د معناګانو ژباړه سورت بقره - اویګوري ژبې ته د المختصر في تفسیر القرآن الکریم ژباړه - د مخ نمبر 11 - د قرآن کریم دائرة المعارف

70 : 2

قَالُواْ ٱدۡعُ لَنَا رَبَّكَ يُبَيِّن لَّنَا مَا هِيَ إِنَّ ٱلۡبَقَرَ تَشَٰبَهَ عَلَيۡنَا وَإِنَّآ إِن شَآءَ ٱللَّهُ لَمُهۡتَدُونَ

ئۇلار ئۆلىرىنىڭ تەرسالىقىنى داۋاملاشتۇرۇپ مۇسا ئەلەيھىسسالامغا: پەرۋەردىگارىڭغا ئىلتىجا قىلغىن، ئۇنىڭ قانداق ئىكەنلىكىنى بىزگە بايان قىلسۇن، يەنى دېھقانچىلىققا ئىشلىتىلگەن كالىمۇ، ياكى سەمرىتىش ئۈچۈن بېقىلغان كالىمۇ؟ بۇ بىزگە مۈجمەل بولۇپ قالدى، بىزدە بۇنداق سۈپەتتە سۈپەتلەنگەن كالىلار كۆپ، ئاللاھ خالىسا بىز بوغۇزلىنىش تەلەپ قىلىنغان ئۇ كالىنى چوقۇم تاپىمىز دېدى

71 : 2

قَالَ إِنَّهُۥ يَقُولُ إِنَّهَا بَقَرَةٞ لَّا ذَلُولٞ تُثِيرُ ٱلۡأَرۡضَ وَلَا تَسۡقِي ٱلۡحَرۡثَ مُسَلَّمَةٞ لَّا شِيَةَ فِيهَاۚ قَالُواْ ٱلۡـَٰٔنَ جِئۡتَ بِٱلۡحَقِّۚ فَذَبَحُوهَا وَمَا كَادُواْ يَفۡعَلُونَ

مۇسا ئەلەيھىسسالام ئۇلارغا: ئاللاھ بۇ كالا يەر ھەيدەپ، ئېكىن سۈغۈرۇپ خارلانغان بولماسلىقى، ئەيىپ-نۇقساندىن خالى، ئالىسى يوق ساپ-سېرىق بولۇشى كېرەك دەيدۇ دېدى، ئۇلار: ئەمدى بىزگە كالىنىڭ سۈپىتىنى ئىنچىكىلىك بىلەن تولۇق بايان قىلىپ بەردىڭ دەيدۇ، ئۇلار تەرسالىق ۋە كاجلىق قىلغانلىق سەۋەبىدىن ئۇ كالىنى بوغۇزلىيالماي قالغىلى تاس قالدى.

72 : 2

وَإِذۡ قَتَلۡتُمۡ نَفۡسٗا فَٱدَّٰرَٰءۡتُمۡ فِيهَاۖ وَٱللَّهُ مُخۡرِجٞ مَّا كُنتُمۡ تَكۡتُمُونَ

ئۆز ۋاقتىدا سىلەر بىر كىشىنى ئۆلتۈرۈپ، قاتىلنىڭ كىملىكى توغرىسىدا دەتالاش قىلدىڭلار، ھەر كىشى قاتىل دېگەن تۆھمەتنى ئۆزىدىن يىراقلاشتۇرۇپ باشقىلارغا دۆڭگەيدۇ، ئاشۇ گۇناھسىز ئۆلتۈرۈلگەن كىشىنىڭ ئىشىدىن سىلەر يوشۇرماقچى بولغان ئىشنى ئاللاھ ئاشكارا قىلىدۇ

73 : 2

فَقُلۡنَا ٱضۡرِبُوهُ بِبَعۡضِهَاۚ كَذَٰلِكَ يُحۡيِ ٱللَّهُ ٱلۡمَوۡتَىٰ وَيُرِيكُمۡ ءَايَٰتِهِۦ لَعَلَّكُمۡ تَعۡقِلُونَ

سىلەرگە ئۆلۈكنى سىلەرنى بوغۇشلاشقا بۇيرىغان كالىنىڭ بىر پارچىسى بىلەن ئۇرۇڭلار، شەكسىزكى ئاللاھ بۇ ئۆلۈكنىڭ قاتىلدىن خەۋەر بېرىشى ئۈچۈن ئۇنى تېرگۈزىدۇ دېدۇق، ئۇلار شۇنداق قىلدى، ئۇ كىشى ئۆزىنى ئۆلتۈرگەن قاتىلنى خەۋەر بەردى، مۇشۇ ئۆلۈكنى تىرگۈزگەندەك ئاللاھ قىيامەت كۈنى ئۆلۈكلەرنى تىرگۈزىدۇ، سىلەرنىڭ ئەقلىڭلارنى ئىشلىتىپ ئاللاھغا ھەقىقى ئىمان ئېيتىشىڭلار ئۈچۈن سىلەرگە ئۆزىنىڭ قۇدرىتىنى بايان قىلىپ بېرىدىغان دەلىللەرنى كۆرسىتىدۇ

74 : 2

ثُمَّ قَسَتۡ قُلُوبُكُم مِّنۢ بَعۡدِ ذَٰلِكَ فَهِيَ كَٱلۡحِجَارَةِ أَوۡ أَشَدُّ قَسۡوَةٗۚ وَإِنَّ مِنَ ٱلۡحِجَارَةِ لَمَا يَتَفَجَّرُ مِنۡهُ ٱلۡأَنۡهَٰرُۚ وَإِنَّ مِنۡهَا لَمَا يَشَّقَّقُ فَيَخۡرُجُ مِنۡهُ ٱلۡمَآءُۚ وَإِنَّ مِنۡهَا لَمَا يَهۡبِطُ مِنۡ خَشۡيَةِ ٱللَّهِۗ وَمَا ٱللَّهُ بِغَٰفِلٍ عَمَّا تَعۡمَلُونَ

مۇشۇ تەسىرلىك ۋەز-نەسىھەت، شانلىق مۆجىزىنى كۆرگەندىن كېيىن دىللىرىڭلار قېتىپ تاشتەك بولۇپ كەتتى، بەلكى تاشتىنمۇ قاتتىق بولۇپ، ئۆزگەرمەس بىر ھالەتكە كەلدى، ئەمما تاش يۇمشايدۇ ۋە ئۆزگۈرىدۇ، تاشلار ئارىسىدا ئىچىدىن سۇ ئېتىلىپ چىقىپ ئېرىقلار ھاسىل بولىدىغانلىرى بار، تاشلاردىن يېرىلىپ ئارىسىدىن سۇ ئېتىلىپ چىقىپ، زېمىندا بۇلاق بولۇپ ئېقىپ ئۇنىڭدىن ئىنسانلار ۋە چارۋىلار مەنپەئەتلىنىدىغانلىرى بار، تاشلاردىن ئاللاھدىن قورقۇپ تاغ چوقۇسىدىن دومىلاپ چۈشىدىغانلىرى بار، سىلەرنىڭ قەلبىڭلار ئۇنداق ئەمەس، ئاللاھ سىلەرنىڭ قىلمىشىڭلاردىن غاپىل ئەمەس، بەلكى ھەممە ئىشلىرىڭلارنى بىلىپ تۇرغۇچىدۇر، شۇنىڭغا ئاساسەن سىلەرنى جازالايدۇ ياكى مۇكاپاتلايدۇ

75 : 2

۞ أَفَتَطۡمَعُونَ أَن يُؤۡمِنُواْ لَكُمۡ وَقَدۡ كَانَ فَرِيقٞ مِّنۡهُمۡ يَسۡمَعُونَ كَلَٰمَ ٱللَّهِ ثُمَّ يُحَرِّفُونَهُۥ مِنۢ بَعۡدِ مَا عَقَلُوهُ وَهُمۡ يَعۡلَمُونَ

ئى مۆمىنلەر! يەھۇدىلارنىڭ ھەقىقى ئەھۋالى ۋە گەردەنكەشلىكىنى بىلگەندىن كېيىن، ئۇلارنىڭ سىلەرنىڭ چاقىرقىڭلارغا ئاۋاز قوشۇپ ئىمان ئېيتىشىنى ئۈمىد قىلامسىلەر؟. ئۇلارنىڭ ئۆلىمالىرىدىن بىر گۇروھ ئادەم تەۋراتتا ئۆزلىرىگە نازىل قىلىنغان ئاللاھنىڭ كالامىنى ئاڭلاپ بولۇپ، لەپزى ۋە مەنىلىرىنى چۈشۈنۈپ بولغاندىن كېيىن، ئۇنى ئۆزگەرتىۋېتىدۇ، ئۇلار بۇنداق قىلىشنىڭ كاتتا جىنايەت ئىكەنلىكىنى بىلىدۇ

76 : 2

وَإِذَا لَقُواْ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ قَالُوٓاْ ءَامَنَّا وَإِذَا خَلَا بَعۡضُهُمۡ إِلَىٰ بَعۡضٖ قَالُوٓاْ أَتُحَدِّثُونَهُم بِمَا فَتَحَ ٱللَّهُ عَلَيۡكُمۡ لِيُحَآجُّوكُم بِهِۦ عِندَ رَبِّكُمۡۚ أَفَلَا تَعۡقِلُونَ

يەھۇدىلارنىڭ قارمۇ-قارشىلىق پىرىنسىپى ۋە ساختىپەزلىكىدىن، ئۇلارنىڭ بەزىسى مۆمىنلەرگە ئۇچراشقاندا، ئۇلار مۇھەممەدئەلەيھىسسالامنىڭ ئاللاھ تەرىپىدىن ئەۋەتىلگەن ھەقىقى پەيغەمبەر ئىكەنلىكىگە ئىشىنىدىغانلىقىنى، تەۋراتمۇ بۇنىڭغا شاھىت بولىدىغانلىقىنى ئېتىراپ قىلىدۇ، يەھۇدىلارنىڭ بەزىسى بەزىسى بىلەن يالغۇز قالغاندا، مۇشۇ ئىتىراپ قىلغانلىق سەۋەبىدىن بىر-بىرىنى ئەيىبلىشىدۇ، چۈنكى مۇسۇلمانلار پەيغەمبەرئەلەيھىسسالامنىڭ راست پەيغەمبەرلىكىگە ئۇلاردىن سادىر بولغان شاھىتلىقنى ئۇلارغا ھۆججەت قىلىدۇ

په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:

• أن بعض قلوب العباد أشد قسوة من الحجارة الصلبة؛ فلا تلين لموعظة، ولا تَرِقُّ لذكرى.

بەزى ئىنسانلارنىڭ دىللىرى مۇستەھكەم تاشتىنمۇ قاتتىق بولۇپ، ئۇنى ۋەز-نەسىھەتلەرمۇ يۇمشىتالمايدۇ

• أن الدلائل والبينات - وإن عظمت - لا تنفع إن لم يكن القلب مستسلمًا خاشعًا لله.

ئەگەر دىللار ئاللاھدىن قورقىدىغان ۋە بويسۇنىدىغان بولمىسا، ھەر قانچە كاتتا دەلىل -ئىسپاتمۇ مەنپەئەت بەرمەيدۇ

• كشفت الآيات حقيقة ما انطوت عليه أنفس اليهود، حيث توارثوا الرعونة والخداع والتلاعب بالدين.

قۇرئان كەرىم ئايەتلىرى يەھۇدىلارنىڭ كۆڭلىگە يوشۇرغان سەركەشلىك، ئالدامچىلىق ۋە دىنى ئەھكاملار بىلەن ئوينىشىدىغان رەزىللىكلىرىنى ئوچۇق بايان قىلىپ بەردى