د قرآن کریم د معناګانو ژباړه - اویګوري ژبې ته د المختصر في تفسیر القرآن الکریم ژباړه
نۇر
د سورت د مقصدونو څخه:
الدعوة إلى العفاف وحماية الأعراض.
ئىپپەتلىك بولۇشقا دەۋەت قىلىش، يۈز-ئابرۇيىنى ھېمايە قىلىش.
1
:
24
سُورَةٌ أَنزَلۡنَٰهَا وَفَرَضۡنَٰهَا وَأَنزَلۡنَا فِيهَآ ءَايَٰتِۭ بَيِّنَٰتٖ لَّعَلَّكُمۡ تَذَكَّرُونَ
بۇ سۈرىنى بىز نازىل قىلىپ، ئۇنىڭدىكى ئەھكاملارغا ئەمەل قىلىشنى ۋاجىب قىلدۇق، شۇنداقلا سىلەرنىڭ بۇ سۈرىدىكى ئەھكاملارنى ئېسىڭلاردا تۇتۇپ، ئەمەل قىلىشىڭلار ئۈچۈن بۇ سۈرىدە روشەن ئايەتلەرنى نازىل قىلدۇق.
التفاسير:
2
:
24
ٱلزَّانِيَةُ وَٱلزَّانِي فَٱجۡلِدُواْ كُلَّ وَٰحِدٖ مِّنۡهُمَا مِاْئَةَ جَلۡدَةٖۖ وَلَا تَأۡخُذۡكُم بِهِمَا رَأۡفَةٞ فِي دِينِ ٱللَّهِ إِن كُنتُمۡ تُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِۖ وَلۡيَشۡهَدۡ عَذَابَهُمَا طَآئِفَةٞ مِّنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
زىنا قىلغۇچى ئايال بىلەن زىنا قىلغۇچى ئەردىن ھەربىرىنى يۈز دەررىدىن ئۇرۇڭلار، ئەگەر سىلەر ئاللاھقا ۋە ئاخىرەت كۈنىگە ئىمان ئېيتىدىغان بولساڭلار، سىلەردە ئۇلارغا جازا بەرمەيدىغان ياكى جازانى يەڭگىللىتىدىغان دەرىجىدە شەپقەت ۋە ئىچ ئاغرىتىش بولمىسۇن. ئۇلارغا جازا بېرىلگەندە ئۇلارنى سازايى قىلىپ، باشقىلارغا ئىبرەت قىلىش ئۈچۈن مۇئمىنلەردىن بىر توپ كىشى ھازىر بولسۇن.
التفاسير:
3
:
24
ٱلزَّانِي لَا يَنكِحُ إِلَّا زَانِيَةً أَوۡ مُشۡرِكَةٗ وَٱلزَّانِيَةُ لَا يَنكِحُهَآ إِلَّا زَانٍ أَوۡ مُشۡرِكٞۚ وَحُرِّمَ ذَٰلِكَ عَلَى ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
زىنا ئىنتايىن قەبىھ قىلمىش بولغاچقا، ئاللاھ تائالا زىناغا ئادەتلىنىپ قالغان كىشىنىڭ پەقەت ئۆزىگە ئوخشاش پاھىشە خوتۇن بىلەن ياكى نىكاھىغا ئېلىش دۇرۇس بولمىسىمۇ زىنادىن قاچمايدىغان مۇشرىك ئايال بىلەن توي قىلىشقىلا رايى بارىدىغانلىقىنى، شۇنىڭدەك زىناغا ئادەتلىنىپ قالغان ئايالنىڭمۇ پەقەت ئۆزىگە ئوخشاش زىناخور ئەر بىلەن ياكى نىكاھلىنىشى ھارام بولسىمۇ يەنىلا زىنادىن قاچمايدىغان مۇشرىك ئەر بىلەن توي قىلىشقىلا قىزىقىدىغانلىقىنى ئوتتۇرىغا قويدى. پاھىشە ئايالنى ئېلىش ۋە زىناخور ئەرگە تېگىش مۇئمىنلەرگە ھارام قىلىندى.
التفاسير:
4
:
24
وَٱلَّذِينَ يَرۡمُونَ ٱلۡمُحۡصَنَٰتِ ثُمَّ لَمۡ يَأۡتُواْ بِأَرۡبَعَةِ شُهَدَآءَ فَٱجۡلِدُوهُمۡ ثَمَٰنِينَ جَلۡدَةٗ وَلَا تَقۡبَلُواْ لَهُمۡ شَهَٰدَةً أَبَدٗاۚ وَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡفَٰسِقُونَ
ئەي ھوقۇقدارلار! ئىپپەتلىك ئاياللارنى (ۋە شۇ ئاياللارغا ئوخشاش ئىپپەتلىك ئەرلەرنى) زىنايى - پاھىشە بىلەن قارىلايدىغان، ئاندىن ئۆزلىرىنىڭ بوھتانلىرىغا تۆت گۇۋاھچىنى كەلتۈرەلمەيدىغانلارنى سەكسەن دەررە ئۇرۇڭلار، (ئۇنىڭدىن كېيىن) ئۇلارنىڭ گۇۋاھلىقىنى قەتئىي قوبۇل قىلماڭلار. ئىپپەتلىك ئەر ۋە ئاياللارغا تۆھمەت قىلىدىغان بۇنداق ئادەملەر ئاللاھنىڭ ئىتائىتىدىن چىققۇچىلاردۇر.
التفاسير:
5
:
24
إِلَّا ٱلَّذِينَ تَابُواْ مِنۢ بَعۡدِ ذَٰلِكَ وَأَصۡلَحُواْ فَإِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
لېكىن مۇشۇنداق قىلمىشلارنى سادىر قىلغاندىن كېيىن ئاللاھقا تەۋبە قىلىپ، ئەمەللىرىنى تۈزەتكەنلەر بۇنىڭ سىرتىدا بولۇپ، ئاللاھ ئۇلارنىڭ تەۋبىسىنى ۋە گۇۋاھلىقىنى قوبۇل قىلىدۇ. شەكسىزكى ئاللاھ بەندىلىرى ئىچىدىن تەۋبە قىلغانلارغا مەغپىرەت قىلغۇچىدۇر، ئۇلارغا رەھىمدىلدۇر.
التفاسير:
6
:
24
وَٱلَّذِينَ يَرۡمُونَ أَزۡوَٰجَهُمۡ وَلَمۡ يَكُن لَّهُمۡ شُهَدَآءُ إِلَّآ أَنفُسُهُمۡ فَشَهَٰدَةُ أَحَدِهِمۡ أَرۡبَعُ شَهَٰدَٰتِۭ بِٱللَّهِ إِنَّهُۥ لَمِنَ ٱلصَّٰدِقِينَ
خوتۇنلىرىنى زىنا قىلدى دەپ قارىلايدىغان ۋە بۇنىڭغا ئۆزلىرىدىن باشقا گۇۋاھچىلىرى بولمىغان كىشىلەر دېگەن سۆزلىرىنىڭ توغرىلىقىغا گۇۋاھلىق بەرسۇن. ئۇلاردىن ھەر بىرى خوتۇنى ھەققىدە زىنا قىلدى دېگەن گېپىنىڭ راستلىقىغا تۆت قېتىم ئاللاھ بىلەن قەسەم قىلسۇن.
التفاسير:
7
:
24
وَٱلۡخَٰمِسَةُ أَنَّ لَعۡنَتَ ٱللَّهِ عَلَيۡهِ إِن كَانَ مِنَ ٱلۡكَٰذِبِينَ
ئاندىن بەشىنچى قېتىملىق گۇۋاھلىقىدا، ئەگەر ئۇ ئايالىنى قارىلىغان سۆزىدە يالغانچى بوپقالسا ئۆزىگە ئاللاھنىڭ لەنىتى بولىدىغانلىقىنىمۇ قوشۇپ دۇئا قىلسۇن.
التفاسير:
8
:
24
وَيَدۡرَؤُاْ عَنۡهَا ٱلۡعَذَابَ أَن تَشۡهَدَ أَرۡبَعَ شَهَٰدَٰتِۭ بِٱللَّهِ إِنَّهُۥ لَمِنَ ٱلۡكَٰذِبِينَ
شۇنىڭ بىلەن ئۇ ئايالغا زىنانىڭ جازاسى تېگىشلىك بولىدۇ. بۇ ئايالمۇ ئېرىنىڭ ئۆزىنى قارىلىغانلىقىدا يالغانچى ئىكەنلىكى ھەققىدە ئاللاھنىڭ نامى بىلەن تۆت قېتىم قەسەم قىلىپ، ئۆزىنى ئاقلىسا بولىدۇ.
التفاسير:
9
:
24
وَٱلۡخَٰمِسَةَ أَنَّ غَضَبَ ٱللَّهِ عَلَيۡهَآ إِن كَانَ مِنَ ٱلصَّٰدِقِينَ
ئاندىن بەشىنچى قېتىملىق گۇۋاھلىقىدا ئەگەر ئېرىنىڭ ئۆزى ھەققىدە دېگەنلىرى راست بولسا ئۆزىگە ئاللاھنىڭ لەنىتىنى قېتىپ دۇئا قىلسۇن.
التفاسير:
10
:
24
وَلَوۡلَا فَضۡلُ ٱللَّهِ عَلَيۡكُمۡ وَرَحۡمَتُهُۥ وَأَنَّ ٱللَّهَ تَوَّابٌ حَكِيمٌ
ئەي ئىنسانلار! ئەگەر سىلەرگە ئاللاھنىڭ پەزلى ۋە مەرھەمىتى بولمىسا، ئاللاھ بەندىلىرىدىن تەۋبە قىلغانلارنىڭ تەۋبىسىنى قوبۇل قىلغۇچى ھەمدە پىلانلىشى ۋە ھۆكۈم يولغا قويۇشىدا ھېكمەتلىك ئىش قىلغۇچى بولمىسا ئىدى، گۇناھىڭلارغا قارىتا سىلەرنى دەرھال جازالايتتى ۋە سىلەرنى بۇ تۈپەيلى رەسۋا قىلاتتى.
التفاسير:
په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:
• التمهيد للحديث عن الأمور العظام بما يؤذن بعظمها.
كاتتا ئىشلار ھەققىدە توختىلىش ئۈچۈن ئۇ ئىشلارنىڭ كاتتىلىقىنى ئۇقتۇرىدىغان سۆزلەردىن باشلىنىدۇ.
• الزاني يفقد الاحترام والرحمة في المجتمع المسلم.
زىنا قىلغۇچى مۇسۇلمانلار جەمئىيىتىدە ھۆرمىتىنى يوقىتىدۇ ھەم شەپقەتكە ئېرىشەلمەيدۇ.
• الحصار الاجتماعي على الزناة وسيلة لتحصين المجتمع منهم، ووسيلة لردعهم عن الزنى.
زىناخورلارغا ئىجتىمائىي بېسىم پەيدا قىلىش جەمئىيەتنى ئۇلاردىن قوغداشنىڭ ھەمدە ئۇلارنىمۇ زىنادىن چەكلەشنىڭ ۋاسىتىسىدۇر.
• تنويع عقوبة القاذف إلى عقوبة مادية (الحد)، ومعنوية (رد شهادته، والحكم عليه بالفسق) دليل على خطورة هذا الفعل.
بوھتانچىغا ماددىي جەھەتتىن دەررە ئۇرۇش، مەنىۋى جەھەتتىن گۇۋاھلىقىنى قوبۇل قىلماسلىق ۋە پاسىق دەپ ئېلان قىلىشتىن ئىبارەت تۈرلۈك جازالارنى بېرىش بۇ قىلمىشنىڭ ئىنتايىن خەتەرلىك ئىكەنلىكىنىڭ دەلىلىدۇر.
• لا يثبت الزنى إلا ببينة، وادعاؤه دونها قذف.
دەلىل - ئىسپاتسىز زىنا بېكىتىلمەيدۇ، باشقىلارنى پاكىتسىز زىنا قىلدى دېيىش بوھتان بولىدۇ.
