የቅዱስ ቁርዓን ይዘት ትርጉም - የቁርአን አጭር ማብራርያ ትርጉም በአዜርባይጃንኛ ቋንቋ
የገፅ ቁጥር:
55
:
16
لِيَكۡفُرُواْ بِمَآ ءَاتَيۡنَٰهُمۡۚ فَتَمَتَّعُواْ فَسَوۡفَ تَعۡلَمُونَ
Onların Allaha şərik qoşmaları, Uca Allahın onlara bəxş etdiyi nemətlər, nankorluq etmələrinə səbəb oldu. Allahın onlara bəxş etdiyi nemətlərdən biri də, sıxıntını onlardan götürməsi idi. Elə buna görə də onlara: "Allahın sizə tez və ya gec bir zamanda göndərəcəyi əzab gələnə qədər olduğunuz nemətlər içində kef çəkib əylənin!" – deyildi.
التفاسير:
56
:
16
وَيَجۡعَلُونَ لِمَا لَا يَعۡلَمُونَ نَصِيبٗا مِّمَّا رَزَقۡنَٰهُمۡۗ تَٱللَّهِ لَتُسۡـَٔلُنَّ عَمَّا كُنتُمۡ تَفۡتَرُونَ
Müşriklər, heç nə dərk etmək qabiliyyətində olmayan bütlərə – onlar cansız varlıq olduqlarına görə fayda və zərər verə bilməzlər – yaxınlaşmaq məqsədi ilə özlərinə verdiyimiz ruzidən, onlara pay ayırırlar. Ey Müşriklər! Allaha and olsun ki, bu bütlərin ilah olduqlarına və onların mallarınızdan bir qisim haqqları olduğuna dair atdığınız iftiralara görə qiyamət günü mütləq sorğu-sual olunacaqsınız!
التفاسير:
57
:
16
وَيَجۡعَلُونَ لِلَّهِ ٱلۡبَنَٰتِ سُبۡحَٰنَهُۥ وَلَهُم مَّا يَشۡتَهُونَ
Müşriklər Allaha qız uşaqlarını nisbət edir və bunların mələklər olduğuna etiqad edirlər. Özlərinə də oğlan uşaqlarını nisbət edirlər. Özlərinə bəyənmədiklərini, Uca Allah üçün seçirlər. Uca Allah, müşriklərin Ona yaxdıqları iftiralarından pak və müqəddəsdir. Amma özlərinə isə istədiklərini oğlan uşaqlarını məxsus edirlər. Məgər bundan da daha böyük günah ola bilərmi?!
التفاسير:
58
:
16
وَإِذَا بُشِّرَ أَحَدُهُم بِٱلۡأُنثَىٰ ظَلَّ وَجۡهُهُۥ مُسۡوَدّٗا وَهُوَ كَظِيمٞ
O müşriklərdən birinə qızı uşağının doğulduğunu xəbər verilsə, özünə verilən xəbərin kədərinin şiddətindən üzü qapqara qaralır, qəlbi qəm-qüssə ilə dolur. Sonra da bu kimsə, özü üçün razı olmadığı bir şeyi Uca Allaha nisbət edir!
التفاسير:
59
:
16
يَتَوَٰرَىٰ مِنَ ٱلۡقَوۡمِ مِن سُوٓءِ مَا بُشِّرَ بِهِۦٓۚ أَيُمۡسِكُهُۥ عَلَىٰ هُونٍ أَمۡ يَدُسُّهُۥ فِي ٱلتُّرَابِۗ أَلَا سَآءَ مَا يَحۡكُمُونَ
Özünə qız uşağının doğulduğu xəbəri verildikdə bu bəd xəbər ucbatından qövmündən gizlənir. Öz-özünə, onun zəlillik və rüsvayçılıq içində saxlamaq, yoxsa diri-diri torpağa basdırması barədə düşünər. Müşriklərin verdikləri hökm necə də pis hökmdür. Onlar özlərinə sevmədikləri şeyləri Uca Allah üçün hökm vermişdilər.
التفاسير:
60
:
16
لِلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ مَثَلُ ٱلسَّوۡءِۖ وَلِلَّهِ ٱلۡمَثَلُ ٱلۡأَعۡلَىٰۚ وَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ
Axirətə iman etməyən kafirlərin, övlada möhtac olmaq, cəhalət və küfür etmək kimi sifətləri vardır. Allahın isə həmd-sənaya layiq, uca, kamillik, zənğinlik və elm kimi sifətləri vardır. Uca Allah Öz mülkündə qüc-qüvvət sahibidir, kimsə Ona qələbə çala bilməz. O, yaratmasında, idarə etməsində və hökmlərində hikmət sahibidir.
التفاسير:
61
:
16
وَلَوۡ يُؤَاخِذُ ٱللَّهُ ٱلنَّاسَ بِظُلۡمِهِم مَّا تَرَكَ عَلَيۡهَا مِن دَآبَّةٖ وَلَٰكِن يُؤَخِّرُهُمۡ إِلَىٰٓ أَجَلٖ مُّسَمّٗىۖ فَإِذَا جَآءَ أَجَلُهُمۡ لَا يَسۡتَـٔۡخِرُونَ سَاعَةٗ وَلَا يَسۡتَقۡدِمُونَ
Əgər Uca Allah insanları etdikləri zülmlərə və günahlara görə cəzalandırsaydı, yer üzündə heç bir insan yaxud da yer üzündə heç bir sürünən canlını qoymazdı. Lakin Allah onlara Öz elmi ilə bildiyi müəyyən vaxta qədər möhlət verir. Əvvəlcədən Öz elmi ilə təyin etdiyi vaxt gəlib yetişdikdə, hətta qısa bir müddətdə olsa belə, nə bircə an yubanar, nə də tezləşə bilər.
التفاسير:
62
:
16
وَيَجۡعَلُونَ لِلَّهِ مَا يَكۡرَهُونَۚ وَتَصِفُ أَلۡسِنَتُهُمُ ٱلۡكَذِبَ أَنَّ لَهُمُ ٱلۡحُسۡنَىٰۚ لَا جَرَمَ أَنَّ لَهُمُ ٱلنَّارَ وَأَنَّهُم مُّفۡرَطُونَ
Onlar özlərinə nisbət edilməsini xoşlamadıqları qız uşaqlarını Pak və Uca Allaha nisbət edirlər. Dilləri də özləri üçün Allah yanında - əgər yenidən diriliş olarsa - ən gözəl aqibətin onların olacağını yalandan söyləyir. Şübhə yoxdur ki, onlar üçün Cəhənnəm atəşi hazırlanmışdır, onlar orada tərk olunacaqlar və heç bir zaman oradan çıxalımayacaqlar.
التفاسير:
63
:
16
تَٱللَّهِ لَقَدۡ أَرۡسَلۡنَآ إِلَىٰٓ أُمَمٖ مِّن قَبۡلِكَ فَزَيَّنَ لَهُمُ ٱلشَّيۡطَٰنُ أَعۡمَٰلَهُمۡ فَهُوَ وَلِيُّهُمُ ٱلۡيَوۡمَ وَلَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ
Ey Peyğəmbər! Allaha and olsun ki, səndən əvvəl də ümmətlərə elçilər göndərmişdik. Şeytan onlara şirk, küfür və günahlar kimi çirkin əməllərini özlərinə gözəl göstərmişdi. Şeytan Qiyamət gün onların yardımçısı olacağını idda etdiyi köməkçiləridir. Elə isə haydı ondan yardım diləyin, o, sizə kömək etsin. Onlar üçün qiyamət günü ağrılı-acılı bir əzab vardır.
التفاسير:
64
:
16
وَمَآ أَنزَلۡنَا عَلَيۡكَ ٱلۡكِتَٰبَ إِلَّا لِتُبَيِّنَ لَهُمُ ٱلَّذِي ٱخۡتَلَفُواْ فِيهِ وَهُدٗى وَرَحۡمَةٗ لِّقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ
Ey Peyğəmbər! Biz Quranı sənə ancaq, öz aralarında ixtilafa düşdükləri tövhid, öldükdən sonra dirilmə və şəri əhkamlar kimi dini məsələləri bütün insanlara bəyan etmən və həmçinin, Allaha, Onun elçilərinə və Quranda olana iman edən möminlər üçün doğru yol göstəricisi və mərhəmət olsun deyə nazil etdik. Çünki haqdan faydalanan kimsələrdə elə məhz onlardır!
التفاسير:
ከአንቀጾቹ የምንማራቸዉ ቁም ነገሮች:
• من جهالات المشركين: نسبة البنات إلى الله تعالى، ونسبة البنين لأنفسهم، وأَنفَتُهم من البنات، وتغيّر وجوههم حزنًا وغمَّا بالبنت، واستخفاء الواحد منهم وتغيبه عن مواجهة القوم من شدّة الحزن وسوء الخزي والعار والحياء الذي يلحقه بسبب البنت.
• Uca Allaha qız uşaqlarını nisbət edib, oğlan uşaqlarını isə özlərinə nisbət etmələri, qız uşaqlarına alçaq baxmaları, qız uşağı doğulduqda üzlərini qəm-qüssə, kədər bürüməsi və bu səbəbdən camaat arasına çıxmaqdan xəcalət çəkib utandığı üçün insanlardan qaçıb gizlənmələri müşriklərin cahil davranışlarından biridir.
• من سنن الله إمهال الكفار وعدم معاجلتهم بالعقوبة ليترك الفرصة لهم للإيمان والتوبة.
• Kafirlərin iman edib, tövbə etmələri üçün onlara fürsət verib, əzab verməyə tələsməmək, Uca Allahın sünnəsindəndir.
• مهمة النبي صلى الله عليه وسلم الكبرى هي تبيان ما جاء في القرآن، وبيان ما اختلف فيه أهل الملل والأهواء من الدين والأحكام، فتقوم الحجة عليهم ببيانه.
• Peyğəmbərin (sallallahu aleyhi və səlləm) ən başlıca vəzifəsi Quranda nazil edilən ayələri insanlara bəyan etmək, müxtəlif din sahiblərinin və həmçinin öz havasına tabe olan kimsələrin ixtilafa düşdükləri dini və şəri hökmləri açıqlamaq və bunları açıqlamaqla onlar üzərində hüccət qaldırmaqdır.
