَمُواْ عَذَابٗا دُونَ ذَٰلِكَ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ
Ал эми өздөрүнө ширк жана күнөөлөрдү кылып зыян келтиргендерге акырет азабынан мурун бул дүйнөдө өлтүрүү жана туткунга алуу сыяктуу азаптар бар жана барзахта кабыр азабы бар. Бирок алардын көпчүлүгү муну билишпейт. Ошол себептен каапырлыктан кайтышпайт.
التفاسير:
48
:
52
وَٱصۡبِرۡ لِحُكۡمِ رَبِّكَ فَإِنَّكَ بِأَعۡيُنِنَاۖ وَسَبِّحۡ بِحَمۡدِ رَبِّكَ حِينَ تَقُومُ
Оо, пайгамбар! Раббиңдин чечимине жана шарият өкүмүнө сабыр кыл! Чындыгында сен Биздин көз алдыбыздасың жана коргообуздасың. Уйкудан турганда Раббиңе мактоолорду айтып аруула.
التفاسير:
49
:
52
وَمِنَ ٱلَّيۡلِ فَسَبِّحۡهُ وَإِدۡبَٰرَ ٱلنُّجُومِ
Түн ичинде Раббиңди аруула, Ал үчүн намаз оку жана күндүн жарыгы менен жылдыздар өчүп бараткан мезгилде багымдат намазын оку.
التفاسير:
از فواید آیات این صفحه:
• الطغيان سبب من أسباب الضلال.
Зулумдук кылуу – адашуунун себептеринен.
• أهمية الجدال العقلي في إثبات حقائق الدين.
Дин акыйкатын далилдөөдө акылдын негизинде талкуу жүргүзүүнүн маанилүүлүгү.
• ثبوت عذاب البَرْزَخ.
Кабыр азабы анык экенин тастыктоо.
